SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2
ǀ ISSUE 6
ǀ 2021
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
www.scientificprogress.uz
Page 325
NEFT VA GAZ ZAXIRALARI VA RESURSLARINI BAHOLASH
Mirzoxid Mansur oʻgʻli Rustamov
Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti
ANNOTATSIYA
Neft va gaz insoniyat tomonidan qadimdan foydalanib
kelinayotgan asosiy
foydali qazilmalardan biri hisoblanadi. Neft qazib chiqarish samaradorligi uni yer
qa’ridan qazib chiqarish uchun burg’i quduqlaridan foydanib boshlangandan keyin tez
jadallashib bordi. Odatda davlatda neft va gaz sanoatini vujudga kelish sanasi quduqdan
neft favvorasini olish kuni hisoblanadi.
Kalit so’zlar: neft va gaz, sanoat, qatlam, quduq, zaxiralar, uyumlar.
ASSESSMENT OF OIL AND GAS RESOURCES AND RESOURCES
ABSTRACT
Oil and gas are one of the main minerals that have long been used by mankind.
The efficiency of oil production has accelerated since the use of boreholes to extract it
from the ground. Usually the date of formation of the oil and gas industry in the country
is the date of extraction of the oil well from the well.
Keywords: oil and gas, industry, strata, wells, reserves, assemblies.
Har qanday neft va gaz konining qimmati (bahosi) birinchi navbatda uning
uyumlari chegarasida aniqlangan zaxiralardan tashkil
topgan asosiy foydali
qazilmalarning kattaligi bilan belgilanadi. Neftgazli obyektlarni o’rganishning butun
ketma-ketligi birinchi navbatda ularni lokallashtirish va izlash burg’ilashga
tayyorlangan tutqichlardagi gorizontlar va qatlamlarda
neft va gaz uyumlarini
aniqlashga qaratilgan. Toki birinchi quduq gorizont yoki qatlamni ochmagunga qadar
shu tuzilma-fatsial zonadagi yondosh uyumlar bilan o’xshashligi
asosida unda uyum
topish mumkinligini taxmin qilish mumkin xolos. Quduqlar bu gorizont yoki qatlamni
o’tganda, unda uyumning mavjudligi sinash yo’li bilan yoki kon geofizikasi kompleksi
va boshqa tadqiqotlar yordamida aniqlanadi. Gorizontlar va qatlamlarning
mahsuldorligini
aniqlovchi omil, ya’ni uyumlarni aniqlanish omili zaxiralar va
resurslarni ajratuvchi chegara sifatida xizmat qiladi.
Aniqlangan, qidirilgan va ishlatilayotgan uyumlardagi
standart sharoitlarga
keltirilgan hisoblash sanasidagi neft va kondensatning og’irligi va gazning hajmi
zaxiralar deb yuritiladi. Zaxiralarning hisoblangan kattaligiga izlash, qidirish ishlari va
ishlatish jarayonida olingan ma’lumotlarning hajmi va sifati hamda qo’llanilgan
hisoblash usullari ta’sir ko’rsatadi. Bitta uyumning o’zida
hisoblanadigan zaxiralar
