Mikroorganizmlarda moddalar almashinuvi Fanning nomi: mikrobiologiya

Geterotroflar orasida saprofitlar qoldiq organik moddalar bilan oziqlansa, parazitlar tirik organizmlar hisobiga oziqlanadi. Geterotroflardan tashqari, avtotrof mikroorganizmlar ham bor. Bular xemosintez, fotosintez, fotoreduksiya hisobiga o‘zi organik moddalar hosil qiladi. Xemosintez jarayonida CO2 va H2O dan ajralib chiqqan kimyoviy energiya hisobiga organik modda hosil bo‘ladi, bunda NH3NO2HNO3gacha oksidlanadi (nitrifikatorlarda) yoki FeSO3  Fe(ON)3 aylanadi (temir bakteriyalarda). Bu jarayonlarda ajralgan energiya hisobiga xemosintez jarayoni amalga oshadi.

• Geterotroflar orasida saprofitlar qoldiq organik moddalar bilan oziqlansa, parazitlar tirik organizmlar hisobiga oziqlanadi. Geterotroflardan tashqari, avtotrof mikroorganizmlar ham bor. Bular xemosintez, fotosintez, fotoreduksiya hisobiga o‘zi organik moddalar hosil qiladi. Xemosintez jarayonida CO2 va H2O dan ajralib chiqqan kimyoviy energiya hisobiga organik modda hosil bo‘ladi, bunda NH3NO2HNO3gacha oksidlanadi (nitrifikatorlarda) yoki FeSO3  Fe(ON)3 aylanadi (temir bakteriyalarda). Bu jarayonlarda ajralgan energiya hisobiga xemosintez jarayoni amalga oshadi.

Avtotroflar H2H2O gacha oksidlaydi, u tubandagi tenglama bo‘yicha amalga oshadi: 2H2 + 02 2H2O  575 kJ.

• Avtotroflar H2H2O gacha oksidlaydi, u tubandagi tenglama bo‘yicha amalga oshadi: 2H2 + 02 2H2O  575 kJ.
• Tuproqdagi ba’zi mikroorganizmlar (Vast. rantotropus va Vast.olygocarbophilus) uglerodni organik moddalardan yoki C02 dan oladi. Vodorod bakteriyalari molekulyar holdagi H2 ni oksidlaydi. Bular orasida anaeroblar, fakultativ anaeroblar va aeroblar bor. Bu bakteriyalarni 1906 yilda Lebedev va Kazererlar tekshirganlar.
• Vodorod bakteriyalari avtotroflarga kirib, rangsiz, spora hosil qilmaydi, oddiy sun’iy muhitda (tarkibida azot, aminokislotalar bo‘lganda) bemalol o‘sa oladi. Oziq muhitiga S, P, Mg, K, Ca va mikroelementlardan Fe, H qo‘shiladi, muhit pH = 6,5—7,5 va temperatura 28—35° da yaxshi o‘sadi.
• Vodorod bakteriyalari tubandagi gazlar aralashmasida tez o‘sadi: CO2-10%, 02 - 10-30%, H2 –60-80%. Reaksiya tubandagicha boradi: H2+1/202H2O;ΔF=-23,5.104J yoki 6H2+202+C02 CH20]+5H20.