• Shartli grafik belgilanishi
  • Signal turi Elektr E Pnevmatik R Gidravlik G Signal shakli
  • Bo‘limga tegishli tayanch so‘z va iboralar termasi
  • Qurilmalar va avtomatlashtirish vositalarning shartli ifodalanishi




    Download 7,42 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet17/177
    Sana18.09.2024
    Hajmi7,42 Mb.
    #271609
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   177
    Bog'liq
    hxdyWc64rxc4ylSk9H8CT0vh6AhFuTBsvP6yTtUW

    Qurilmalar va avtomatlashtirish vositalarning shartli ifodalanishi 
    Lotin harfi 
    bilan 
    belgilanishi 
    O’lchanayotgan qiymat 
    O’lchov vositalarining bajarish funksiyasi 
    Birinchi harfning 
    asosiy ahamiyati 
    Birinchi harfning aniqlovchi 
    qo‘shimcha ahamiyati 
    Ma’lumotni ifodasi 
    Chiqish signalini 
    shakllantirilishi 
    Qo‘shimcha ma’lumotlar 

    — 
    — 
    Signalizatsiya 
    — 
    — 

    Yoqilg‘i, yonish 
    — 
    — 
    — 
    — 

    — 
    — 
    — 
    Rostlash, boshqarish 
    — 

    Zichlik 
    Farqlanishi 
    — 
    — 
    — 

    Elektr qiymati 
    — 
    — 
    — 
    Sezgir elementi 

    Sarf 
    Nisbati, ulushi, kasr 
    — 
    — 
    — 

    Holat o‘lchovi, 
    siljishi 
    — 
    — 
    — 
    — 

    Qo‘lda ta’sir etish 
    — 
    — 
    — 
    O’lchanayotgan qiymatning 
    yuqori chegarasi 


    25 

    — 
    — 
    Ko‘rsatuv 
    — 
    — 

    Avtomatik ravishda 
    o‘tish 
    — 
    — 
    — 
    — 

    Vaqt, 
    vaqtinchalik dastur 
    — 
    — 
    — 
    Boshqaruv stansiyasi 

    Sath 
    — 
    — 
    — 
    O’lchanaetgan qiymatning 
    pastki chegarasi 

    Namlik 
    — 
    — 
    — 
    — 
    O, N 
    Zaxira harflari 
    — 
    — 
    — 
    — 

    Bosim, Vakuum 
    — 
    — 
    — 
    — 

    Sifatni ifodalovchi 
    qiymat: tarkibi, 
    konsentratsiya 
    Integrarlash, vaqtga 
    nisbatan qo‘shish 
    — 
    — 
    — 

    Radioaktivlik 
    — 
    Ro‘yhatga olish 
    — 
    — 

    Tezlik, Chastota 
    — 
    — 
    Yoqish, o‘chirish, 
    Signalizatsiya 
    — 
     
     


    26 
    Prinsipial sxemalarda ba`zi elementlarning shartli grafik
    belgilanishi
    E Elementning
    N nomlanishi 
    Shartli grafik 
    belgilanishi 
    E Elementning
    n nomlanishi 
    Shartli grafik
    belgilanishi 
    Transformator yoki 
    drossel cho`lg`ami 
    Tiristor 
    Saqlagich 
    Diodli optron 
    Doimiy rezistor 
    Ulanish kontakti 
    O`zgaruvchan rezistor 
    D Doimiy sig`imli kondensator
    Yuklanishdagi avtomatik
    qaytish kontakti 
    E Elektrolitli kondensator 

    Elektromagnit uskunasining g`altagi 
    O`zgaruvchan sigimli kondensator 
    Issiqlik relesining g`altagi 
    D Diod 
    Issiklik relesining kontakti 
    KK2 


    27 
    4
    -jadval 
    Qurilmada hisoblash operatsiyalari bajarilish 
    Operatsiyani 
    ifodalovchi belgi 
    Signal turi
    Elektr 

    Pnevmatik 

    Gidravlik 

    Signal shakli
    Analog 

    Diskret 

    Hisoblash moslamasida bajariladigan operatsiyalar
    Qo‘shish 
    Σ
    Doimiy koeffitsiyentga signalni ko‘paytirish 

    Ikki va undan ko‘p bo‘lgan signallarni o‘zaro 
    ko‘paytirish 
    Signallarni bir-biriga bo‘lish 

    Signal kattaligini f va n darajasi 
    f
    n
    Signal fni kvadrat ildiz osti n darajadan chiqarish 
    Logorifmlash 
    Lg 
    Differensiallash 
    dx/dt 
    Integrallash 
    Signalni belgisini o‘zgartirish 
    x(–1)
    Signalni yuqori qiymatini chegaralash 
    Max 
    Signalning quyi qiymatini chegaralash 
    min. 
    Ijrochi elementning turiga qarab avtomatik nazorat to‘rtta asosiy guruhga 
    bo‘linadi: 


    28 
    - parametrlarning xarakteristik yoki chegaraviy qiymatlarini avtomatik 
    signalizatsiya qilish; signalizatsiya qurilmalari (SQ) - lampochka, qo‘ng‘iroq, sirena; 
    - boshqariluvchi parametrlar qiymatlarini avtomatik ko‘rsatish; ko‘rsatgich 
    qurilmasi (KQ) o‘qli, raqamli bo‘lishi mumkin; 
    - boshqariluvchi parametr qiymatlarini avtomatik ro‘yxatdan o‘tkazish; qayd 
    qiluvchi qurilma (QQQ) - yozuvchi; 
    - nazorat qilinadigan parametrlarning belgilangan qiymatlariga qarab turli 
    mahsulotlarni avtomatik saralash (AS - saralash qurilmasi). 
    Bo‘limga 
    tegishli
    tayanch
    so‘z
    va
    iboralar
    termasi 
    Sxema. Strukturaviy sxema. Funksional sxema. Prinsipial sxema. Elektr 
    tarmog‘i sxemasi. Ulanish sxemasi. Umumiy sxema. Avtomatlashtirish sxemasi. 
    Jihozlar. Qurilma. Asbob. Apparat. Boshqarish. Harf-raqamli belgilash. Majmuaning 
    tarkibiy qismlari. Bog‘lanishlar. Texnologik uskunalar. Muhandislik uskunalari. 
    Kommunikatsiyalar.
     
    Nazorat savollari: 
     
    1.
    Ishchi chizma deb nimaga aytiladi? 
    2.
    Texnologik ob’ektlarni avtomatlashtirish sxemalarida o‘lchov vositalari 
    qayerda joylashtiriladi? 
    3.
    Harflar tartibi joylashtirilishini tushutirib bering. 
    4.
    Asosiy o‘lchanadigan qiymatning belgilanishini chizib bering. 
    5.
    Asosiy o‘lchanadigan qiymatni aniqlovchi (zarur bo‘lsa) belgisi nima uchun 
    o‘rnatiladi? 
    6.
    O’lchov vositasining funksional xususiyatini belgilashda, agar ulardan bir 
    nechtasi bo‘lsa, belgilash tartibi qanday yoziladi? 
    7.
    Doiraning pastki qismida arabcha raqam bilan va rus harfidan iborat bo‘lsa 
    nimani ko‘rsatiladi? 
    8.
    Alohida bloklar sifatida mo‘ljallangan va qo‘lda operatsiyalar uchun 
    mo‘ljallangan qurilmalar qaysi harf bilan boshlanishi kerak? 
    9.
    Y harfi qurilmaning nimasini ko‘rsatadi? 
    10.
    Signal shakllari qaysi harflar bilan belgilanadi? 

    Download 7,42 Mb.
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   177




    Download 7,42 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Qurilmalar va avtomatlashtirish vositalarning shartli ifodalanishi

    Download 7,42 Mb.
    Pdf ko'rish