Avtomatlashtirishning funksional sxemani qo‘llanilishi Barcha sanoatda jarayonlarni avtomatlashtirish tizimlarini loyihalashda
texnologik jarayonning agregatlari yoki alohida bo‘limlarini avtomatlashtirish uchun
barcha texnik echimlar funksional avtomatlashtirish sxemalari ko‘rsatiladi.
Avtomatlashtirish sxemalari asosiy texnik hujjat hisoblanadi va bu texnologik
jarayon o‘rtasidagi, qurilmalar, boshqaruv, asboblar va nazorat vositalari tuzilishi va
funksional munosababatlarni belgilaydi va texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish
xarakteri aks ettiradi.
Avtomatlashtirishning funksional sxemani ishlab chiqilishidagi asosiy vazifalar Texnologik jarayonlar uchun avtomatlashtirish sxemalarini ishlab chiqishda,
quyidagi asosiy vazifalarni hal qilish kerak:
- axborotlarni yig‘ish va birlamchi qayta ishlash;
- texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarni hisoblash va nazorat qilish;
- dispetcherga ma’lumot taqdim etish;
- jihozlarning holatini kuzatish;
- texnologik parametrlarning chetga chiqishlarini nazorat qilish;
- dasturiy ta’minot va masofadan boshqarish;
- texnologik parametrlarning hisobi;
- texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlar hisobi;
- jihozlarning holatini hisobga olish.
Avtomatlashtirishning funksional sxemani amalga oshirishning umumiy tamoyillari Sxemalar tasvirlarda texnologik jihozlar, kommunikatsiyalar, birlamchi
o‘lchash o‘zgartirgichlari va qurilmalari, ikkilamchi ko‘rsatilgan qurilmalar va
rostlagichlar, aktuatorlar, rostlash organlar, shuningdek texnologik uskunalar,
qurilmalar va avtomatlashtirish vositalari orasidagi bog‘lanishlar chizma shaklida
tuziladi.
Kommunikatsiya tizimiga - modda yoki energiyani uzatish yoki tashish uchun
qo‘llaniladigan qurilmalar, bularga quyidagilar kiradi:
17
- quvurlar (suv quvurlari, bug‘ quvurlari va boshqalar.);
moddalarni tashish uchun mo‘ljallangan jihozlar kiradi (konveyerlar, rolikli
konveyerlar, vintli konveyerlar, elevatorlar va boshqalar.);
- sim va kabel liniyasiga (elektr liniyasi elektr toki turli kuchlanish, aloqa,
o‘lchash, signalizatsiya, kompyuter liniyalari va boshqalar) kiradi.
