- 71 -
yo‘lni nivelirlashda nisbiy balandligini aniqlash o‘rta kvadratik xatoligio‘lchashda
qo‘llaniladigan reykalar materiallarining sifatiga bog‘liq bo‘ladi.
Ishlab chiqaruvchi firmalar nafaqat yuqori aniqlikda o‘lchashga erishishga
intiladilar,bir vaqtda reykalar yengil va mustahkam bo‘lishini ta’minlashga
xarakat qiladilar. Hozirgi kunda mustahkamligi va og‘irligi va chiziqli kengayish
koeffitsentining kichikligi –10 PPm (mm/km) bilan juda yaxshi munosabatga ega
bo‘lgan –shishatola (fiberglas) yangi materiali paydo bo‘ldi. 2.5.1-jadvalda
raqamli nivelirlarni asosiy texnik xarakteristikalari reyka tiplarini hisobga olib
keltirilgan.
Odatda
reykaning bir tomoniga, avtomatik
ravishda hisoblash uchun
binarli kodlar,
boshqa tomoniga esa, vizual hisoblash uchun shkala tushiriladi.
2.5.2-jadvalda NA 2002/NA 2003 nivelirlari bilan birgalikda qo‘llanuvchi
reykaning xarakteristikalari, ularning materialiga bog‘liqholda keltirilgan.
Reyka tipini inobatga olish bilan raqamli nivelirlarning texnikaviy
xarakteristikalari.
2.5.1-jadval
Nivelirlarning
tiplari
1 km ikkilangan yo‘l uchun nisbiy
balandliklarni o‘lchash o‘rta
kvadratik xato
Masofa o‘lchash aniqligi
Shtrix kodli
presizion invar
reyka
Shtrix kodli
Fiberglas reyka
Shtrix kodli
presizion
invar reyka
Shtrix kodli
Fiberglas
reyka
Trimble firmasining nivelirlari
DINI 12/
DINI 12T
0,3 mm
1,0 mm
0,5 Dx0,001m 1,0 Dx0,001m
DINI 22
0,7 mm
1,3 mm
Torson firmasining nivelirlari
DL-101c
0,4 mm
-
1 sm ÷ 5 sm
DL-102c
-
1,0 mm
Sokkia firmasining niveliri
SDL 30
-
1,0 mm
-
10 metrgacha ±
10 mm
atrofida, 10
metrdan katta
bo‘lganda –
0,1% x D
LeicaGeosystemAG firmasining nivelirlari
NA 3003
0,4 mm
1,2 mm
50 m-20 mm
100 m-50 mm
NA 2002
0,9 mm
1,5 mm
