240
•
turli xil nazorat direktivalarini tizimga kiritish vositasi.;
•
axborotni hujjatlashtirish vositalarini umumiylashtirish;
•
umumlashtirilgan vaqt tizimi;
Tizim komponentlari va boshqa quyi tizimlar o‘rtasidagi aloqa yuqori tezlikli
optik tolali Ethernet TCP/IP tarmog‘i orqali nosozlikka chidamli topologiya bilan
amalga oshiriladi. Tizimning tuzilishi hal qilinadigan vazifalar tarkibini va bajaradigan
funksiyalarni yanada oshirish va kengaytirish imkoniyatini beradi va texnologik
uskunalarning xususiyatlari va muayyan ob’ektning ishlashiga olib keladigan quyi
tizimlarning tarkibi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.
MDH Elektroenergetika Kengashi ma’lumotlariga ko‘ra, 2017 yil oxirida
O’zbekiston elektr stansiyalarining umumiy o‘rnatilgan quvvati 14,140 MW, shu
jumladan 12,129 MW issiqlik elektr stansiyalari, 1,878 MW ni tashkil etgan. 7 MW
gidroelektrostansiyalar va 132.9 MW boshqa elektrostansiyalar. 2017-yilda
O’zbekistonda elektr stansiyalari jami 60,7 mlrd.kW-soat elektr energiya ishlab
chiqilgan.
2019 yilda Toshkent viloyatining O’rtachirchiq tumanida Tuyabo‘g‘uz GES
foydalanishga topshirildi. Namangan viloyatining Uchqo‘rg‘on tumanida katta
Farg‘ona kanalida kichik gidroelektrostansiyalar kaskadi ish boshladi. Yangi Kamchik
GES ishga tushirildi.
Bundan tashqari, Andijon viloyatidagi Janubiy Farg‘ona kanali bo‘yicha birinchi
gidroelektr stansiyasi, shuningdek, Andijon viloyatining Buloqboshi tumani orqali
oqib o‘tuvchi Janubiy Farg‘ona kanali bo‘yicha 2-gidroelektr stansiyasi
modernizatsiya qilindi. Toshkent viloyatining Qibray tumanida joylashgan 3-
gidroelektr stansiyasi ham yangilandi.
Hozirgi
kunda
30
dan
ortiq
mikro-gidroelektrostansiyalar
ro‘yxati
shakllantirilib, bu yo‘nalishda amaliy ishlar olib borilmoqda.
2021 - yilda umumiy quvvati 993 MW bo‘lgan 16 ta, 2022 – yilda umumiy
quvvati 931,2 MW bo‘lgan 15 ta, umumiy quvvati 1 GW dan ortiq bo‘lgan 2023-18 ta
loyihani amalga oshirish rejalashtirilgan.
Dunyoda jami 2019 yilda 15.6 GW gidroelektr ishlab chiqarish quvvati ishga
tushirildi. Bu nisbatan 2018 yilga nisbatan sezilarli darajada kam. Dunyo toza, yeko-
texnologiyasidan foydalanish majburiyatini oladi. Parij kelishuviga ko‘ra, keyingi 30
yil ichida dunyoda 850 GW gidroelektrostansiya qurilishi kerak. Bu vazifa O’zbekiston
darajasida qanday amalga oshirilayotganini quyidagi jadvaldan ko‘rishimiz mumkin.