3-misol.
2.3-rasmda quritish jarayonining eng oddiy avtomatlashtirish tizimi
keltirilgan.
19
2.3 – rasm. Qo‘ritish jarayonini avtomatlashtirish sxemasi
Issiq havo harorati, harorat o‘zgartkichi 1a tomonidan uning o‘lchov asosida
amalga oshiriladi, signal ko‘rsatuvchi va o‘z-o‘zini qayd qilish va rostlovchi 1b blokga
uzatiladi, masofadan boshqarish paneli 1g orqali, 1d ijro mexanizmi rostlash klapani
orqali isiyotgan bug‘ni kalorifer ta’minoti liniyasi o‘rnini nazorat qiladi. Sxema kirish
namligini 3a sensori va 3b ikkilamchi ko‘rsatuvchi va o‘zi yozar o‘lchov asbobi
yordamida nazorat qilish inobatga olingan.
Chiqish mahsulotining namligini rostlash uchun uni namlik datchigi 4a orqali
o‘lchanadi, undan olingan signal ikkilamchi displey va qayd qilish qurilmasi 4b orqali
izodromik boshqarish qonuni bilan 4b boshqarish qurilmasiga uzatiladi. Rostlagich,
masofadan boshqarish paneli 4g orqali, quritish barabaniga issiq havo oqimini
o‘zgartiradigan ijro mexanizmga tok manbaiga ta’sir qiladi.
Avtomatlashtirish sxemasi, shuningdek, quritish barabanining chiqishida havo
haroratini 6a, 6b va 6v o‘lchov asboblari va vakuumni ko‘rsatuvchi bosim o‘lchagich
7a orqali nazoratni ta’minlaydi.
20
Bir qator mahsulotlar uchun bozorda mavjud bo‘lgan namlik sensorlari mavjud
emas. Shu munosabat bilan quritish jarayonini nazorat qilish bilvosita parametrlar bilan
amalga oshirilishi kerak. Bu maqsadda quritgichdan chiqayotgan havo haroratini
o‘lchaydigan termometr qo‘llanilsa maqbul natijalar olinadi. Temperaturaning
o‘zgarishi materialning chiqishdagi namligiga bog‘liq, shuning uchun temperaturaning
og‘ish qiymatiga qarab quritish barabaniga issiq havo oqimining o‘zgarishini tashkil
qilish mumkin.
Sxema mantiqan izchil bo‘lishi va chapdan o‘ngga yoki yuqoridan pastga qarab
o‘qilishi kerak.
Prinsipial sxemaning har bir elementiga raqamli-harfli pozitsion belgilar
beriladi. Harf belgilanishi odatda elementning qisqartirilgan nomini ifodalaydi, son esa
ortib boruvchi tartibda va ma’lum ketma-ketlikda shartli ravishda elementning
nomerlanishini, chapdan o‘ngga yoki yuqoridan pastga sanashini ko‘rsatadi. Murakkab
sxemalar uchun, odatda, qisqartirilgan alfavit va sonli simvollar deshifrlanadi.
Qurilmani ko‘rsatuvchi doiraning yuqori qismida o‘lchangan qiymatning harf
belgisini va qurilmaning funksional xususiyatini, pastki qismida esa raqamlash uchun
xizmat qiladigan pozitsion belgisi qo‘yiladi.
Qurilmalar, avtomatlashtirish uskunalari va aloqa liniyalarining grafik
belgilanishlari 1-jadvalda berilganlarga mos kelishi kerak.
|