Modda almashinish asoslari




Download 57,05 Kb.
bet8/26
Sana12.06.2024
Hajmi57,05 Kb.
#262898
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   26
Bog'liq
ATJ YAKUNIY

Maydalash usullari. Maydalagichlar konstruksiyalari. Qattiq materiallarni maydalashning maxsus usullari.

Maydalash — bu qattiq jism bo'laklarini kerakli o'lchamlarga keltirish, parchalash va yuzasini oshirishdir. Maydalash jarayoni qattiq jismning mayda zarrachalar (atom va molekulalar) o'zai*o tortishish kuchlarini yengadigan teshqi kuchlar ta'sirida o'tadi. Maydalash natijasida ishlov berilayotgan jism yuzasi sezilarli darajada ko'payadi, ko'p Jarayonlar, shu Jumladan eritish, kuydirish kabi katta yu^ talab qiladigan jarayonlai* tezligi ortadi. Maydalash kon-metallurgiya, kimyo, oziq-ovqat, qurilish va sanoatning boshqa tarmoqlarida keng qoilaniladi. Hozirgi paytda qattiq jismlami maydalash uchun har xil turdagi mashinalar qoMlaniladi.
Qattiqlik- nafaqat maydalanish darajasi i ga, balki maydalash mashinalar ishchi 631 detallarining yedirilishiga ta'sir ko'rsatadi. Yedirilish 10 balli Moor shkalasi yordamida baholanadi. Mo'rtlik. Jism mo'rtligi plastik deformatsiyasiz, mexanik kuch ta'siri ostida buzilish qobiliyati orqali aniqlanadi. Odatda mo'rtlik temperatiiraga bogMiq. Jism boMagining o'lchami qanchalik kichik boMsa, uning mustahkamligi shunchalik yuqori bo'ladi. 7.3 Maydalash usullari Turli sanoat korxonalarida qoMlaniladigan maydalash usullari 7.1-rasmda keltirilgan. Odatda, qattiq jismlarni maydalash uchun ko'pincha ezish, yorish, siqiq va erkin zarba berish usullaridan keng ko'lamda foydalaniladi. Lekin sof holda hech qaysi usul sanoatda uchramaydi. Masalaii, ezish, yorish, zarba bilan maydalash ketidan keladigan jarayon bu yeyilish yoki yedirilishdir. Yeyilish jarayonida ko'pincha chang hosil boMadi va materialning оЧа maydalanish kabi zararli 7.1-rasm. Maydalash usullari. a - ezish; b - yorish; d - sindirish; e - qirqish; f - arraiash; g - yeyilish; h - siqiq zarba; i - erkin zarba. hollar ham uchraydi. Shuning uchun, maydalash usulini tanlash material boMaklarining kattaligi va mustahkamligiga bog'liq. Mustahkam va mo'rt materiallar ezish va zarba, mustahkam va egiluvchanlari ezish, o'rtacha mustahkam, egiluvchan materiallar - zarba, yeyilish yoki yorish usulida maydalanadi. Maydalash bir yoki bir necha usullarda, ochiq va yopiq sikllarda amalga oshiriladi. Undan tashqari, maydalash jarayonini quruq yoki nam usullarda ham o4kazsa bo'ladi. Ayrim hollarda, material xususiyatlariga qarab: ultratovush, gidravlik zarba to'lqini, yuqori va past temperaturalami tez almashtirish, elektrogidravlik zarba, bosimni tezda o'zgartirish, yuqori temperaturada qizdirish usullarini ham qo'llasa boMadi. Maydalash jarayonlarida katta miqdorda energiya sarflanadi. Energiya saifi mavjud maydalash nazariyalari asosida topilishi mumkin


  1. Download 57,05 Kb.
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   26




Download 57,05 Kb.