259
Qisman avtomatlashtirish
– bu ma’lum texnologik jarayonlar o‘zining
murakkabligi yoki tezkorligiga ko‘ra inson uchun amalga oshirib bo‘lmaydigan
hollarda amalga oshiriladigan alohida ishlab chiqarish amallarini avtomatik bajarish.
Kibernetika
–
boshqarish jarayonlari, axborotlarni mashinalarga, tirik
organizmlarga va ularning birikmalariga uzatilish qonuniyatlari haqidagi fan.
Zamonaviy
kibernetika
qator
mustaqil
ilmiy
yo‘nalishlarni birlashtiradi.
Kibernetikaning asosiy bo‘limlari sifatida quyidagilarni ko‘rsatish mumkin: axborotlar
nazariyasi, avtomatik boshqaruv nazariyasi va boshqarish tizimlari nazariyasi.
Kodlash
– bu shovqinlar bo‘lganida yoki uzatish
tizimi raqamli hisoblash
qurilmalaridan tashkil topganda kanal bo‘yicha turli tarkibdagi axborotlarni
uzatishning asosiy usuli.
Kontroller -
datchiklardan olingan axborotlardan foydalangan holda va uni ijro
mexanizmiga uzatish orqali ma`lum algoritmga ega bo`lgan
fizik jarayonlarni
boshqaruvchi qurilma (ingliz tilida “control” - boshqaruv, z rus tilida “kontrol” –
hisobga olish, tekshirish, nazorat).
Mantiqiy qurilmalar.
Logik qurilmalar qurilmaning chiqish qurilmalari (relelar,
tranzistor klavishlari va h.k.) orqali o‘zgartkichlarga beriluvchi foydalanuvchi
tomonidan o‘rnatilgan parametrlarga mos ravishda boshqarish
signallarini hosil
qiladi.). Materialda qaysi o‘lchash-o‘lchagichlarda foydalanuvchi tomonidan mantiqiy
qurilmalarning qanday ish rejimini o‘rnatish mumkinligi tushuntiriladi.
Mantiqiy o`zgaruvchi
- faqat ikkita 0 va 1 qiymatlarini qabul qiluvchi kattalik.
Mantiqiy funksiya -
argumentlari faqat 0 va 1 qiymatlarni qabul qiluvchi
funksiya.
Mantiq algebrasi
- 0 va 1 qiymatlarini qabul qilib, o`zgaruvchan kattaliklar
o`rtasidagi bog`liqlikni o`rganadigan analiz va sintez matematik apparati.
Magnitoelektrik kuch mexanizmi
- mexanizm
galtagidan utayotgan tok
qiymatiga karab aks ta`sir kuchini ishlab chiqaradigan moslama.
Matematik model
- ma`lum bir jarayonni mazmunan to`g`ri ifodalaydigan
matematik tenglama yoki tenglamalar tizimi .
Majmuaviy avtomatlashtirish
– hudud, tsex, zavod,
elektr stansiyasi va shu
kabilarni, xuddi yagona o‘zaro bog‘liq majmua sifatida qarab, barcha asosiy ishlab
chiqarish amallarini avtomatik tarzda amalga oshirish.
Membranali IQ
- pnevmatik IQlarda rostlash ta`sir
signalini qabul kiluvchi
sezgir elementi membrana bo`lgan IK.
