Keng polosali axborot o’tkazish tizimlari

Download 1,79 Mb. Pdf ko'rish
bet	37/72
Sana	13.06.2024
Hajmi	1,79 Mb.
	#263182

1 ... 33 34 35 36 37 38 39 40 ... 72

Bog'liq
Elektron hukumat

3. Keng polosali axborot o’tkazish tizimlari.
Bugungi kunda tarmoqqa bog’lanishning asosan uchta talabi maxum
axamiyat kasb etadi bular: yuqori tezlikda foydalanish, ishonchlilik va mobillilik.
Bu uchta asosiy imkoniyatni o’zida mujassam qilgan simsiz aloqa texnologiyasi
bu WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwave Access) tizimi
xisoblanadi. Bu tizim IEEE 802.16 standarti asosida ishlaydi. WiMAX so’zining
ingliz tilidagi kengaytmasi “Worldwide Interoperability for Microwave Access”
bo’lib - jaxon keng polosali radioaloqa protokoli degan ma’noni bildiradi.
WiMAX texnologiyasining asosiy maqsadi keng spektrli qurilmalarga(ishchi
stantsiyalar, ro’zg’or texniklarida "aqilli uy", portativ qurilmalarda va mobil
telefonlari) universal tartibda simsiz bog’lanish imkonini va ularning lokal
tarmoqqa mantiqiy bog’lanishini ta’minlab beradi.

4. Katta xajmdagi ma’lumotlar massivini qayita ishlash va saqlash
vositasi.
Raid - Redundant Array of Inexpensive Disks qimmat bo’lmagan
disklarning ortiqcha massivlari. Raidning funktsiolnalligi quyidagicha: saqlovchi
qurilmarardan massiv yaratilib u maxsus kontroller tomonidan boshqariladi va
kompyuter uni yaxlit katta xajmdagi disk sifatida ko’radi. Kiritish – chiqarish
operatsiyalarni paralell bajarish natijasida tizimda yuqori unumdorlikka erishiladi
va ma’lumotni ishonchliligini ta’minlash esa ma’lumotlarni ikkilamchi
kupaytirish yoki umumiy summasini xisoblash asosida bajariladi.

69
Raid massivlarni qullash faqatgina fizik jixatdan ishdan chiqqan qattiq
diskda unumlidir. RAID massivlarning bir necha darajalari mavjud:
Raid 0,1,2,3,4,5,6,7. Bundan tashqari aralashgan darajalar xam mavjud:
Raid10, 0Q1,30,50 va x.k.z. Ularning funktsionlalligi bilan tanishib
chiqamiz.
Rasm 5.1. RAID massivlar
Raid 0 ishonchlilikka bardoshsiz disk massivi.
Ortiq ma’lumot saqlamaydigan disk massivi. Ma’lumotni bunday saqlash
ishonchsiz chunki bir disk massivi ishdan chiqsa barcha ma’lumotlar yo’qoladi.
Bu daraja ma’lumotlarni tez uzatish bosqichida ishlatish mumkin.
Raid 1. Oddiy xatoliklarga bardoshli massiv.
Rasm 5.2. RAID massivlar
Akslantirilgan va duplekslangan disk massivi. Ikki saqlovchi bir xil
ma’lumotni saqlab ular yagona mantiqiy disk xisoblanadi. Bir diskning ishdan
chiqsa ikkinchi disk uni vazifasini bajaradi. Bunday massivlarni amalga
oshirishda kamida 2 ta qattiq disk kerak bo’ladi.
Raid 2. Xamming kodini ishlatuvchi xatoliklarga bardoshli disk.
Rasm 5.3. RAID massivlar
Raid 2 kam amaliyotda kam qullaniladi.
Raid 3. Xatolikka bardoshli massiv bo’lib ma’lumotni paralell ravishda
kiritish va chiqarish va juftligini belgilash imkoniyatiga ega. Ixtiyoriy disk

70
massivini ishdan chiqishi xech qanday ma’lumot yo’qolishiga olib kelmaydi.

Ma’lumotlar bir xil xajmga bulinib beriladi.
Rasm 5.4. RAID massivlar
Raid 4 Xatolikka bardoshli massiv, mustaqil disklarga ega va umumiy
xisoblovchi diski mavjud.
Rasm 5.5. RAID massivlar
Raid 4 ma’lumotlar oqimim bloklarga bo’linadi. Bu turdagi massivda bir
vaqtda bir necha massivdan ma’lumot o’qish imkoniyati mavjud. Bunday massiv
kichik xajmdagi ma’lumotni uzatishda unumdorlikni oshirish imkoniyati mavjud.

Download 1,79 Mb.

1 ... 33 34 35 36 37 38 39 40 ... 72

Download 1,79 Mb.

Pdf ko'rish