30. MTTda “Zumradoylar davrasi” to`garagi ish mazmuni
Maktabgacha yoshdagi bolalarda odob va axloq tarbiyas
i ma’naviy va ma’rifiy tarbiyaning
tarkibiy qismi sifatida uning umumiy boshlang‘ich tarbiya masalalariga muvofiq ravishda olib
boriladi. Zero, maktabgacha yoshda shakllanadigan dastlabki ma’naviy ong, his-tuyg‘u va axloq
butun bolalik faoliyatiga, o‘zoro hamda kattalar bilan bo‘ladigan munosabatga u yoki bu tarzda
ta’sir etadi. SHunga ko‘ra bolalarda olib boriladigan odob va ahloqqa oid dastlabki tasavvurlar
bevosita faoliyat jarayonida oila hamkorligida berilishi va unda quyidagilar hisobga olinishi zarur:
-
bolalarning ilk yoshidan boshlab, ularga o‘zbek xalqining milliy urf-odatlari, an’analari va insoniy
xislatlari asosida tarbiya berish; - Madaniy
– gigienik ko‘nikmalarni egallash va o‘z-o‘ziga xizmat
qilish asosida tarbiya berish.
Ta
rbiya aniq maqsadga yo‘naltirilgan bo‘lib bolalarning ijobiy-ruhiy kechinmalari, his-
tuyg‘ularini uyg‘unlashtirish asosida insonparvarlik, mehribonlik, himmatlilik, o‘zaro g‘amxo‘rlik,
o‘rtoqlik, o‘zaro yordam, o‘z faoliyatini mustaqil ravishda idora etish, kattalar topshirig‘ini bajarish,
mustaqillikni namoyon qila bilish, batartiblik kabi his tuyg‘ular hisobga olinadi. Bolalikdan madaniy
– gigienik ko‘nikmalarni singdirib borish inson salomatligini ta’minlaydi. Bolalarni mustaqil ravishda
yuvinishg
a, qo‘llarning tozaligiga rioya qilishga, tishlarni to‘g‘ri tozalab, taranish, dastro‘moldan
foydalanishga, ovqatdan so‘ng og‘izni chayishga o‘rgatilib boriladi. Bolalarda mustaqillikni
namoyon qila bilish: batartiblik, hamisha chiroyli ko‘rinishga ega bo‘lish ishtiyoqi, kiyimlarni tartibli
ravishda echib, ularni joyiga osib qo‘yish, o‘ng va chap oyoq poyafzallarini farqlay bilish, ularni
to‘g‘ri kiyish, ko‘zguga qarab kiyimlaridagi kamchiliklarni bartaraf etish, dastro‘moldan to‘g‘ri
foydalana olish, xonada tartib va ozodalikni saqlash, kiyimlarni toza va tartibli kiyishga odatlanishni
tarbiyalash.
Bolalarga o‘ziga xos gigiena: shamollatilgan xonada toza o‘rin – ko‘rpada uxlash, ertalab
badantarbiya mashqlarini bajarish, suv muolajalari bila
n mustaqil shug‘ullanish, ichaklarni va
qovuqni o‘z vaqtida bo‘shatib, hojatxonadan batartib ravishda foydalanish, burunni toza saqlash,
qo‘l, oyoq va badan uchun foydalaniladigan sochiqlarni farqlash, toza dastro‘molchadan
foydalanishga o‘rgatish. O‘zbek xalq ertaklari, xalq pedagogikasining xazinasidir.
Ertaklarning bosh qahramonlari namunasida bolalarga o‘z o‘lkasi, uyi, ota-onasiga muhabbat
singdiriladi, yaqin kishilarga nisbatan mehr-
muhabbat, oqko‘ngillik, ezgulik tarbiyalanadi.
