65
7.
Ma’lumotlarni taqsimlangan va paralell qayta ishlash dasturiy va
texnik vositalari.
8.
Xosting tizimi va domenlarni boshqarish.
9.
Virtualizatsiya tizimlari.
Kalit so’zlar:
Server qurilmalari,
Masofaviy terminallar, Ma’lumotlar
markazi, Xosting, domen, Virtualizatsiya.
1.Server qurilmalari va ilovalari.
Server qurilmalariga server, server kompyuterlari,
server administratori,
serverning dasturiy ta’minoti, server shkaflari, Web-server,
fayl server, o’yin
serverlari, superkompyuterlar kiradi.
Server – tarmoq abonenti bo’lib, u o’z resurslarini boshqa abonentlarga
foydalanishga berib, lekin o’zi boshqa abonentlar resurslaridan foydalanmaydi,
ya’ni faqat tarmoqqa ishlaydi. Tarmoqda server bir nechta bo’lishi mumkin,
server uchun eng quvvatli kompyuter bo’lishi shart emas.
Ajratilgan server-bu
server faqat tarmoq masalalari uchun xizmat qiladi. Ajratilmagan server
tarmoqqa xizmat ko’rsatishdan tashqari boshqa masalalarni xam xal qilishi
mumkin.
Server administratori - Web serverni beto’xtov ishlashini ta’minlovchi,
xatolarni to’g’rilovchi, server va ma’lumotlarni himoya qiluvchi mutaxassis.
Serverning dasturiy ta’minoti - axborot
texnologiyalarida xisoblash
tizimining dasturiy vositalari xisoblanib mijoz so’rovlariga xizmat ko’rsatish
vazifasini bajaradi va unga ma’lum xizmat yoki resursdan foydalanish
imkonyatini beradi.
Server kompyuter deb shaxsiy kompyuterlar to’plamidan ajratilgan va
inson qatnashmaydigan ma’lum bir xizmatni bajaradigan kompyuterga aytiladi.
Server va ishchi stantsiyalar bir xil apparat ta’minotiga e’ga bo’lishlari mumkin
lekin inson ishchi kuchining aralashuvi bilan farq qiladi.
Server shkaflari – server qurilmalari uchun shkaflar majmusi.
Web-server – tarmoqqa
ulangan
kompyuter
yoki
undagi
dastur
hisoblanib, umumiy resurslarni mijozga taqdim etish
yoki ularni boshqarish
vazifalarini bajaradi. Web-serverlar ma’lumotlar bazalari va multimediyali
ma’lumotlarni bir biriga moslashtiradi; Web-serverda Web-sahifa va Web-saytlar
saqlanadi.
Fayl server bu – server xotira qurilmalaridagi fayllarga murojatni
ta’minlashni bajaradi. Ma’lumotlarni almashinish uchun quyidagi protokollardan
foydalaniladi: SFTP va HTTP.
66
O’yin serverlari – markaziy o’yin
xolati uchun bir qancha
foydalanuvchilarga bir vaqtning o’zida qatnashish imkonini beradi. Bir qancha
o’yinlar maxsus yuqori tuzilishga ega serverlarni ta’lab qilishadi.
Sekundiga bir necha yuz milliondan to bir necha o’n milliardgacha arifme-
tik amallarni bajara oladigan tezkor ko’pprotsessorli kompyuterlar –
superkompyuterlar deb ataladi.