|
Qo‘shval va ko‘pval mashinalarning ishlash prinsipi, mahsuldorligi va quvvati
|
| bet | 29/104 | | Sana | 17.02.2024 | | Hajmi | 13,19 Mb. | | #158020 |
Bog'liq JIXOZ majmua oxirgi variyantiQo‘shval va ko‘pval mashinalarning ishlash prinsipi, mahsuldorligi va quvvati.
Qo‘shval va ko‘pval mashinalarda ishlov berilayotgan yarimmahsulotlar vallar orasidagi tirqishdan o‘tish paytida plastik xam elastik hueusiyatlarga ega holatda bo‘ladi, bunda ba’zi bosqichlarda (vallash, kalandrlashning boshida) plastiklik xususiyatlari, boshka bosqichlarda esa (kalandrlab list olishda plastik moddalarni gazlama yoki qog'oz bilan qoplashda, siqishda va gul bosishda) elastik xususiyatlari ustun bo‘ladi.
Vallarda ishlov berilayotgan jins (massa) ichki ishqalanish hisobiga hamda, ko‘p hollarda tashqaridap qo‘shimcha issiqlik, uzatgichlar yordamida, intensiv ravishda qizdirib turiladi.
Mahsulot vallarga aloxida bo‘laklar (masalan polietilen, selluloid massasi) (poroshoksimon) upsimon yeki tolasimon (fepoplast, aminoplast, etrol, polixlorvinillar kompozipiyalari) ko‘rinishida kelib tushadi.
Vallarga solingan mahsulot ishqalanish va adgeziya natijasida vallar orasidagi tirqishga tortiladi va ulardan chiqishda (vallardagi temperaturalar farqiga va friksiyaga bog'liq ravishda) vallardan biriga yopishadi. Gomogenizatsiya va plastikatsiya protsesslari mahsulotni vallar orasidan ko‘p marotaba o‘tkazishni talab etadi va davriy yoki uzluksiz amalga oshiriladi.
Davriy ishlovchi ko‘shval mashinalarga maxsulot bir marta solipadi. Solingap mahsulot vaqt davomida vallardan biriga yopishib ular orasidan qayta o‘tadi. Bunda vallar tezliklarning turliligi va valpipg ba’zi kismlarida qo‘shimcha qirish sababli mahsulot yanada ko‘proq aralashadi.
Vallar tirqishi orqali ko‘p marotaba o‘tkazilgan mahsulot alohida bo‘laklar shaklida valping butun uzuplshi bo‘yicha yoki qirib olinadi. Mahsulotning vallar orasidan o‘tishlari soni vaqt va valning bir minutdagi aylanishlar sopi ko‘paytmasi orqali aiiqlanadi. Davriy harakatli qo‘shval mashinalarda mahsulotlarga ishlov berish bosqichlari 2.1-rasmda ko‘rsatilgan.
2.1-rasm. Qo‘shval mashipalarda maxsulotga
ishlon osrish chizmaei.
1-maxsus pichok; a-maxsulot so.tinishi: b-nalilash (maxsulotga ishlok
berish); v-maxsulotga ishlov berish yakuni; g-maxsulotni qirib olish
Uzluksiz ishlovchi qo‘shval mashinalarga mahsulot uzluksiz gavishda berib turiladi. vaqt davomida vallar orasidan o‘tgan maxsulot, sirtida vint shakldagi ariqchalari bo‘lgan valninig ohirigi 7'Lyunidan ksrakli o‘lchovdagi lenta shaklida qirib olpnadi. 2.2-glsmda uzluksiz ishlovchi qo‘shval mashinalarning bir manbali usulida shplash jarayoni ko‘rsatilgan.
Qo‘shval mashinalarnda uzluksnz ishlov berish progressiv texnologiya sanaladi, chunki bu usulda mashinaning xom ashyo bilan ta’minlash va taysr mahsulotni qabul qilib olish uchun alohida vaqt sarf bo‘lmaydi. Hozirgi vaktda qo‘shval mashinalarda uzluksiz ishlov berish keng nomenklaturadagi plastmassa markalarini ishlash qo‘llanilmokda (masalan feno va aminoplastlar).
Listlaydigan (yoki plyonka yasaydigan) ko‘pval mashinalarga (kalandrlarga) maxsulot listlar yoki burg'li (chervyakli) plastikatorlarning alohida o‘ramlari shaklida beriladi. (2.3-rasm). Xom ashyo vallarnipg birinchn juftdigi oralshiga chortiladi va so‘ng ularlan birnping sirtini egib. navbatdagi vallar juftligi orasidagi tirqishdan o‘tadi. Vallarnish oxirigi juftligidan o‘tgan kalandrlangan lenta maxsus moslama yordamida o‘ramlarga o‘raladi. yelimlash (va boshqa pastalarni surtish) kalandrlarida pasta va gazlama bir vaqtda berib turiladi. Pasta surtish jaraeni vallar orasida tirkishda ketma-ket amalga oshadi va vallarning oxirigi juftligidan chiqayotgan sovigan lenta o‘ramlariga o‘raladi.
2,2-rasm. Uzluksiz ishlovchi qo‘shval mashinalarda xom ashsga ishlov
berish sxemasi. 1-pichoq; 2-uzluksiz kalandrlaigan lenta;
Qo‘sh qatlamli maxsulotlar tayyorlaydigan kalandrlar ko‘pincha burg'simon ekstruzion mashinalar bilan to‘ldiriladi. Kalapdrnipg kabul qiluvchi vallariga qog'oz yoki gazlama o‘rami plyonka bilan birgalikda uzatiladi va qo‘sh qatlamli maxsulotga aylantiriladi.
Valli mashinalarga beriladigan xom ashyoga uncha ko‘p talab qo‘yilmaydi. Buning ustiga bu mashipalarda, uning qismlarini almashtirmay, maxsulot qalinligini o‘zgartirish imkoniyati mavjud (ekstruzion mashinalarda esa bunday hollarda unipg munshtukini almashtirish zarur) hamda boshka rangli mahsulot tayyorlashga o‘tishda uni tozalash oson.
2.3-rasm. Kalandrlar.
a — xom ashyo uzatish qismi siklik vallardan, b — xom ashyo uuatish qismi burg'simon mashinadan iborat bo‘lgan kalapdr: I —ko‘shval; 2—pichoq; 3—trapsgyurtsr; 4—qo‘shvayada ishlov berilgan maxsulot o‘rami; 5—kalandr; 6—sovitish moslamasi; 7—listlapgan 1ayyor plastik; 8—burksimon mashina; 9—ariqchali kallak; 10— plastik lenta.
Qo‘shval va kalandrlarning mahsuldorligi
Davriy ishlovchi qo‘shval mashinalarning mahsuldorligini G (kg/min.larda) xisoblash uchun (2.4) tenglamadan foydalanish mumkin (bunda ishlov berish vakti avvaldan beriladi):
(2.4)
bunda, GN — vallarga bir marta beriladigan mahsulot mikdori, bu mikdor tajriba yo‘li bilan yoki ushbu empirik formula yerdamida aniklanishi mumkin:
GN= 0,06 0,085 Dbp kg
(bunda D — mahsulot uzlukli qirib olinadigan oldingi val diametri, m, bu holda (b) val ishchi qismiping uzunligiga teng; r — qo‘shvaldan chiqayotgan mahsulot zichligi, kg/m3).
Uzluksiz ishlovchi ko‘shval mashinalar va kalandrlarning mahsuldorligi kuyidagi tenglama bilan ifolalanadi:
(2.5)
bunla, D — mahsulot kirib olinadigan val diametri, m;
p — bir minutda aylanpshlar soni ;
b, i1 , r — kirpb olinadigan mahsulotning mos ravishda eni, kalinligi va zichligi.
Odatda qirib olinadigan plastik qatlamning qalinligi i1 vallar orasidagi tirqishning i o‘lchamidap kam fark qiladi va i1=(1 ± 0.1)i. deb olinadi.
Aralashtirish va plastikatsiya kilishda hom ashyonish' vallarda dshlanish vaqti plastifikatorlarping tatbiq etilish kinetikasi bilan aniqlanadi.
vakt tajriba yo‘li bilan topilib, u kirib olinayotgan tayyor maxsulot lentasi enining val aylanma tezligining berilgan qiymatiga mos bo‘lgan qiymatini () hisoblash imkonini beradi:
bunda, L— valning shpchi qismining uzunligi.
V. 2 tenglamada b ning o‘rniga uning yuqoridagi ifodasini qo‘ysak G ning vaqtga bog'liqligi yaqqol ko‘rinadi:
(2.6)
|
| |
