qulluğuna, qeydiyyatına və quraşdırılmasına nəzarət üzrə xüsusi təhlükəsizlik tələbləri irəli
sürülür.
Təzyiq altında işləyən qabların işini idarə etmək və onların təhlükəsizlik istismarını təmin
etmək üçün, onlar təzyiq və temperatur ölçən cihazlarla, qoruyucu tərtibatlarla, bağlayıcı
armaturlarla, səviyyə göstəriciləri ilə təmin olunmalıdırlar.
Qoruyucu qurğulara membranlar və qoruyucu klapanlar aid edilir. Qoruyucu klapanlar
qablara birləşdirilmiş boru xətti üzərində yerləşdirilir. Bunlar, qab daxilindəki təzyiqin buraxıla-
bilən təzyiqdən artıq olmasının qarşısını alır. Membranlar təzyiqin kəskin artması zamanı
tutumdan böyük miqdarda maye və qaz kənar etmək lazım gələn yerlərdə quraşdırılır.
Qoruyucu klapan elə bir mexanizmdir ki, qab daxilində təzyiq artdıqda avtomat olaraq
açılır, təzyiq işçi təzyiq səviyyəsinə endikdə isə bağlanır. Klapan normal iş şəraitini təmin
etməlidir. Yəni o, qoyulmuş təzyiqdə maneəsiz açılmalı, lazım olan miqdarda maye və qazı xaric
etməyə imkan yaratmalı, açıq olduğu zaman qab daxilində təzyiq artmasını məhdudlaşdırılmalı
və bağlandıqda qabın tam hermetikliyini təmin etməlidir. Bütün bu tələbatların klapan tərəfindən
ödənilməsi üçün mürəkkəb mühəndisi məsələlərin həlli tələb olunur.
Qoruyucu klapanın əsas hissəsi yəhərə sıxılan hissəsidir. Klapanı bağlayan qüvvənin
növündən asılı olaraq, onu bir neçə növə bölürlər. Şəkil 8.1-də və 8.2-də yüklü və yaylı qoruyucu
klapanlar göstərilmişdir.
Klapanlar aparata aşağı giriş hissələri ilə birləşdirilir. Yan hissədəki çıxış artıq təzyiqi xaric
etmək vəzifəsini yerinə yetirir. Yaylı klapanlardan fərqli olaraq, yüklü klapanlarda ştokun
qapaqdan çıxış hissəsində kipkəc yerləşdirilir və bu səbəbdən də o, lazımi hermetiklik yarada
bilmir.
