Namangan Institute of Engineering and Technology
nammti.uz
10.25.2023
Pg.106
SHamol energiyasi doimiy emasligi, joylarda turlicha darajada kuzatilishi real ravishda uning
potentsialini aniqlashda maxsus ishlarni bajarish, joy tanlash va SHEQ o’rnatish kabi masalalar hal
qilinadi.
O’zbekistonda SHE istiqboli quvvati 1-5 kVt kichik qurilmalar hisobiga amalga oshishi mumkin.
Bunga sabab katta iste’molchilar joylashgan regionlarda shamol tezligi 3-4 m/s, katta
potentsialli joylarda 10-12 m/s bo’lgan xollarda iste’molchilar kam darajada.
SHE yillik potentsiali juda katta. Gidroenergiya potentsialiga nisbatan u 100 marta kattaroq va
3300·10
12
kVt·s. Bundan faqat 10-12 % ini ishlatish mumkin.
SHamol oqimi (SHO) energiyasini hisoblashda m massali jism kinetik energiyasini V tezlikda
xarakati orqali aniqlanadi.
Bunda SHO massasi W hajmda
2
2
2
2
v
W
v
m
E
ga teng bo’ladi.
ρ-havo zichligi.
Unda vaqt birligi ichidagi havo oqimi quvvati, F yuzadan Q sarfda quyidagicha aniqlanadi:
2
2
2
2
v
F
z
v
Qt
N
п
.
SHEQ quvvati SHO quvvatidan undan foydalanish koeffitsienti S farq qiladi:
2
3
v
F
C
N
ш
A
bu yerda
ш
F
-SHEA g’ildiragi ta’siridagi yuza.
м
г
k
C
С
dan aniqlanib, S
k
- SHEQ g’ildiragi shamol oqimidagi foydalanish koeffitsienti;
г
va
м
- generator va multiplikator f.i.k
