Umuman olganda, nurlanish hodisasiga nisbatan kvant sistemani
garmonik tebranavchi dipollar to‘plami
bilan ifodalab, bu ossillatorlar
to‘plamining
barchasini
elektr momentining matrisasi orqali tassavur
qilish mumkin, ya’ ni
(8,118)
'
A i
D u e ia'J
...
D. e ia>1”
1
П
o ( < )
=
D 2le u
d
22-
D 2 n e
D е ш""‘
r \
D m n e
b o iib , uning chastotalari esa
0
)
mn
_
ti
(8.118')
kabi aniqlanadi. Ular ham quyidagi matritsani tashkil etadi:
0 ft),.
(0,.
(o2x
0 •••
(o2„
( 0 , ( 0 - ,
m l
m 2
03.
(8.118")
D ( ? )
matristaning
D m ( t )
diagonal elementlari
vaqtga b o g liq emas,
chunki
= 0 b o‘ lib, ular
n
- kvant holatda joylashgan atomning
o ‘ rtacha elektr momentini ifodalaydi. Diagonal b o‘ lmagan
elementlar
esa atomning nurlanishini ifodalab, Bor chastotalariga teng b o‘ lgan
chastotalar bilan tebranadi.
Shunday qilib, (8.114) formulani (8.98) formulaga q o ‘yish
natijasida
