To'qimada iplarni joylanishi




Download 1,32 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/12
Sana09.02.2024
Hajmi1,32 Mb.
#153869
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
Asqarova

To'qimada iplarni joylanishi
To'qima turlari xilma-xil bo'lib, xozirda mato hosil qilishning to'quvchilik, trikotaj, 
noto'qima, tafting va o'ramali usullari mavjuddir. 
To‘quvchilik Trikotaj Noto‘qima O‘ramali Tafting
Turli xil usullarda shakllangan matolar ko'rinishi
To'qimachilik sanoatining etakchi tarmoqlaridan biri - to'quvchilikdir. 
Ma'lumki, shakllanishiga qarab, to'quvchilik usulida ishlab chiqarilgan matolar 
umumiy to'qimachilik matolarining 67-70%ini tashkil etadi. To'quvchilik 
jarayonining o'zi esa ilm fan va sa'nat uyg'unlashuvidir. Ijtimoiy holat, diniy
talab va h.k.z.lar turli xil matolarning yaratilishi va ularning ishlab chiqarish 
jarayonini rivojlantirish sabablaridan biri bo'lgan. To'quv dastgohlari eramizdan 4 
ming yil oldin paydo bo'lgan. Birinchi to'quv dastgohlarida, tanda iplari vertikal 
holatda joylashtirilib, taranglik hosil qilish uchun ularning pastki uchiga yuklar osib 
qo'yilgan. Arqoq iplari esa moki yordamida tashlangan. Tanda iplari gorizontal 


23 
holatda joylashgan birinchi to'quv dastgohi Sharqda paydo bo'lgan, lekin bu 
dastgohlardagi barcha amallar qo'lda bajarilganligi sababli ularning shartli ravishda 
to'quv dasgohi deyish mumkin. 
To'qima ishlab chiqarish samadorligini yanada ko'paytirish uchun arqoq 
tashlash sistemasi borasida ham ixtirolar qilinib borilmoqda. 1911 yili Pastor 
tomonidan metalli mitti moki yordamida arqoq tashlash usuli yaratilib, 1953 yildan 
boshlab esa muxandis Rossman (Rossmann) tomonidan amaliyotda qo'llanila 
boshlangan. 1898 yilda rapirali to'quv dastgohiga patent olingan bo'lsa, 1925 yili 
Gabler (Gabler), 1930 yili Devas (Dewas) rapirali arqoq tashlash cistemalari 
yaratilgan. 1972 yildan rapirali to'quv dastgohlari ishlab chiqarila boshlagan. 1914 
yilda pnevmatik arqoq tashlash usuli yaratilgan, 1980 yildan esa pnevmatik to'quv 
dastgohlari ishlab chikarila boshlagan. 19 asr oxirlarida aylana to'quv dastgohlarida 
uzluksiz arqoq tashlash usuli yaratildi. 1990 yillardan keyin ko'p fazali to'quv 
dastgohlari yaratilib takomillashtirilmokda.
Xozirda dunyo buyicha to'qimachilik mashinalari yangiliklari 3 ta asosiy 
ko'rgazmalarda namoyish etiladi:

Download 1,32 Mb.
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Download 1,32 Mb.
Pdf ko'rish