93
Zamonaviy kompyuterlar arxitekturasini o‘rganishda, ushbu o‘quv
qo‘llanmada nima uchun aynan Intel 8080, Intel 8088 va Pentium 4 protsessorlari
asosida ishlab chiqilgan kompyuterlar
tanlab olinganligini
3.1-jadvalda Intel
protsessorlari oilasiga mansub protsessorlar va ularning ko‘rsatgichlari asosida ham
izohlab o‘tamiz.
Masalan: Intel Core i7 protsessorining ko‘rsatgichlaridan biri bo‘lgan, unda
ishlatilgan tranzistorlarning soni, 1 160 000 000-ta ekanligi, ushbu protsessorning
qanchalik murakkab tuzilishga ega ekanligini anglatadi. Uning va hatto undan avval
ishlab chiqarilgan 32-razryadli protsessorlarning ham qanchalik murakkab
tuzilishlarga ega ekanliklarini 3.1-jadvalda keltirilgan, ularni tavsiflovchi izohlardan
ham tushinib olish mumkin.
Hozirda ishlab chiqarilayotgan protsessorlarga tegishli bo‘lgan –
konveyer,
giperoqimli, qo‘shimcha SSE buyruqlar, ko‘p yadroli va integratsiyalangan grafik
protsessor
kabi iboralarining mohiyatini tushunish uchun, avval ularning dastlabki
modellari bo‘lgan protsessorlar qanday tuzilgan va qanday qilib takomillashtirilib
borilganligini qisqacha tushuntirishlar asosida bo‘lsa ham, tushunib olish to‘g‘ri
bo‘ladi deb hisoblaymiz [1,24,30,31].
O‘quv qo‘llanmada dastlab o‘rganish uchun tanlab olingan birinchi protsessor
- Intel 8080 protsessori ko‘p maqsadlar uchun mo‘ljallangan birinchi protsessor
hisoblanadi, uning tarkibida bor yo‘g‘i 6000-ta tranzistor ishlatilgan.
3.1-jadval. Intel protsessorlarining oilasi.