2.Ağırlıq qüvvəsinin gödüyü iş
Yer üzərində olan hər hansı bir cismə Yer kürəsi müəyyən qüvvə ilə təsir edir. Bu qüvvəyə ağırlıq qüvvəsi deyilir. Ağırlıq qüvvəsinin işini tapaq.
Tutaq ki, cazibə sahəsi O nöqtəsində yerləşmiş M kütləli maddi nöqtə tərəfindən yaradılmışdır. Həmin cismin sahəsində R məsafədə olan m kütləli digər bir cismə
 qüvvəsi təsir edir.
Bu qüvvənin BC yolunda görülən elementar işini tapaq.
 və ya  olduğundan,  olacaqdır.
BD=-dR- cismin, BC yolu getdikdə O nöqtəsindən uzaqlaşmasıdır.
Onda 
Bu elementar yolda görülən işdir.
Onda həmin O nöqtəsindən  məsafədə yerləşmiş E nöqtəsindən  məsafədəki digər bir K nöqtəsinə yerdəyişmədə görülən iş:
 bərabər olur.
Bu iş yalnız hərəkətin başlanğıc və son nöqtələrin vəziyyətindən asılı olub , yolun formasından asılı deyildir.
E-dən K-ya hərəkət zamanı A<0, K-dan E-yə hərəkət zamanı isə A>0 olduğundan, Yerin cazibə sahəsində ixtiyari qapalı yol boyu görülən iş sıfra bərabərdir (A=0). Bu cür xassəli sahəyə potensiallı və ya potensial sahə deyilir. Potensial sahədə iş görən qüvvəyə konservativ qüvvə deyilir.
3.Elastiki qüvvənin gördüyü iş
Elastik qüvvənin yayın -dən -dək uzanması zamanı gördüyü işi tapaq. Hük qanununa görə Fel =-kx.
Elementar iş dA=Fel dx–dir
dA=-kxdx
Onda tam iş
 olur.
Göründüyü kimi elastik qüvvənin də gördüyü iş yolun formasından asılı deyil, yəni elastik qüvvə də kənservativ qüvvədir.
4.Sürtünmə qüvvəsinin gördüyü iş
Sürtünmə qüvvəsinin gördüyü iş yolun uzunluğu ilə düz mütənasibdir və həmişə mənfidir. Bu səbəbdən sürtünmə qüvvəsinin gördüyü iş həmişə sıfırdan fərqlidir. Belə qüvvə qeyri- konservativ adlanır(iş yolun formasından asılıdır).
dt zaman müddətində görülən iş dA olarsa, tərifə görə güc
olar.
Burada elementar iş  bərabərdir.
| 