Mavzu: Zamonaviy xesh funksiyalarning qiyosiy tahlili. Reja

e = d; d = c; c = b <<< 30; b = a; a = temp; 
}, 
Bu yerda <<< - chapga siklik surish amali. Kt lar 16 lik sanoq sistemasida 
yozilgan quyidagi sonlardan iborat: 
ft(x, y, z) funksiyalar esa quyidagi ifodalar bilan aniqlanadi: 
Wt lar kengaytirilgan ma’lumotning 512 bitlik blokining 32 bitlik qism 
bloklaridan quyidagi qoida bo‘yicha hosil qilinadi:
Asosiy sikl tugagandan keyin a, b, c, d va e larning qiymatlari mos ravishda A, B, 
C, D va E registrlardagi qiymatlarga qo‘shiladi hamda shu registrlarga yozib qo‘yiladi va 
kengaytirilgan ma’lumotning keyingi 512 bitlik blokini qayta ishlashga o‘tiladi. 
5- bosqich. Natija. 
Ma’lumotning xesh qiymati A, B, C, D va E registrlardagi qiymatlarni birlashtirish 
natijasida hosil qilinadi. 

Xulosa 
Bugungi jamiyat taraqqiyoti insoniyat tafakkurining maxsuli bo‘lgan rivojlangan 
ilm-fan yutuqlariga asoslangan texnika va texnologiyalar bilan bir qatorda, keng 
ma’noda, axborotlarning muhim ahamiyatga egaligi orqali xam belgilanadi. Faoliyat 
maqsadlarining turlicha bo‘lishi tabiiy ravishda axborotlardan turli maqsadlarda 
foydalanish asoslariga sabab bo‘ladi. Shuning uchun bugungi, axborotlarni saqlash va 
uzatish tizimlari bir tomondan takomillashib murakkablashgan va ikkinchi tomondan 
axborotdan foydalanuvchilar uchun keng qulayliklar vujudga kelgan davrda, 
axborotlarni maqsadli boshqarishning qator muhim masalalari kelib chiqadi. Bunday 
masalalar qatoriga katta xajmdagi axborotlarning tez va sifatli uzatish xamda qabul 
qilish, axborotlarni ishonchliligini ta’minlash, axborotlar tizimida axborotlarni begona 
shaxslardan(keng ma’noda) muxofaza qilish kabi ko‘plab boshqa masalalar kiradi. 
Yuqoridagi keltirilgan asosli muloxazalardan kelib chiqib, axborotlarni asli xolidan 
o‘zgartirilgan xolda, ya’ni shifrlangan xolda, saqlash va uzatish masalalarining muhim 
ekanligiga shubxa yo‘qdir. 
Xesh funksiyalar asosan ma’lumotning butunliligini ta’minlashda ya’ni axborot 
xavfsizligini ta’minlashda keng ko‘lamda qo‘llaniladi. Shuning uchun ham xesh 
funksiyalarning zamonaviy kriptografiya tutgan o‘rni juda muhimdir. 

Download 493.08 Kb.