• "operator xatosi"
  • Modul muhandislik psixologiyasining metodolik va nazariy asoslari. Mavzu Muhandislik psixologiyasining predmeti va vazifalari.(2s.)




    Download 0,56 Mb.
    bet15/93
    Sana27.05.2024
    Hajmi0,56 Mb.
    #255101
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   93
    Bog'liq
    Muhandislik psixologiyasi

    Ishonchlilik IMT oldida turgan vazifalarni xatosiz hal qilishni tavsiflaydi. Bu statistik ma'lumotlarga ko'ra, nisbat bilan belgilanadigan muammoni to'g'ri hal qilish ehtimoli bilan baholanadi ­.­
    (3.2)
    bu yerda m osh va N mos ravishda xato echilganlar soni ­va hal qilinayotgan masalalarning umumiy soni.
    Operator faoliyatining muhim xususiyati ham uning ishining aniqligidir. Bu xususiyat alohida e'tiborga loyiqdir, chunki bir qator hollarda aniqlik va ishonchlilik o'rtasida chalkashliklar mavjud. Ikkala xarakteristikani aniqlash uchun boshlang'ich tushuncha sifatida "operator xatosi" tushunchasi qo'llaniladi, ­ikkala xususiyatni hisoblash uchun bir xil formulalar taklif etiladi. Aslida, ishonchlilik va aniqlik operator faoliyatining turli tomonlarini tavsiflovchi turli ko'rsatkichlardir. Miqdoriy jihatdan operator ishining to'g'riligi operator ushbu parametrni o'lchagan, o'rnatgan yoki sozlagan xato miqdori bilan baholanadi:

    bu erda I n - parametrning haqiqiy yoki nominal qiymati­; I op - operator tomonidan haqiqatda o'lchangan yoki sozlangan ushbu parametrning qiymati.
    Xatoning kattaligi ham ijobiy, ham salbiy belgiga ega bo'lishi mumkin. Xato va xatolik tushunchalari bir-biriga o'xshash emas: har bir xato xato emas. Xatoning qiymati ruxsat etilgan chegaralardan tashqariga chiqmasa, u ­xato hisoblanmaydi va faqat aks holda uni xato deb hisoblash va ishonchlilikni baholashda ham hisobga olish kerak. Xato tushunchasi ­operator tomonidan o'lchangan yoki boshqariladigan parametr doimiy qiymat bo'lgan holatlar uchun eng muhim hisoblanadi.
    Operatorning ishida tasodifiy va tizimli xatolarni farqlash kerak. Operatorning tasodifiy xatosi o'rtacha kvadrat xatoning qiymati bilan, tizimli xato ­individual xatolarning matematik kutish qiymati bilan baholanadi­. Ularni aniqlash usullari ishlarda keltirilgan.
    IMT muammosini hal qilishning o'z vaqtidaligi ­ IMT oldida turgan vazifani ruxsat etilgan vaqtdan oshmaydigan vaqt ichida hal qilish ehtimoli bilan baholanadi:
    (3.3)
    "inson-mashina" tizimi bilan muammoni hal qilish uchun vaqt zichligi funksiyasi.
    Statistik ma'lumotlarga ko'ra bir xil ehtimollik ifoda bilan baholanadi
    (3.4)
    bu erda t ns - o'z vaqtida hal qilinmagan IMT muammolari soni.
    mxato va m ns qiymatlarini aniqlashda va shuning uchun P pr va P st ehtimolliklarini baholashda muammo ­qanday sabablarga ko'ra "odam - mashina" tizimi tomonidan noto'g'ri yoki o'z vaqtida hal qilinganligi muhim emas .­
    IMTlarning aksariyati ma'lum vaqt cheklovlarida ishlaganligi sababli,­muammoning o'z vaqtida hal qilinmasligi "inson - mashina" tizimi oldida turgan maqsadga erishilmasligiga olib keladi. Shuning uchun bu holatlarda ishonchlilikning umumiy ko'rsatkichi sifatida masalani to'g'ri (Rpr ) va (Rs ) o'z vaqtida hal qilish ehtimoli qo'llaniladi.
    (3.5)
    IMT ishonchliligini baholash uchun umumlashtirilgan tizimli usulni qo'llashda qo'llaniladi ­.
    Mexanik va jismoniy qurilmalarda inson mehnatining xavfsizligi xavfsiz ish ehtimoli bilan baholanadi
    (3.6)
    bu yerda Rwoz .-odam uchun xavfli yoki zararli ishlab chiqarish vaziyatining yuzaga kelish ehtimoli i - ro turi; Rosh i -vaziyatda noto'g'ri operator harakatlarining ehtimoli­; n - mumkin bo'lgan shikastlanishlar uchun xavfli vaziyatlar soni­.
    IMTni avtomatlashtirish darajasi ­avtomatik qurilmalar tomonidan qayta ishlanadigan ma'lumotlarning nisbiy hajmini tavsiflaydi. Ushbu qiymat formula bo'yicha aniqlanadi

    Download 0,56 Mb.
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   93




    Download 0,56 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Modul muhandislik psixologiyasining metodolik va nazariy asoslari. Mavzu Muhandislik psixologiyasining predmeti va vazifalari.(2s.)

    Download 0,56 Mb.