• Parmalashda qirqish rejimlari
  • Namangan muhandislik-pedagogika instituti yer usti transport tizimlari kafedrasi kasb-hunar kollejlari uchun




    Download 3,05 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet31/86
    Sana03.01.2024
    Hajmi3,05 Mb.
    #129851
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   86
    Bog'liq
    Чилангарлик ўқув услубий қўлланма

    Parmalarni charhlash 
    Parmalash jarayonida parmaning old va orqa sirtlari, burchaklari va lentachalari 
    yeyiladi. Yeyilishning dastlabki bosqichida parma g’irchillab ishlaydi, qirqmay qo’yadi, 
    qirqish zonasida temperatura keskin ko’tariladi. 
    Parmaning qirqish qobiliyatini tiklash uchun uni charxlash kerak. Parmalar konussimon 
    sirt bo’yicha charhlanadi.
    Parmalarning o’tkirlik burchagi ishlanadigan materialga bog’liq. Po’lat, cho’yan va 
    qattiq bronzani parmalash uchun bu burchak 116-118
    0
    ; latun, yumshoq bronza va alyuminiy 
    qotishmalarini parmalash uchun 130
    0
    ; titanli va juda mustahkam konstruktsion po’laptlarni 
    parmalash uchun 130
    0
    -135
    0
    olinadi. Termik ishlangan ushlerodli va legirlangan po’latlarni 
    parmalash uchun mo’ljallangan qattiq qotishmadan yasalgan parmalar 130
    0
    burchak ostida 
    charhlanadi. O’tkirlik burchagi shu aytilganlardan katta bo’lsa, parma metallni uvalatadi, 
    qirqish quvvati ortadi. Agar burchak bundan kichik bo’lsa, parma tezda o’tmaslashadi va 
    sinadi. 
    Parmalashda qirqish rejimlari 
    Parmalashda kesishning asosiy elementlari quyidagichadir: kesish tezligi, surish va 
    kesish chuqurligi. 
    Kesish tezligi v-kesuvchi qirraning asbob o’qidan eng uzoqlikda yotgan nuqtasining 
    vaqt birligi ichida o’tgan yo’li (m

    min). Agar parmaning aylanish chastotasi va diametri 
    ma’lum bo’lsa, kesish tezligi vq

    Dn/1000 formula yordamida hisoblanadi, bu yerda: v-kesish 
    tezligi, m-min; D-parmaning diametri, mm; parmaning aylanish chastotasi, ayl

    min; 

    -
    o’zgarmas son 3,14 (tezlik minutig’a metr hisobida, diametr millimetrlarda o’lchanganligi 
    uchun ko’paytmani 1000 ga bo’lish zarur). 


    - 31 - 
    Aylanish chastotasi n-parmaning minutig’a aylanish soni (ayl

    min). Agar parmaning 
    diametri va kesish tezligi ma’lum bo’lsa, u holda asbobning aylanish chastotasini (ayl

    min) 
    n

    1000

    (

    D) formula yordamida aniqlash mumkin. 
    Surish S-zagotovka bir marta aylanganda parmaning o’q bo’ylab surilishi (mm

    ayl). 
    Kesish chuqurligi t (mm)-ishlov berilgan yuzadan parma o’qigacha bo’lgan oraliq 
    (ya’ni, parmaning radiusi) t

    D

    2 mm formula yordamida aniqlanadi. Parmalab kengaytirishda 
    kesish chuqurligi parma diametri bilan ilgari ishlov berilgan teshik diametri ayirmasining 
    yarmiga teng bo’ladi, ya’ni t

    (D-d)

    2. 
    Kesuvchi qirralar orasidagi burchak kesish jarayoniga katta ta’sir ko’rsatadi. Bu 
    burchakning kattalashishida parmaning mustahkamligi oshadi, kichiklashishida burchak 
    qiymatini materialning qattiqligiga ko’ra tanlanadi masalan: 
    - cho’yan va po’lat 
    - po’lat pokovkalar va toblangan po’lat 
    - jes va yumshoq bronza 
    - yumshoq mis 
    - alyumin, babbit, elektron 
    - silumin 
    - magnitli qotishma 
    - ebonit tselluloid 
    - marmar va boshqa mo’rt materiallar 
    - organiq oyna 
    - plastmassa 
    116-118 
    125 
    130-140 
    125 
    130-140 
    90-100 
    110-120 
    80-90 
    90-100 
    70 
    50-60 

    Download 3,05 Mb.
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   86




    Download 3,05 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Namangan muhandislik-pedagogika instituti yer usti transport tizimlari kafedrasi kasb-hunar kollejlari uchun

    Download 3,05 Mb.
    Pdf ko'rish