Dairəvi cərəyanın oxu istiqamətində yaranmış maqnit sahəsinin induksiyası.
Dairəvi cərəyanın oxu istiqamətində A nöqtəsində maqnit sahəsinin induksiyasını hesablayaq. Bundan ötrü konturda diametral iki əks istiqamətdə yerləşən eyni cərəyan elementi ayıraq.
 
Şaquli toplananlar qiymətcə eyni, istiqamətcə əks olduğundan elementar induksiyaları toplayarkən  toplananların cəmi sıfır olar və yekun induksiya üfiqi toplananların cəbri cəminə bərabər olacaqdır.  
(1)
Burada  olduğundan
 (2)
aliriq. Bu ifadədən  olduqda  alınır.
Eyniliklə Bio-Savar-Laplas qanunundan istifadə etməklə:
Solenoidin oxu istiqamətində maqnit sahəsinin;
Toroidin mərkəzində və.s.
maqnit sahəsinin induksiyasını hesablamaq olar.
Cərəyanlı naqillərin qarşilıqlı təsir qüvvəsi
Amper təcrübələrlə müəyyən etmişdir ki, cərəyanlı naqillər arasındakı qarşılıqlı təsir qüvvəsi cərəyanlarla və onların uzunluqları ilə mütənasibdir. Məs: 1 və 2 elementar cərəyanlar üçün:
 ~ (1)
Sonrakı tətqiqatlar göstərdi ki,  cərəyan elementlərinin nisbi vəziyyətindən asılıdır.
~ (2)
 
-in istiqaməti burğu qaydası ilə
müəyyən olunur: dəstək  -dən
-i istiqamətində, burğu isə
istiqamətində olur.
və (2) dən alırıq
 .
Mövzu № 18
Maqnit sahəsi-2
Maqnit sahəsinin burulğanlılığı.Vakuumda maqnit sahəsi üçün tam cərəyan qanunu.
Maqnit sahəsində cərəyanlı naqilin hərəkəti zamanı görülən iş.
Maqnit seli. Maqnit sahəsi üçün Qauss teoremi.
Hərəkət edən yükün maqnit sahəsi.
Holl effekti.
Cərəyanın maqnit sahəsinin enerjisi.
Maqnit sahəsinin burulğanlılığı.Vakuumda maqnit sahəsi üçün tam cərəyan qanunu.
Maqnit sahəsinin qüvvə xətləri kəsilməzdir, yəni onların başlanğıcı və sonu yoxdur. Belə sahələrə burulğanlı sahələr deyirlər. Maqnit sahənin elektrik sahəsindən olan əsas fərq bundan ibarətdir.
Təbiətdə elektrik yüklərinə oxşar, maqnit yükləri yoxdur, ona görə maqnit cərəyanı da yoxdur. Cərəyanlı düz naqilə baxaq.
B~ olduğundan, maqnit induksiya xəttinin ( ) uzunluğundan maqnit induksiyasına (B) hasili cərəyan şiddəti ilə müəyyən olunan sabitdir:
 ~ 
 və ya 
Bu ifadəni belə şəkildədə yazmaq olar:
Burada inteqrallama konturu induksiya xətti ilə üst- üstə düşür. Amma bu olmayada bilər. Kontur cərəyanı əhatə etməlidir, o ixtiyari ola bilər. Bir də kontur bir neçə cərəyanı da əhatə edə bilər. Belə olan halda:
 (1)
Qapalı kontur üzrə inteqral  maqnit sahəsinin burulğanlılığı adlanır. (1) ifadəsinə isə vakuumda maqnit sahəsi üçün tam cərəyan qanunu adlanır: sabit elektrik cərəyanının maqnit sahəsinin buralğanlılığı bu konturun əhatə etdiyi cərəyanların cəmi ilə mütənasibdir.
| 