Monitorowanie ciśnienia żylnego

Ośrodkowe ciśnienie żylne (OCŻ, CVP - central venous pressure) definiuje się jako ciśnienie w żyle głównej górnej 2 cm nad prawym przedsionkiem. Wpływa na nie m.in. rzut serca, aktywność oddechowa, skurcz mięśni szkieletowych (zwłaszcza brzucha i kończyn dolnych), napięcie układu współczulnego i zmiana pozycji ciała. Łożysko żylne jest dużo bardziej podatne na rozciąganie niż tętnicze. Dla danego pacjenta istotna jest dynamika zmian OCŻ. Wartości prawidłowe wahają się od 1-10 mmHg (4-12 cmH₂O). OCŻ jest to ciśnienie napełniania prawej komory. Świadczy o jej wypełnieniu, wielkości powrotu żylnego przy prawidłowej kurczliwości serca oraz dostarcza pośredniej informacji o ewentualnej niewydolności lewokomorowej (jeśli wykluczymy wady serca). Nie odzwierciedla jednak absolutnej ilości krwi krążącej, chociaż przyczyną obniżonego OCŻ jest najczęściej hipowolemia. Podwyższenie ośrodkowego ciśnienia żylnego powodować może, oprócz wspomnianej już niewydolności lewokomorowej, hiperwolemia, zator tętnicy płucnej, niedrożność żyły głównej górnej oraz tamponada serca [17]. Oznaczenie ośrodkowego ciśnienia żylnego można dokonać manometrem wodnym lub metodą elektroniczną, wykorzystując centralny cewnik dożylny. Za ułożenie optymalne cewnika uważa się takie, w którym końcówka tkwi przed ujściem żyły głównej górnej do prawego przedsionka [11]. Można tam dotrzeć cewnikiem przez żyły obwodowe i żyły większego kalibru: odłokciową i odpromieniową, szyjną wewnętrzną i zewnętrzną, ramienno-głowową, podobojczykową, udową i odpiszczelową.