(9.43) boiadi. Bunda
H (r x, r2) sistemaning gamiltoniani b oiib , quyidagicha
ko‘ rinishda boiadi:
282
Ushbu formulaga ikkala elektronning kinetik energiya operatorlaridan
tashqari vodorod molekulasining to‘ la potensial energiyasi ham kiradi.
Bu potensial
energiya
elektronlarning potensial
energiyasi
va
protonlaming o ‘ zaro Kulon itarishish potensial energiyasidan iborat,
ya m
a) v
had birinchi elektronni va birinchi yadroning potensial
energiyasini,
r \ e b)
V
energiyasini
r \ e c)
'ы had ikkinchi yadroni va ikkinchi elektronning potensial
had ikkinchi yadroni va birinchi elektronning potensial
/
energiyasini,
/
e'
d)
had birinchi yadroni va ikkinchi elektronning potensial
energiyasini va nihoyat,
e)
had ikkala elektronning o ‘ zaro ta’ sir energiyalarini
ifodalaydi (23-rasmga qarang)
Hosil b o ‘ lgan (9.43) tenglama faqat taqribiy usullar yordamida
yechiladi. (9.43) tenglamani analitik yechib b o‘ lmaydi, ammo qo‘ pol
yaqinlashish b o‘ lsa ham geliy atomi uchun (9.15) tenglamani yechishda
foydalanilgan g ‘ alayonlanish usulidan foydalanib yechishga harakat
qilinadi. Nolinchi yaqinlashishda molekulaning to‘ lqin funksiyasini
hosil qilishda ikkita o ‘ zaro ta’ sirlashmaydigan vodorod atomining
to‘ lqin funksiyalarini tanlab olish mumkin.
Bu yaqinlashishga
energiyaning tegishli b o‘ lgan qiymati
2E0 ga teng b o‘ ladi.
Yuqoridagi usulni qollash uchun qaralayotgan sistemaning (9.44)
dagi gamiltoniamni batafsil va har tomonlama ko‘rib chiqish lozim.
(9.44)
gamiltoniandagi birinchi elektronni (a) yadro atrofidagi
gamiltonianini
H a ( l ) orqali belgilanadi (23-rasm). Uning ko‘ rinishi
- f
<9-45)
kabi bo‘ ladi. Shunga o ‘ xshash ikkinchi elektronning (b) yadro atrofidagi
harakati