2
MUNDARIJA:
KIRISH
……………………………………………………………………………….3
I BOB Poya va uning xillari
…………………………………………………………7
1.1 Poyaning funksiyalari……………………………………………………………..7
1.2 Poyada novdaning hosil bo’lishi……………………………................................12
II BOB Poyaning umumiy tasnifi
………………………………...………….......16
2.1 Poyaning birlamchi anatomik tuzulishi…………………………………………..16
2.2. Poyaning ikkilamchi anatomik tuzulishi………………………………………,,,19
2.3. Poyaning birlamchi tuzilishidagi evolyusion o‘zgarishlar…………………….,,,20
2.4 Poyalarning ikkilamchi qalinlashishi va kambiyning ishi………………………..22
2.5 Poyaning o’tkazuv naylari……………………………………………………...,,,25
Xulosa
…………………………………………………………………………..........34
Foydalangan adabiyotlar
……………………………..….........................................35
3
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi
. Bugungi kunga kelib 1,5
millionga yaqin xayvon
xamda 500mingga yaqin o’simliklar borligi aniqlangan.Planetamizning umumiy
maydoni esa 510 mln km bo’lib,shundan 149 mln km quruqlik va 361 mln km ocean
va dengizlar ishg’ol yetadi. Ana shu quruqlikda va suvda suzuvchi o’simliklarning
tuzulishini, ularning tashqi muhit bilan o’zaro munosabatlarini, o’simliklarning o’sish
va rivojlanishda bo’ladigon xayot jarayonlari (oziqlanish, nafas olish, ko’payish,
transpiratsiya, fotosintez va xokazolar) ni,
ularning kelib chiqishini, yer yuzida
tarqalish qonuniyatlarini xamda o’simliklar dunyosini ularning yaqin va uzoq
belgilariga asoslanib ma’lum bir sistemaga solishni va nihoyat o’simliklardan har
taraflama foydalanish xamda ularni muxofaza qilish yo’llarini botnika fan o’rgatadi.
“Botanika” so’zi grekcha “botane” so’zidan olinib, ko’kat,
sabzavot degan
ma’noni bildiradi. Demak, botanika umuman o’simliklar to’g’risida fan bo’linb,
biologiyaning bir qismi hisoblanadi.
O’simliklar yer yuzida keng tarqalgan. Ularning vakillari-yo’sinlar va
lishayniklar xatto Antarktidadagi muzlamagan ochiq joylarda xam o’sadi. Xozrgi
zamon botanika fanining oldida turgan muhim vazifalaridan biri tabiiy sharoitda
uchraydigon o’simlik guruxlaridan cho’l, dasht, o’rmon, o’tloq
va shu kabilar
bo’yicha o’rganib, ulardan xalq ho’jaligi manfaati yo’lida keng foydalanishdir.
Mazkur darsligda berilgan ildiz, poya va barglar tuzulishi asosan Markaziy Osiyoda
o’sadigon, xalq xo’jaligida muhim ro’l o’ynaydigan mahalliy o’simliklar
misolida
bayon qilingan.O’simliklar dunyosi oziqlanish xususiyatlariga ko’ra yuqorida aytib
o’tilganimizdek ikki guruxga: avtotrof va geterotroflarga bo’linadi.
Avtotroflar- xlorofilli yashil o’simliklar avtotrof o’simliklar deyiladi. Bu
guruxga kiruvchi o’simliklar oziqlanish uchun kerakli organik moddalarni o’zlari
tayyorlaydi. Avtotroflar xam o’z navbatida uchga bolinadi: yashil avtotroflar;
xlorofilsiz avtotroflar; parazit va saprafitlar –ular evolyutsion
jarayon natijasida
xlorofilini yo’qotib parazit xayot kechirishga moslashgan osimliklardir.
4
Geterotroflar- bu guruxga o’sishi va rivojlanishi uchun zarur organik moddalarni
boshqa, yani avtotrof o’simliklarda tayyorlanadigan moddalar xisobiga yashaydigan
o’simliklar kiradi. Geterotroflarning bir qismi tirik organizm xisobiga oziqlanadi va
ular parazitlar deyiladi.Masalan bunday parazitlarga
kishilar va xayvonlar
organizmida, shuningdek ekinlarda parazitlik kiluvchi zamburug’lar xamda
bakteriyalar kiradi.
