MAKTAB MATEMATIKASIDA KASRLAR MAVZUSINI

Oliy va o‘rta ta’lim tizimida pedagogik – psixologik muammolarning zamonaviy yechimlari 
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
205
hajmi yuqori darajadagi tezligi juda yiriklashgan hozirgi davrda ta’lim tizimida 
raqamli texnologiyalardan foydalanish ta’lim sifatini oshirish va ijtimoiy faol 
yoshlarni tarbiyalashda katta ahamiyatga ega. Davrlar mobaynida ta’lim 
dasturlarini an’anaviy tarzda, ya’ni ma’ruzani yirik hajmli kitoblar va 
qo‘llanmalar orqali amalga oshirilgan shaklda olib borilgan. Bu esa o‘z 
navbatida ta’lim sifatining u qadar yuqori bo‘lishini ta’minlash masalasini ijobiy 
tomonga o‘zgarishini sustlashtirgan. Zamonaviy ta’limda ta’lim sifat 
ko‘rsatkichlarini oshirishda ta’limni raqamlashtirish jarayoniga alohida e’tibor 
qaratilmoqda. 
Ta’lim tizimining hozirgi holati noan’anaviy ta’lim 
texnologiyalarining roli ortib borayotgani bilan tavsiflanadi. Ta’lim oluvchi 
tomonidan ularning yordami bilan bilimlarni o’zlashtirish an’anaviy 
texnologiyalarga qaraganda ancha tezdir. Ushbu texnologiyalar bilimlarni 
rivojlantirish, egallash va tarqatish xarakterini o’zgartiradi, o’rganilayotgan 
fanlarning mazmunini chuqurlashtirish va kengaytirish, uni tezda yangilash, 
samaraliroq o’qitish usullarini qo’llash, shuningdek, har bir kishi uchun ta’lim 
olish imkoniyatini sezilarli darajada kengaytirish imkonini beradi. Raqamli 
texnologiyani o’zi nima degan savolga quyidagicha javob beramiz: bu – xo’jalik 
yuritishning bir zamonaviy shakli bo’lib. unda ishlab chiqarish va 
boshqarishning asosiy faktori sifatida raqamli ko’rinishdagi katta ma’lumotlar 
majmui va ularni qayta ishlash jarayoni xizmat qiladi. Olingan natijalarni 
amaliyotda ishlatish esa an’anaviy ho’jalik yuritish shakllariga nisbatan ancha 
katta samaradorlikka erishishga imkon beradi [3]. Maktab matematikasida 
kasrlar mavzusini o‘qitilishida zamonaviy raqamli texnologik online 
xizmatlardan 
foydalanishni 
tavsiya 
qilamiz. 
Xususan, 
https://fardukasrlar.netlify.app/
havola bilan amalga oshiriluvchi online
xizmatni misol keltirishimiz mumkin[6]. Bunda online xizmatlar qanday ishga 
tushiriladi? Ushbu online xizmatdan har qanday elektron qurilmalar orqali 
havola va uning funksiyalaridan foydalanish mumkin: 
1)
Ixtiyoriy kasr kiritilsa uning to‘g‘ri yoki noto‘ri kasr ekanligi 
haqida ma’lumotga ega bo‘lish: 
3
4

to‘g‘ri kasr; 
7
5

noto‘g‘ri kasr; 

Современные решения проблем системы высшего, среднего образования и их решения
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
206
2)
Ikkita kasr kiritilsa, ularni taqqoslash: 
3
15
7
28
4
20
5
20



; 
3)
Ikkita kasr kiritilsa, ularni qo‘shish: 
5/
4/
3
7
15 28
43
4
5
20
20




; 
4)
Ikkita kasr kiritilsa, ularni ayirish: 
5/
4/
3
7
15 28
13
4
5
20
20



 
; 
5)
Ikkita kasr kiritilsa, ularni ko‘paytirish: 
3 7
21
4 5
20
 
; 
6)
Ikkita kasr kiritilsa, ularni taqqoslash: 
3 7
3 5
15
:
4 5
4 7
28
  
kabi ishlarni 
amalga oshiradi[5]. Bu xizmatdan foydalangan o‘quvchilar karlar haqidagi 
tushunchani, kasrlarni taqqoslash, kasrlarni qo‘shish va ayirish, kasrlarni 
ko‘paytish jarayonlarini bevosita o‘rganib boradi.
Foydalanilgan adabiyotlar 
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023 yil 28 fevraldagi 
“2022-2026-yillarga 
mo‘ljallangan 
Yangi 
O‘zbekistonning 
Taraqqiyot Strategiyasi “Insonga e’tibor va sifatli ta’lim yili”da 
amalga oshirishga oid Davlat dasturi to‘g‘risida” gi PF-27-son 
Farmoni. 
2. Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vaziri 
Shuxrat Sodiqovning “Yangi va raqamli davrda O‘zbekiston: 
o‘zgarishlar, ustuvor yo‘nalishlar, yutuqlar va rejalar” /“Xalq so‘zi” 
gazetasi, 
153-son/2022 
y.
 
electron 
resurs: 
https://psec.uz/oz/news/47 
3. Mirzahmedova Nargiza Dilmurodovna “Raqamli texnologiyalarining 
ta’lim sohasida qo’llanilishi” Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences, may 2022 
4. Xurramov A.J. “Matematika o‘qitish metodikasi”fani o‘quv 
mashg‘ulotlarini loyihalab o‘qitish metodikasini takomillashtirish” 
Pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi, 
13.00.02-Ta’lim va tarbiya nazaryasi va metodikasi (matematika), 
2019 yil. Chirchiq sh. 
5. A.K.Yusupova, O.S. Axmadjonova “Matematikani o‘qitishda ilg‘or 
xorijiy tajribalar” o‘quv qo‘llanma, Fardu-2023 
6.
O.S. Axmadjonova : 
https://fardukasrlar.netlify.app/
web dastur. 

Oliy va o‘rta ta’lim tizimida pedagogik – psixologik muammolarning zamonaviy yechimlari 
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 

Download 6,64 Mb.