Bezpośredni, wewnątrztętniczy pomiar ciśnienia krwi

Obecnie w oddziałach intensywnej terapii w celu ciągłej, dokładnej rejestracji ciśnienia tętniczego wykorzystuje się pomiar bezpośredni. Daje on możliwość szybkiego rozpoznania zaburzeń hemodynamicznych, oceny kurczliwości serca i objętości wyrzutowej na podstawie krzywej ciśnienia czy chociażby obserwacji rytmu serca. W celu wykonania takiego pomiaru wykonuje się kaniulację wybranej tętnicy: promieniowej, łokciowej, ramiennej, udowej lub grzbietowej stopy. Używa się zazwyczaj krótkich kaniul z tworzyw sztucznych 20G (18G) dla dorosłych i 20, 22, 24G u dzieci [10]. W skład wyposażenia służącego do pomiaru ciśnienia metodą bezpośrednią wchodzi: przetwornik ciśnienia, wzmacniacz, zestaw do płukania, worek ciśnieniowy, 500 ml roztworu elektrolitowego, przewód doprowadzający, zawór trójdzielny, strzykawki z solą fizjologiczną i wreszcie zestaw mocujący przetwornik.

Obecnie oddziały intensywnej terapii dysponują jednorazowymi, przygotowanymi do takiego pomiaru zestawami. W toku postępowania przygotowującego, zestaw do pomiaru należy odpowietrzyć płynem elektrolitowym, a worek ciśnieniowy napełnić powietrzem do wartości 300 mmHg. Przygotowany przetwornik z zaworami trójdrożnymi połączyć ze wzmacniaczem, a zestaw do płukania z cewnikiem wyprowadzonym z tętnicy. Przetwornik ciśnienia umocować na poziomie punktu referencyjnego. Wykonanie pomiaru wymaga wykonania tzw. zerowania przetwornika ciśnienia oraz jego kalibracji.

Monitory EKG w oddziale intensywnej terapii przedstawiają wartości ciśnienia w postaci cyfrowej oraz krzywej na ekranie monitora (ryc.4).

W czasie pomiaru mogą pojawić się pewne zaburzenia spowodowane wieloma czynnikami:

-zbyt długi przewód łączący urządzenie z kaniulą powoduje wyświetlanie „krzywej skaczącej”,

-pęcherzyki powietrza w układzie lub skrzepy spłaszczają krzywą,

-zagięcie kabla powoduje opadanie krzywej,

- złe wyzerowanie lub umieszczenie przetwornika za wysoko zaniżają wartość ciśnienia,

- umieszczenie przetwornika za nisko zawyża pomiar [15].

Bardzo ważna jest pielęgnacja kaniuli dotętniczej. Założenie jej i postępowanie podczas obsługi zaworów i połączeń, czy pobierania krwi powinno odbywać się z zachowaniem zasad aseptyki. Należy zapobiegać zatorom i zakrzepom poprzez częste przepłukiwanie układu, a cofaniu się krwi przez wytworzenie odpowiednio wysokiego ciśnienia w worku ciśnieniowym oraz prawidłowe operowanie zaworami trójdzielnymi i drenami.