211
2. Ish kuchidan ish vaqtida to’liq foydalanish;
3. Ish kuchidan foydalanish samaradorligi;
1- va 2-guruh ko’rsatkichlar mehnat resurslaridan ekstensiv
foydalanish darajasini
xarakterlaydi. 3-guruh ko’rsatkichlar esa mehnat resurslaridan intensiv foydalanishni xarakterlaydi.
Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishiga mehnat resurslarini jalb qilish
darajasini xarakterlaydigan
ko’rsatkich mehnat resurslaridan foydalanish koeffisiyenti(MRFK)dir.
U o’rtacha yillik xodimlar sonini mavjud mehnat resurslari miqdoriga bo’lib hisoblanadi.
MRM
O`rYXS
MRFK
=
Ish kuchidan ish vaqtida to’la foydalanishni aks ettiradigan ko’rsatkichlar quyidagilar:
a) haqiqatda 1 xodim tomonidan ishlangan kishi/kunlari miqdori – HIKK (o’rtacha me’yorda
285 kun).
O`rYXS
k/k
Jami
HIKK
=
b) Ish kuchidan foydalanish koyeffisiyenti (IKFoy.K).
Haqiqatda yil davomida bajarilgan kishi-kunlari miqdorini me’yordagi mumkin bo’lgan ish
vaqti fondiga nisbati bilan topiladi:
Mk/k
Xk/k
IKFoy.K
=
v) Ish kuchidan foydalanishning to’liq koeffisiyenti (IKFoyTK).
Haqiqatdagi sof ish vaqtini
(k/s) mumkin bo’lgan ish vaqti fondiga nisbati bilan topiladi (7-soatlik ish kunida):
MBIV
SIV(k/s)
IKFoyTK
=
g) Ish kuchidan foydalanishning umumiy koeffisiyenti (IKFoyUK).
IKFoyK ni IKFoyTK ga ko’paytirib topiladi.
IKFoyTK;
*
IKFoyK
IKFoyUK
=
Ish kuchidan foydalanishning samaradorligini umumlashtiruvchi ko’rsatkich
mehnat
unumdorligi hisoblanadi.
