Mustaqil ishning ilmiy va amaliy ahamiyati

Download 42.48 Kb.
bet	3/5
Sana	18.05.2023
Hajmi	42.48 Kb.
	#61576

Bog'liq
eldor1
3-Amaliy mashgulot, 2-Amaliy mashgulot, Videokonferensiyani tashkil qilish va undan foydalanish Sobirov Murodjon, don va don mahsulotlari yormalar ser xiz, 6-dars, 300 tahlil test, Mustaqil ish, 2-sinf matematika darslarida masalaning qisqa shartini modellashtirish asosida modellashtirishga o’rgatish, 01, Презентация Microsoft PowerPoint, Mazmunı, 15..15 var 71 iddintifikatsiya va modellashtrish, хусусияти 24, Surayyo obektivka

Bu sahifa navigatsiya:

• Mustaqil ishni tuzilishi va hajmi.
• R. Xarrodning neokeynschilik o‘sish modellari
• 1.3 R.Solouning neoklassik iqtisodiy o‘sish modeli

Mustaqil ishning ilmiy va amaliy ahamiyati: Iste’mol hajmi dinamikasi iqtisodiyotning provard maqsadini va yashash darajasi oshishini bildirsa, investitsiyalar hajmining o‘zgarishi resurs imkoniyatlarining o‘sishi va texnik yangiliklarning moddiylashishini anglatadi. Iste’mol va investitsiya o‘rtasida yetarlicha muqobillik mavjud, chunki, joriy iste’mol miqdorining oshishi investitsiyalarning daromaddagi ulushini pasaytirish iqtisodiy o‘sish imkoniyatlarini qisqartiradi. Mustaqil ishni tuzilishi va hajmi. Mustaqil ishi 18 betdan iborat, shuningdek, bitta bob, kirish qismi, xulosa va takliflar va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati mavjud. 1BOB Iqtisodiy о‘sishda YE.Domar va R.Xarrodlarning neoklassik modeli tahlili. Y. Domarning neokeynschilik o‘sish modellari. Bu model makroiqtisodiy muvozanatning keynschilik nazariyasini tanqidiy qayta ishlash va rivojlantirish sifatida vujudga keldi. M a’lum bo’Iganidek, Keynsning asosiy maqsadi rivojlangan mamlakatlarda ommaviy ishsizlik va ishlab chiqarish quwatlaridan to‘liq foydalanmaslik sabablarini aniqlash edi. Bu hodisa 1929— 1933-y.y. Buyuk depressiya davrida kotatrofik o‘lchamlarga erishib, bu vaqtda nafaqat yangi kapital qo‘yilmalarga balki asosiy kapitalni yangilashga ham imkoniyat yo‘q edi. Shu sababli J. Keyns nazariyasini fanda depressiv yoki stagnatsiyalanuvchi iqtisodiyot nazariyasi deb atashadi. Urushdan keyingi davrda g‘arb mamlaktlaridagi iqtisodiy holat o‘zgardi - iqtisodiy o‘sish masalalariga olimlar diqqatini qaratgan yuqori konyuktura davri boshlandi. Biroq yangi sharoitlarda keynschilik nazariyasi chetga surib qo‘yilmadi, balki sifat jihatdan Yangi muammolami hal qilish uchun ijodiy o‘zgartirildi. Chunki bu Nazariya bozor iqtisodiyoti amal qilishining bir qator fundamental savollariga javob bera olar edi. Milliy daromad iste’mol, jamg‘arma va investitsiyalar kabi iqtisodiy kattaliklarga asoslanib, J. Keyns iqtisodiy faoliyat darajasining o‘zgarishini tushuntira oladigan modelni ishlab chiqdi. U iqtisodiy pasayish va ishsizlikning o‘sishi davrida iste’mol va jamg‘armalar shu jumladan investitsiyalar qisqarishini isbotladi. Shuning uchun, yalpi talab o‘sishining haqiqiy dastaklari mavjud bo‘lmagan taqdirda, J. Keynsning fikricha, hukumat talabni tartibga solish chora-tadbirlaridan foydalangan holda iqtisodiyotga aralashishi zarur. Talabni soliqlami pasaytirish orqali yoki davlat xarajatlarini ko‘paytirish orqali oshirish mumkin, bu esa o‘z navbatida iqtisodiy faollikni jonlantiradi. Iqtisodiy o‘sish neokeynschilik modelining mohiyati nimada? 1. Ulaming barchasi J. Keynsning asosiy postulati — yalpi talabga asoslanadi. Modellami qurishda ulaming mualliflari muvozanat lashgan iqtisodiy o‘sishning hal quluvchi sharti yalpi talabning oshishi ekanlgidan kelib chiqishgan. 2. Iqtisodiy o‘sishning asosiy omili bo‘lib kapital qo‘yilmalar (investitsiyalar) hisoblanadi, ular multiplikatorlar orqali daromadni oshiradi yoki o‘zi daromad oshishining natijasi hisoblanadi (akselerator tasirida). Qolgan barcha ishlab chiqarish omillari (bandlikning oshishi, uskunalardan foydalanish darajasi, ishlab chiqarishni tashkil etishning yaxshilanishi) hisobga olinadi va modeldan chiqarib tashlanadi. Bunda bu modellarning keynschilik tabiati va neoklassik nazariya lardan asosiy farqlanishi mujassamlashgan. Shunday qilib o‘sishning neokeynschilik modeli ikki o‘ziga xos xususiyat bilan xarakterlanadi: • Iqtisodiy o‘sishga daromad darajasi bilan belgilanadigan talab nuqtai nazaridan yondashish; • Investitsiyalaming iqtisodiy o‘sishdagi muhirn roli bilan negaki daromad kapitalning to‘planishiga bog‘liq (demak yalpi talab hajmi ham). Iqtisodiy o‘sishning neokeyschilik modellini ilk bor, kelib chiqishi polshalik bo‘lgan, amerikalik iqtisodchi Domar va ingliz iqtisodchisi R. Xarrod tomonidan shakllantirilgan. Ular tomonidan olingan natijalar shunchalik bir-biriga yaqin ediki, natijada fanda ular Xarrod Domar modeli deb atala boshlandi. Biroq modellarda o ‘ziga xoslik borligi tufayli, ulaming har birini ko‘rib chiqamiz, xulosa qilishda esa ulaming umumlashtiruvchi omillariga e’tibomi qaratish lozim boladi. Iqtisodiy o‘sishning Y. Domar modeli. Y. Domaming modeli keynschilik an’analariga xosligi va keynschilik fundamentiga asoslanganini aniqligini tan olgan, ammo shu bilan birga keynschilik modelining investitsiyalar va iqtisodiy dinamikaga tegishli qismiga o‘z hissasini qo‘shganligini ta’kidlab o‘tgan. Bu hissa o‘zi nimadan iborat edi? Oldindan o‘matilganidek, J.Keyns tizimida daromadlaming shakllanishi investitsiyalar funksiyasi hisoblanib, ular multiplikator samarasi orqali yalpi talab va bandlikni oshiradi. Boshqacha qilib aytganda J.Keyns davlat xarajatlariga, ayniqsa ulaming jamoat ishlarini amalga oshirish bilan bog‘liq qismiga (yo‘l, ko‘prik va sh.k. qurish) alohida e’tibor qaratgan Nega u ommaviy bozor mahsulotlari ishlab chiqarishga, masalan avtomobillar, kir yuvish mashinalari yoki mebel ishlab chiqarishga e’tibor qaratmagan? Chunki qayta ishlab chiqarish (samarasi) talabni hosil qilish bozorga ortiqcha tovar massasini chiqarishdan ko‘ra muhim edi, shuning uchun J. Keyns investitsiyalaming tovar taklifiga ta’sirini o‘z analizidan qolgan ishlab chiqarish quvvatlari mavjudligini tahlil qilgan holda ham shunday qildi. (yangi zavodlarga investitsiya qilishga mavjudlari turganda hojat yo‘q). Aynan shu punktda Y. Domar, J. Keyns nazariyasiga aniqlik va qo‘shimcha kiritdi - unda investitsiyalar nafaqat daromadlami shakllantirish balki quvvatlarni yaratish, ishlab chiqarishni va tovarlar taklifini rivojlantirish omili hamdir. Bu orqali Y.Domar investitsion jarayonning ikki xilligiga e’tibor qaratib, uning fikricha milliy daromadning muvozanatli o‘sishmodeli mohiyati ham shundan iborat. Boshqacha aytganda, u iqtisodiyotning muvozanatlashgan holatidan kelib chiqqan, (ya’ni umumiy talabni ifodalovchi ishlab chiqarish quwatlariga teng bo‘lganda). Undan keyin Y.Domar quyidagi savolni qo‘ydi: Agar investitsiyalar ishlab chiqarish quwatlarini oshirsa va shu bilan birga qo‘shimcha daromadlami shakllantirsa, unda daromad o‘sishi sur’ati ishlab chiqarish quwatlari o‘sishi sur’atlariga teng bo‘lishi uchun investitsiyalar qanday o‘sishi kerak? Bu savolga javob berish uchun, Y. Domar uchta tenglamalar sistemasini tuzdi: 1) taklif tenglamasi; 2) talab tenglamasi; 3) taklif va talab tengligini ifodalovchi tenglama. 1. Taklif tenglamasi investitsiyalar hosil qiladigan ishlab chiqarish quwatlari o‘sishini ko'rsatadi. Yaratilgan ishlab chiqarish quwatlari hisobiga olinadigan ishlab chiqarish o‘sishini (o‘simini) Q ni, umumiy kapital qo‘yilmalarini (I) ulaming o‘rtacha unumdoligiga B ko‘paytmasi orqali aniqlash mumkin Q=IB Investitsiyalaming ishlab chiqarish rivojlanishiga ta’sirini xarakterlovchi ¥ belgisi kapital qaytimi nomini oldi (ishchi kuchi bandligining oshishi, fan-texnika taraqqiyoti, ishlab chiqarishni tashkil etishni mukammallashtirish va sh.k.). Bunda, agar 1 mlrd. so‘mlik mahsulot ishlab chiqarish uchun 4 mlrd. so‘m kapital kerak bo‘lsa, unda ¥ uning 1 /4 qismini, yoki 25 % ini hosil qiladi. 2. Talab tenglamasi qo‘shimcha quwatlarini band qilish uchun talab qanchagacha o‘sishi kerakligini ko‘rsatadi. 3. Daromadlar va ishlab chiqarish quvvatlari o‘sishi sur’atlarining muvozanat tenglamasi 1.2 R. Xarrodning neokeynschilik o‘sish modellari Oldin ta’kidlaganimizdek tarkibi bo‘yicha bu model1 Y. Domar modeliga o‘xshaydi, biroq uning o‘ziga xos xususiyatlari bor. Y.Domar modeli investitsiyalaming yalpi talabni kengaytirish va ishlab chiqarish quvvatlarining vaqt oralig‘ida ko‘payishdagi ikki xil rolini tahlil qiladi. Shuning uchun u butunligicha multiplikatordan foydalanishga asoslanadi va milliy daromadning zaruriy o‘sishini ta’minlaydigan investitsiyalaming o‘sish me’yorini aniqlaydi. R. Xarrod modelining maqsadi esa iqtisodiyot o‘sishining trayektoriyasini o‘rganish hisoblanadi. Shuning uchun uning asosini akselerator nazariyasi tashkil etib, u investitsiyalar o‘sishini bunga sabab bo‘lgan daromad o‘sishiga nisbatini aniqlash imkonini beradi. Bunday xususiyatlardan shu natija kelib chiqadiki, Y. Domar mos davlat siyosati bilan bog‘liq bo‘lgan avtonom investitsiyalar bilan ish olib borgan bo‘Isa, R.Xarrod esa - milliy daromad o‘sishi bilan bog‘liq ishlab chiqarish investitsiyalari bilan ish olib borgan. Akselerator nazariyasini yanada yaqqolroq ko‘rib chiqamiz. Akselerator nazariyasi - investitsiyalaming kutilayotgan ishlab chiqarish hajmi o‘zgarishiga bog‘Iiq!igini tavsiflovchi nazariyadir. Akselerator tamoyili dastlab davrlar nazariyasi doirasida ishlab chiqilgan bo‘lib, investitsiyalaming iste’mol talabi harakatiga reaksiyasi orqali iqtisodiy inqirozlami tavsiflagan. Bunday bog‘liqlikda akselerator nazariyasini XX asr boshida fransuz iqtisodchisi A. Afitalyen va amerikalik iqtisodchi J.Klark rivojlantirishgan. Bu nazariyaga muvofiq talabning (yoki daromadlaming) o‘sishi investitsiyalaming o‘sish darajasiga tezlashtiruvchi (akselerator) sifatida ta’sir etadi, (avvalambor, asosiy kapital sohasida). Yangi investitsiyalar ishlab chiqarish hajmi (daromadlar) ga nisbatan tezroq o‘sishi taxmin qilinadi, chunki mashinaning qiymati uning tayyor mahsulot qiymatidan odatda ancha yuqori bo‘ladi, demak, ishlab chiqarish qatnashchilari daromadlaridan ham yuqori bo‘ladi. Shuning uchun ham investitsiyalarga bo‘lgan talab iste’mol talabining o‘sishiga nisbatan doimo yuqori bo‘ladi. Gap shundaki, o‘sib borayotgan iste’mol talabi mavjud bo‘lgan ishlab chiqarish quvvatlariga ta’sir ko‘rsatib, nafaqat mavjud quvvatlar modemizatsiyasiga balki yangi sanoat korxonalari va uskunalariga kapital qo‘yilmalarini rag‘batlantiradi. Faraz qilamizki, qandaydir korxona o‘zining mahsulotiga mavjud talabni 10 ta mashinadan foydalanib qondiradi, ulardan bittasi har yili yangisi bilan almashtiriladi. Agar talab 20% ga oshsa korxona bu talabni qondirish uchun 2 ta yangi mashina sotib olishi kerak bo‘ladi. Shunday qilib akselerator ishlab chiqarish o‘sishi bilan investitsiyalar o‘sishi o‘rtasidagi bog‘liqlikni ko‘rsatadi: ishlab chiqarish hajmi o‘zgarishiga javob ravishda yangi investitsiyalar qanchaga o‘sadi. Ishlab chiqarish va investitsiyalar darajalarida o‘zgarishlaming bunday teskari bogMiqligi J. Keynsda umuman yo‘q edi. U investitsiya va daromadlar o‘rtasida multipplikator munosabati bilan cheklandi. Akseleratsiya koeffitsiyenti - texnik taraqqiyot turiga bog‘liq texnik kattalik: • Katta hajmdagi kapitalni talab etadigan kapitalli texnik taraqqiyot sharotida s ning qiymati oshadi • Kapitalni tejaydigan texnik taraqqiyotda s ning qiymati past bo‘ladi Iqtisodiy o‘sish modelini yaratish jarayonidan R. Xarrod taxliliga uchta tenglamani kiritdi: Amaldagi o‘sish sur’atlari tenglamasi • Kafolatlangan o‘sish sur’atlari tenglamasi • Haqiqiy o‘sish sur’ati tenglamasi 1. Amaldagi o‘sish sur’atlari tenglamasi- R. Xarrod modeli tenglamasi natijasidir. U ishlab chiqarish maqsadlarida foydalaniladigan mahsulotning o‘sishidan bir qismini jamlanishini ta’minlash uchun milliy daromadda jamg‘armalar ulushi qanday bolishi kerakligini ko‘rsatadi. Xorrod-Domar modelining cheklanganligi nafaqat uning tahlil natijalari bilan balki tarixiy sharoitlari bilan ham belgilanadi. 1930-yil va urushdan keyingi davr iqtisodiy o‘sish jarayonlarini ifodalagan bo‘lib, unda ishlab chiqarishni rivojlantirish bo'yicha asosiy urinishlar investitsiyalami oshirish va yangi ishlab chiqarish quvvatini yaratishdan iborat edi. Keyingi davrda (50 yilning ikkinchi yarmi - 70 y.y.) ishlab chiqarishning rivojlanishiga ko‘proq sifat o‘zgarishlari ta’sir eta boshladi, bu esa iqtisodiy o‘sishning noklassik nazariyalarida o‘z ifodasini topdi. Tabiiy resurslami o‘zigina iqtisodiy o‘sishni ta’minlab berolmaydi. Iqtisodiy tabiiy resurslari kam bo‘lgan davlatlarda ham iqtisodiy o‘sish tez sur’atlarda rivojlanishi mumkin. AQSHning iqtisodiy o‘sishiga davlatdagi umumiy sotsial, madaniy va siyosiy muhit ham o‘z ta’sirini ko‘rsatgan. Kelajakdagi iqtisodiy o‘sishni baholashda ishlab chiqarishning atrof muhitga va inson turmushiga ta’sirini hisobga olish shart. Iqtisodiy o‘sish farovonlikni ta’minlab beruvchi faktor deyishga hech qanday asos yo‘q. Iqtisodiy o‘sishning yo‘ldoshi bo‘Igan texnika taraqqiyoti ishchilarda ertangi kunga ishonchni so‘ndiradi va ba’zida ishsizlikni ko‘payishiga sabab bo‘ladi. Rivojlanish (o‘sish) sur’ati yuqori bo‘lgan iqtisodiyot katta iqtisodiy ta’sirlarga olib kelishi mumkin. Iqtisodiy o‘sish tarafdorlari fikriga ko‘ra faqat iqtisodiy o‘sish aholi turmush farovonligini ta’minlashi mumkin. Ishlab chiqarish hajmini o‘sishi daromadm oshiradi. U. Rostouni o‘sish bosqichlari nazariyasi o‘z davrining ijtimoiy fanida sezilarli hodisa bo‘ldi, u jamiyat tarixiy evolyutsiyasiga yangicha yondoshuvni ifoda etib, u sotsial-iqtisodiy formatsiyalami marleistik konsepsiyasi va XX asr 1-boshidagi texnoratik o‘sish nazariyalaridan ko‘p jihatdan farq qilar edi. U.Rostou moddiy ishlab chiqarishning ijtimoiy rivojlanishdagi yetakchi rolini, uning ishlab chiqarish kuchlari taraqqiyoti bilan shartlashganini tan oldi hamda iqtisodiyot va jamiyat tarixiy evolyutsiyasining umumiy nazariyasini yaratishga urindi. Y.Domar va R.Xarrodning keynschilar modeli makroiqtisodiy muvozanatning keynschilik nazariyasini tanqidiy qayta ishlash va rivojlantirish sifatida vujudga keldi. Iqtisodiy o‘sishning Y.Domar modeli keynschilik an’analariga xosligi va keynschilik fundamentiga asoslanganini aniqligini tan olgan, ammo shu bilan birga keynschilik modelining investitsiyalar va iqtisodiy dinamikaga tegishli qismiga o‘z hissasini qo‘shganligini ta’kidlab o‘tgan. R. Xarrod modelining maqsadi iqtisodiyot o‘sishining trayektoriyasini o'rganish hisoblanadi. Shuning uchun uning asosini akselerator nazariyasi tashkil etib, u investitsiyalar o‘sishini bunga sabab bo‘lgan daromad o‘sishiga nisbatini aniqlash imkonini beradi. Y.Domar mos davlat siyosati bilan bog‘liq bo‘lgan avtonom investitsiyalar bilan ish olib borgan bo‘lsa r. Xarrod esa-milliy daromad o‘sishi bilan bog‘liq ishlab chiqarish investitsyalari bilan olib borgan. Ishlab chiqarishni berilgan texnik sharoitlarida iqtisodiy o‘sish jamg‘armaga chegaraviy moyillik kattaligiga bog‘liq bo‘ladi, iqtisodiy tizimdagi dinamik muvozanat o‘z tabiatiga ko‘ra beqaror va uni to‘liq bandlik sharoitida ta’minlab turish uchun davlatning faol va maqsadli tadbirlari talab etiladi. 1.3 R.Solouning neoklassik iqtisodiy o‘sish modeli 0 ‘sishning birinchi neoklassik modellari 1950-yillar oxiri 1960- yillarda paydo bo‘la boshladi, bunda dinamik muvozanat muammolariga e’tibor susayib, nafaqat foydalanilmagan quwatlar balki yangi texnikani joriy etish, unumdorligini oshirish va ishlab chiqarishni tashkil etishni yaxshilash hisobiga o‘sishning mumkin bo‘lgan sur’atiga erishish m2uammosi birinchi pog‘onaga chiqib qoldi. Bu bilan bog‘liq holda nafaqat nazariy asoslar balki iqtisodiy o‘sishning taxlil qilish uslublari ham o‘zgardi. Bu davrda rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyotida yirik korxonalaming roli ortib, ular o‘sishning neokeynschilik modeliga asoslangan holda o‘z investitsiyalarini strategik rejalashtirish tartibida makro darajada dinamik o‘sish modellarini tuza boshladilar. Yirik firmalaming mustaqil iqtisodiy siyosat o‘tkazishlari, ulaming o‘z o‘sish siyosatiga bo‘lgan qiziqishlari neoklassik yo‘nalish vakillarini o‘sishning neonekeyschilik makro iqtisodiy modellariga o‘xshash modellarini yaratishga bo‘lgan faolligini oshirdi. Bu yo‘nalish vakillari (amerikalik iqtisodchi R.Solou, ingliz iqtisodchisi J.Mid va boshqa mualliflar) iqtisodiyotga davlat aralashuviga qarshi chiqishdi, chunki, ulaming fikricha yirik firmalarga bozor raqobatchiligi sharotida potensial o‘sishga erishish uchun mavjud resurslardan yanada ko‘proq foydalanish uchun erkinlik berish kerak edi. Ular modellarining metodologik asosi bo‘lib ishlab chiqarish omillarining nazariyasi va chegaraviy unumdorlik nazariyasi xizmat qildi. Neoklassik maktab nazariyotchilari o‘sishning keynschilik nazariyalarini 3 ta punkt bo‘yichatanqid qilishdi • Birinchidan, ular o‘sishning asosiy omili sifatida- kapital jamg‘arilishiga e’tibomi qaratganlar. Neoklassiklaming flkriga ko‘ra esa ishlab chiqarishning o‘sishiga yangi ishchilami jalb etish hisobiga ham erishish mumkin. • Ikkinchidan, ular kapital koeffitsiyenti s ning o‘zgarmasligidan kelib chiqqan. Neoklassik modellar esa 2 xil ishlab chiqarish omillari (kapital va mehnat) ni hisobga olib va ulaming o‘zaro almashinuvini inobatga olib bu koeffitsiyent o‘zgarishi mumkinligini ta’kidlaydilar. • Uchinchidan ular bozor mexanizmining avtomatik ravishda muvozanatni tiklay olish qobiliyatini to‘g‘ri baholashmagan. Neokeynschilardan farqli ravishda ular faqat raqobatli bozor iqtisodiyoti iqtisodiy o‘sishning muvozanatliligini ta’minlay oladi deb hisoblashgan. Raqobat mexanizmidan tashqari bunday shartlaridan biri bo‘lib neoklassiklarda qat’iy pul tizimi hisoblanadi. Dastlab bu model R.Solou tomonidan “Iqtisodiy o‘sish nazariyasiga qo‘shilgan hissa” maqolasida bayon etilgan (1956-yil.), so‘ng esa “Texnika taraqqiyoti va agregativ ishlab chiqarish funksiyasi” ishida rivojlantirildi (1957-y). 1987-yilda uni ishlab chiqqanligi uchun muallif iqtisodiyot bo‘yicha Nobel’ mukofotiga sazovor bo‘ldi. Model resurslaming to‘liq bandligini ta’minlovchi ishlab chiqarish omillari bozorlaridan mutlaq raqobat ustunligining neoklassik talqiniga asoslanadi. Mahsulot ishlab chiqarish nafaqat kapital balki mehnatning faoliyatidir va bu omillar bo‘yicha ishi3ab chiqarish elastikligi koeffitsiyentlarining yig‘indisi 1 gateng. R.Solou iqtisodiy tizim muvozanatligining muhim sharoiti yalpi talab va yalpi talifning teng bo‘lishi ekanligidan kelib chiqadi. Bunda modeldagi yalpi taklif Kobb-Duglasni ishlab chiqarish funksiyasi asosida aniqlanib, bir tomondan ishlab chiqarish hajmi o‘rtasidagi funksional bog‘liqlik munosabatini, ikkinchi tomondan esa foydalaniladigan omillar va ulaming o‘zaro kombinatsiyasini ifodalaydi. Kobb-Duglas ishlab chiqarish funksiyasi bo‘yicha har bir omilning ulushi mahsulot qiymatida doimiy, ammo absolyut jihatdan mehnat va kapital sarfi o‘zgarishi mumin. R.Solou modeli mutanosib iqtisodiy o‘sishning zarur sharti yalpi talab va yalpi taklifning tengligi hisoblanadi. Modelda yalpi taklif Kobba-Duglasning ishlab chiqarish funksiya bilan ifodalangan, ya’ni Download 42.48 Kb.

Download 42.48 Kb.