• III.2. Neft tarkibidagi suv miqdorini o‘lchash
  • III.3-rasm. Sputnik-V qurilmasining texnologik sxemasi




    Download 2,57 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet18/154
    Sana28.11.2023
    Hajmi2,57 Mb.
    #106996
    1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   154
    Bog'liq
    N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov,

    III.3-rasm. Sputnik-V qurilmasining texnologik sxemasi: 
    1-taqsimlovchi batareya; 2-shtutserlar; 3-sharlar uchun idish; 4-uch yo‘lli klapanlar; 5-uch yo‘lli 
    kranlar; 6-o‘lchovchi tarmoq; 7-suvlangan neftli kollektor; 8-suvlanmagan neftli kollektor; 
    9-suyuqlikning yuqori va quyi sathlarining gamma-datchiklari; 10-separator; 11-gazni o‘lchash 
    uchun diafragma; 12-zaslonka; 13-sifon; 14-o‘lchovchi idish; 15-o‘lchovchi prujina. 
     
    III.2. Neft tarkibidagi suv miqdorini o‘lchash 
    Yaqin - yaqingacha neft tarkibidagi suv miqdorini aniqlash uchun Dina – Stark 
    apparatidan foydalanilgan. Bunda 100 gr suvlangan neftni 100 sm
    3
    erituvchi bilan 
    aralashtirib kolbaga quyamiz va qizitamiz. Erituvchi bug‘lanib, o‘zi bilan birgalikda 
    neft tarkibidagi suvni olib ketadi (III.4- rasm). 
    Suv va erituvchining bug‘laridan so‘ng, qolgan suv qopqon-qabul qilgichda 
    yig‘iladi. Bu yerda yig‘ilgan suv miqdori bo‘yicha uning neftdagi protsent miqdorini 
    aniqlash mumkin. 
    Bunda quyidagi formuladan foydalaniladi: 
    bu yerda: V - qopqon – qabul qilgichdagi suvning hajmi, ml; G – olingan namunani 
    hajmi, ml;
    G
    V
    W


    100


    31 
    Dina-Stark asbobi bilan neft tarkibidagi suvni o‘lchash aniqligi ancha yuqori
    lekin bu usul bilan suyuqlik oqimidagi suv miqdorini tinimsiz nazorat qilish imkoni 
    yo‘q. Shuning uchun bu borada bir qator izlanishlar olib borildi. 
    Boshqa davlatlarda neftning suvlanganligini aniqlashning suyuqlikni elektr 
    o‘tkazuvchanligiga asoslangan usuli keng tarqalgan. 
    Bizga ma’lumki, suvsiz neft yaxshi dielektrik 
    hisoblanadi va uning elektr o‘tkazuvchanligi - 2,1-2,5 
    ga teng. U holda minerallashgan suvning dielektrik 
    o‘tkazuvchanligi 80 gacha yetishi mumkin. Neft va 
    suvning dielektrik o‘tkazuvchanligi orasidagi bunday 
    katta farq yuqori sezuvchanlikka ega vlagomer 
    yaratishga imkon berdi. Bunday vlagomerning 
    ishlash 
    prinsipi 
    kondensator idishi sig‘imini 
    o‘lchashdan 
    iborat. 
    Kondensator 
    idishi 
    tekshiriladigan 
    suyuqlikka 
    tushirilgan 
    ikkita 
    elektroddan tashkil topgan. 
    Kondensator sig‘imi quyidagi formula orqali 
    aniqlanadi: 
    bu yerda, 

    F
    kondensator yuzasi; 


    dielektrik o‘tkazuvchanlik; 

    L
    elektrodlar 
    orasidagi masofa. 
    Agar 
    F
    va 
    L
    o‘zgarmas bo‘lsa, u holda kondensat sig‘imi С neftdagi suvni 
    miqdorini o‘zgarishiga bog‘liq bo‘lib qoladi. 
    Bundan tashqari neft oqimidagi suv miqdorini tinimsiz nazorat qilish va 
    o‘lchab borish imkonini beruvchi UVN (unifitsirovanny vlagomer dlya nefti) asbobi 
    ishlab chiqarilgan, u neft oqimidagi suv miqdorini 2,5%dan 4% gacha aniqlikda 
    o‘lchaydi. 
    Hozirgi vaqtda neft tarkibidagi suvni tinimsiz nazorat qilish va aniqlash uchun 
    maxsus neftning bir xillashtirilgan nam o‘lchagichi ishlatiladi. 

    Download 2,57 Mb.
    1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   154




    Download 2,57 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    III.3-rasm. Sputnik-V qurilmasining texnologik sxemasi

    Download 2,57 Mb.
    Pdf ko'rish