253
Nazorat va boshqarish pog‘onalari
Yuqori pog‘ona.
Operativ boshqaruvning yuqori iyerarxik
darajasi-shahar suv
xo‘jaligi boshqarmasining (sanoat ob’ektining) Markaziy dispetcherlik punkti (MDP).
Ushbu darajadagi MDP butun suv ta’minoti tizimining texnologik jarayonini kuzatish
va tezkor boshqarish uchun mo‘ljallangan, jumladan, suv quvurlari, nasos stansiyalari,
tozalash inshootlari, suv quvurlari,
suv omborlari, rostlanuvchi tugunlar, magistral
yo‘llari va tarqatish tarmoqlari.
O’rta pog‘ona.
Boshqaruvning keyingi bosqichi-suv ta’minoti
va kanalizatsiya
korxonasining Markaziy nazorat bo‘linmasi (suv ta’minoti stansiyasi, artezian
quduqlari butasi, hududiy suv quvuri nasos stansiyalari kaskadi va boshqalar.).
Korxonaning MDP suv ta’minoti stansiyasi inshootlarining (suv olish,
nasos
stansiyalari, suv quvurlari, kanalizatsiya tozalash inshootlari va shu korxonaning
boshqa inshootlarining) texnologik jarayonini kuzatish
va nazorat qilish uchun
mo‘ljallangan.
Quyi pog‘ona.
Birinchi ko‘tarish nasos stansiyalari, ikkinchi ko‘tarish,
kanalizatsiya tozalash inshootlarii, filtri binolar va boshqalar: nazorat quyi pog‘onasi -
sex va individual ishlab chiqarish ob’ektlarini nazorat qilish, monitoring
va maxsus
ob’ektlar texnologik jarayonlarni tezkor boshqarish uchun mo‘ljallangan.
Boshqaruvning quyi bosqichi - alohida ob’ektlar va jarayonlarni boshqarish uchun
mo‘ljallangan operativ punkt (OP). OP monitoring qurilmalari, masofadan boshqarish
va signalizatsiya uskunalari va aloqa vositalari bilan jihozlanadi. OP to‘g‘risidagi
ma’lumotlar texnologik datchiklardan, ishga tushirish uskunasining blok
kontaktlaridan kelib chiqadi va boshqaruv panellari yoki kompyuter yekranlarida qayta
ishlab chiqariladi. OP dan olingan axborot aloqa kanallari
orqali mahalliy DP va
MDPga uzatiladi, u yerda shunga mos ravishda qayta ishlanadi va suv ta’minoti
texnologik jarayonini boshqarish bo‘yicha yuqori darajali dispetcher tomonidan qaror
qabul qilish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.
4.15-rasm. Suv ta’minotida TJABT umumiy sxemasi
254
Xulosa
Suv ta’minoti tizimlarini avtomatlashtirish va dispetcherlik qilish:
•
Boshqarish tizimlarining ishonchliligini va boshqaruv samaradorligini
oshiradi;
•
Ob’ekt sxemalari va jarayon parametrlarini
aniqroq tasavvur qilishni
ta’minlaydi.
Mikroprotsessorlar va kompyuterlardan foydalanish alohida
