Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

494
so‘mni tashkil qilib, uning 78,48 foizi mol yetkazib beruvchilarga 
to‘langan pul mablag‘lari, 9,13 foizi xodimlarga to‘langan pul 
mablag‘lari hisobiga, qolgan 12,39 foizi operatsion faoliyatning boshqa 
pulli to‘lovlari uchun sarf qilingan. Korxonada pul mablag‘larining 
xo‘jalik (operatsion) faoliyatidagi sof kirim natijasi 727659 ming so‘mni 
tashkil qilgan. Bu ko‘rsatkich umumiy tushumning 19,91 % ini tashkil 
qilgan. Bunday natijalarni korxona uchun ijobiy deb baholash lozim. 
13.4. Investitsiya, moliyaviy va soliq to‘lashlardagi 
pul oqimlari tahlili 
 
Investitsiya faoliyati – korxona investitsiya faoliyatida nomoddiy 
aktivlarni sotib olish va sotish, uzoq muddatli moddiy aktivlar, ya’ni 
ko‘chmas mulk bo‘lmish bino, jihozlar va boshqa asosiy vositalarni 
sotib olish uchun yetkazib beruvchilarga to‘langan pullar va unga 
tenglashtirilgan mablag‘lar chiqim ustunida aks ettiriladi. 
Kirim ustunida esa uzoq muddatli aktivlarni sotishdan tushgan 
tushum hisoblanadi. Korxonalar xarid qilingan uzoq va qisqa muddatli 
qo‘yilmalar moddasini chiqim ustunida vositalarga komission to‘lovlar 
va boshqa birjada to‘langan foizlarni hisobga olmagan holda qimmatli 
qog‘ozlarni sotib olish uchun to‘langan pul mablag‘larini ko‘rsatadilar. 
Kirim ustunida o‘zlik bo‘lmagan qimmatli qog‘ozlarni, shu bilan birga 
bank va boshqa yuridik shaxslarning qisqa muddatli va uzoq muddatli 
ssuda va qarzlarini sotishdan kelgan tushum ko‘rsatiladi. 
Odatda, korxonalar o‘z faoliyati davomida asosiy faoliyat bilan bir 
qatorda investitsiya faoliyati bilan hamda moliyaviy faoliyat bilan 
shug‘ullanadilar. Ushbu holatni biz quyidagi jadval ma’lumotlari asosida 
tahlil qilib chiqamiz. 
Quyidagi jadval ma’lumotlari asosida xo‘jalik subyektining inves-
titsiya, moliyaviy va soliqqa tortish faoliyatlaridan ko‘rilgan pul 
mablag‘larining harakatiga baho berishimiz mumkin bo‘ladi. Bugungi 
kunda bizning respublikamizdagi pul mablag‘lari harakatidagi o‘ziga 
xos jihatlari shundaki, bizning respublikamizda pul mablag‘larining 
asosiy qismi, ya’ni odatda 90-95 foizi xo‘jalik (operatsion) jarayonlariga 
to‘g‘ri keladi. Shu jihatdan ham mazkur jadval ma’lumotlaridan ham 
ko‘rinib turibdiki, korxonaning mazkur faoliyat turlari bo‘yicha pul 
mablag‘lari jami kirimi 1938 ming so‘mni tashkil qilgan xolos. Mazkur 

495
faoliyatlardan ko‘rilgan jami pul mablag‘lari chiqimi esa 727763 ming 
so‘mni tashkil etib, ularning hammasi asosan, to‘langan soliqlar 
hissasiga to‘g‘ri kelmoqda. Jadval ma’lumotlariga ko‘ra, korxonada 
investitsiya, moliyaviy va soliqqa tortish faoliyatlaridan sof pul oqimi 
1834 ming so‘mni tashkil qilgan, ya’ni ushbu faoliyat natijalaridan so‘ng 
korxonadagi sof pul mablag‘larining kirimi birmuncha kamayganligini 
kuzatishimiz mumkin. Bundan ko‘rinadiki, korxona ushbu faoliyatlar 
natijasida asosan pul mablag‘larining chiqimiga erishgan. Bunday 
natijalarni ijobiy hol deb baholab bo‘lmaydi. 
124-jadval 

Download 2,53 Mb.