Alovlanmanın (partlayışın) konsentrasiya və temperatur hədləri




Download 1,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet100/113
Sana01.12.2023
Hajmi1,28 Mb.
#109072
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   113
Bog'liq
M asir d vrd istehsalatda h r hans s viyy d q bul edil n q ra

10.7. Alovlanmanın (partlayışın) konsentrasiya və temperatur hədləri
Yanar qaz və buxarların hava ilə qarışığının (maye fazası olmadıqda) alovlanması üçün
onlar müəyyən nisbətə malik olmalıdır ki, bu da konsentrasiya üzrə partlayış həddini göstərir.
Buxar və qazların partlayışının qarşısını almaq üçün, onların konsentrasiya və temperatur
hədlərini bilmək lazımdır. Alovlanma impulsunun təsiri ilə partlayış baş verə bilən yanar
buxarların, qazların və ya tozların havadakı ən kiçik konsentrasiyasına partlayışın aşağı
konsentrasiya həddi deyilir. Yanar buxarların, qazların və tozların partlayış verən ən böyük
konsentrasiyasına partlayışın yuxarı konsentrasiya həddi deyilir.
Partlayışın aşağı və yuxarı qatılıq həddləri arasındakı intervala onun aralığı deyilir.
Ayrı-ayrı yanar maddələrin yuxarı (Yh) və aşağı (Ah) konsentrasiya partlayış həddini
müəyyən etmək üçün aşağıdakı emprik düsturlardan istifadə etmək olar:
Ah=
100
1+(−1)⋅4,76
,%
və ya
Ah=
M
(
N−1 )⋅4 ,76⋅V
t
, q /l
; (10.10)
Yh=
4⋅100
4+4 ,76 N
,%
və ya
Yh=
M
(
4+476 )⋅V
t
,q /l
; (10.11)
burada – 1 mol qazın yanmasına lazım olan oksigen atomlarının sayı;
V
t
 – başlanğıc temperaturda 1 mol qazın həcmi;
– qarışıqda 1 mol yanar komponentin kütləsidir.
Qaz-hava qarışığında bir neçə komponent iştirak edərsə, qarışığın partlayış hədləri Le-
Şatelye düsturu ilə müəyyən edilir:
П=
100
K
1
h
1
+
K
2
h
2
+
K
3
h
3
+
. ..+
K
n
h
n
(10.12)


burada 
K
1,
K
2
... K
n
– qarışıqdakı yanar komponentin konsentrasiyası, həcmi % - lə;
h
1
,
h
2
...
h
n
– qarışığı təşkil edən hər bir yanar komponentin partlayış həddidir.
Aşağıdakı cədvəldə bəzi maddələrin atmosfer təzyiqində partlayış konsentrasiya hədləri
göstərilmişdir (cədvəl 4.3).
İstehsalatda partlayışın və yanğının qarşısını almaq üçün aparatlarda, tutumlarda
temperatur və təzyiq elə saxlanılır ki, yanar maddələrin konsentrasiyası partlayışın aşağı
həddindən az və yuxarı həddindən çox olsun.
Partlayışın (alovlanmanın) aşağı temperatur həddi elə bir minimal temperaturadır ki, bu
temperaturda mayelərdən ayrılan buxar, qapalı həcmdə hava ilə qarışdıqda yaxınlaşdırılan alov-
lanma impulsu təsirindən alovlanır.
Yuxarı temperatur partlayışın həddi elə bir yüksək temperaturdur ki, bu temperaturda
mayedən ayrılan buxar hava ilə qarışdıqda qapalı qabda alovlanma impulsu prosesindən partlayış
və alovlanma törənsin.
Cədvəl 3
Maddələrin partlayış konsentrasiya hədləri
Maddələr
Download 1,28 Mb.
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   113




Download 1,28 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Alovlanmanın (partlayışın) konsentrasiya və temperatur hədləri

Download 1,28 Mb.
Pdf ko'rish