17
bo‘yicha aniqlanib, unda qattiqligi 1 dan 10 gacha bo‘lgan minerallar
qattiqlik navbati bilan joylashgandir.
Mineralni qattiqligini aniqlash uchun uni etalon- mineralning uchi
bilan tirnab ko‘riladi. Agarda ustida iz tushib qolsa, demak
tekshirilayotgan mineral, etalon mineralidan yumshoqroq bo‘ladi, agar iz
qolmasa qattiqroq sanaladi.
Qattiqliklari bo‘yicha minerallarni: yumshoq (2 gacha), o‘rtacha (5
gacha), qattiq (5-8 gacha) va juda qattiq (8 dan katta) turlarga bo‘lishi
mumkin. Eng qattiq mineral-olmosdir. Korund ham o‘z navbatida
qattiqligi 9 ga teng bo‘lgan yagona mineraldir.
Zichligi-Minerallarning zichligi 0,5 dan 21 gsm
3
gacha bo‘lishi
mumkin. Minerallar zichligiga ko‘ra quyidagi guruhlarga bo‘linishi
mumkin:
Engil minerallar-zichligi 2,5 gsm
3
dan kichik (gips, osh tuzi).
O‘rtacha yengil minerallar-zichligi 2,5-4,0 gsm
3
(kvarts, dala
shpati, olmos, shox aldamchisi).
Og‘ir minerallar - zichligi 4 gsm
3
dan yuqori (tsink aldamchisi,
pirit, qizil temirtosh).
Juda og‘ir minerallarga-galenit, kinovar’,
barit, tsyerussit kiradi.
