• Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalar faoliyatini tahlil etishda iqtisodiy tahlilning asosiy vazifalari quyidagilar hisoblanadi
  • Iqtisodiy tahlil fanining asosiy vazifalari




    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet13/436
    Sana05.01.2024
    Hajmi2,53 Mb.
    #130885
    1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   436
    Bog'liq
    Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

    1.5. Iqtisodiy tahlil fanining asosiy vazifalari 
    Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalarni boshqarishda iqtisodiy 
    tahlilning roli keskin oshmoqda, chunki, boshqaruv tizimida oldingi 
    ma’muriy-buyruqbozlik tizimidan voz kechilib, yangi, erkin iqtisodiy 
    mexanizmlar orqali boshqarish tizimi shakllanmoqda. Sobiq ittifoq 
    davrida tahlil, asosan, reja ko‘rsatkichlarini asoslashga, uning bajarili-
    shini ta’minlashga qaratilgan edi. Endilikda esa har bir xo‘jalik subyekti, 
    mulk shaklidan qat’iy nazar o‘z faoliyatini yuqoridan berilgan buyruqni 
    bajarishga qaratmasdan, balki, mustaqil ravishda o‘zining iqtisodiy 
    qudratini takomillashtirish maqsadida erkin boshqarishga qaratadi. Bu 
    esa, o‘z navbatida, iqtisodiy tahlilning rolini yanada oshiradi. Iqtisodiy 
    tahlil orqali har bir subyektda mavjud bo‘lgan ichki va tashqi imkoni-
    yatlar aniqlanadi, ularni amaliyotga safarbar qilish chora-tadbirlari 
    ishlab chiqiladi. 
    Har bir fanning vazifasi iqtisodiy shart-sharoitga qarab belgilanib 
    boriladi, lekin u oldiga qo‘yilgan vazifalarni to‘liq va keng hal etish 
    uchun qator uslublarni qo‘llaydi. 
    Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalar faoliyatini tahlil 
    etishda iqtisodiy tahlilning asosiy vazifalari quyidagilar hisoblanadi:
    · o‘rganilayotgan obyektga (hodisaga) to‘g‘ri va xolisona baho berish; 
    · korxonaning biznes-rejasini tuzish uchun tegishli axborotlar bilan 
    ta’minlash; 
    · tuzilgan biznes-rejalarning to‘g‘ri va ilmiy asoslanganligiga baho 
    berish; 


    37
    · har bir yo‘nalishga ta’sir etuvchi omillarni aniqlash, ularning 
    ta’sirini hisoblash va shu omillarni ishning samaradorligini oshirishga 
    safarbar qilish; 
    · biznes-rejaning bajarilishi natijasida korxonaning moliyaviy 
    barqarorligini ta’minlanishi, uning iqtisodiy qudratini yaxshilanishi, har 
    bir xo‘jalik subyektining raqobatbardoshliligini oshirilishi uchun mavjud 
    ichki va tashqi imkoniyatlarni o‘rganish; 
    · moddiy, mehnat va moliyaviy boyliklardan samarali va oqilona 
    foydalanganlikka baho berish; 
    · korxonaning iqtisodiy va moliyaviy potensialiga, uning to‘lovga 
    qobiliyatliligiga baho berish hamda bu natijaga tezkor chora-tadbirlarni 
    qo‘llash yo‘llarini ishlab chiqish; 
    · xo‘jalik hisobi tamoyillariga, tijorat hisob-kitoblariga amal 
    qilishlikni muntazam tekshirib turish; 
    · korxonalarda mavjud bo‘lgan samaradorlikni oshirish yo‘lida 
    ularning imkoniyatlarini aniqlash; 
    · korxonaning tijorat sirini saqlagan holda uning moliyaviy ah-
    volini keng jamoatchilikka ko‘rsata bilish va tashqi investorlarni 
    korxona faoliyatini yaxshilashga jalb etish; 
    · korxonani boshqarishning eng qulay va nafli usullarini ishlab 
    chiqish, ilg‘or g‘oya va tajribalarni o‘rganilayotgan hodisaga qo‘llash 
    yo‘l-yo‘riqlarini ko‘rsatib berish, tegishli axborotlar manbayini yetkazib 
    berish; 
    · eng to‘g‘ri va oqilona, kelgusida ish yuritish va korxonalarni 
    boshqarish bo‘yicha xulosalar berish; 
    · korxonalarni rivojlantirishning joriy va istiqbolli rejalarini tuzish 
    uchun iqtisodiy ko‘rsatkichlar asosini aniqlash; 
    · rejaning bajarilishiga obyektiv baho berish hamda uni bajarishda 
    korxonalarga bog‘liq bo‘lgan va bog‘liq bo‘lmagan omillar va 
    sabablarni bir-biridan ajratgan holda aniqlash; 
    · korxonalarning xo‘jalik faoliyati jarayonida erishishi mumkin 
    bo‘lgan natijalarni oldindan aniqlash; 
    · korxonalarni rivojlantirishga asos bo‘ladigan innovatsion 
    g‘oyalarni iqtisodiy jihatdan asoslash; 
    · korxonaning istiqbolli rejalarini tuzish uchun iqtisodiy
    ko‘rsatkichlar asosini aniqlash; 
    · qabul qilingan boshqaruv qarorlarini maqbulligini o‘rganish 
    (boshqaruvning iyerarxik tuzilishidagi barcha bosqichlar bo‘yicha). 


    38
    Bozor iqtisodiyoti sharoitida «Iqtisodiy tahlil»ning vazifasi ushbu 
    yuqorida ta’kidlangan vazifalar bilan cheklanmaydi. Bozor sharoitida 
    korxonalar faoliyati shu darajada serqirraki, tahlil jarayonida uning 
    hamma jihatlarini o‘rganish lozim bo‘ladi. Shu sababli ham, iqtisodiy 
    tahlilning vazifasi ham ko‘p qirralidir. Biz esa shu kabi vazifalarning 
    ayrimlarini sanab o‘tdik xolos. Ko‘rinib turibdiki, iqtisodiy tahlilning 
    vazifasi bozor munosabatlari shakllanayotgan bugungi sharoitda ham, 
    kelajakda ham korxonalar xo‘jalik faoliyatini uzluksiz yaxshilab borishi 
    uchun iqtisodiy dastak sifatida muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. 

    Download 2,53 Mb.
    1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   436




    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Iqtisodiy tahlil fanining asosiy vazifalari

    Download 2,53 Mb.
    Pdf ko'rish