|
Nizomiy nomidagi toshkent davlat
|
| bet | 1/16 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 0,57 Mb. | | #228078 |
Bog'liq Madina kurs ishi tayyorrrrr
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT
PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
№ ________ “TASDIQLAYMAN”
“Maxsus pedagogika va inklyuziv
ta’lim” fakulteti dekani ______________D.A.Nurkeldiyeva
“______” _______________ 2024
KURS ISHI
Mavzu: Dizartriyali bolalarda umumiy va mayda qo‘l matorikasini rivojlantirish texnologiyalari
Himoyaga tavsiya etaman
Kafedra mudiri: PhD. N.Z.Abidova
“____” ______________2024
|
Ilmiy rahbar:
“________________2024
|
Bajardi:
TOSHKENT 2024
Mundarija
Kirish……………………………………………………………………………..3
I-BOB DIZARTRIYANING ILMIY-NAZARIY ASOSLARI
1.1 Dizartriya nutq nuqsonini kelib chiqish sabablari,turlari………………….6
1.2 Dizartriyali bolalarda umumiy va mayda qo‘l motorikasini o‘ziga xos xususiyatlari……………………………………………………………………..18
II-BOB DIZARTRIK BOLALARDA UMUMIY MAYDA QO‘L MATORIKASINI RIVOJLANTIRUVCHI TEXNOLOGIYALARNI QO‘LLASH
2.1 Dizartriyali bolalarda umumiy motorikani rivojlantirish texnologiyalari…28
2.2 Dizartriya bolalarda mayda qo‘l motorikasini rivojlantirish texnologiyalari.36
Xulosa …………………………………………………………………………..48
Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………………….50
KIRISH
Mamlakatimiz taraqqiyoti O`zbekistonning buyuk davlatga aylanishida ta’lim-tarbiya ishlarini oqilona yoʻlga qoʻyish, fuqarolarni zamonaviy ilm-fan, madaniyat, texnika va texnologiya yutuqlari bilan muntazam ravishda tanishtirib borish beniqoya katta ahamiyatga ega. Chunki taraqqiyot takdirini ma’naviy jihatdan yetuk, dunyoviy bilimlar va murakkab texnologiyani egallagan, irodasi baquvvat, imoni butun, zamonaviy fikrlaydigan yuksak salohiyatli odamlar hal etadi. Kelajak taqdirimizga hal qiluvchi ta’sir koʻrsatadigan asosiy omil — fan, texnika, madaniyat, ma’rifat, ta’lim-tarbiya, ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar borasidagi yangiliklar va yutuqdarni, jahon mamlakatlar tajribalarini keng koʻlamda oʻrganish, rivojlantirish va hayotga joriy etishdir. Jamiyat oʻz farzandlarini har tomonlama yetuk, komil inson boʼlib voyaga yetishni, munosib fuqarolar boʼlib, davlat tarraqiyotiga, gullab yashnashiga oʼz ulushlarini qoʼshishlariga xarakat qiladi, umid bogʼlaydilar. O`zbekiston Respublikasi “Ta’lim toʻgʻrisida”gi 637 qonunda inklyuziv ta’lim alohida ta’lim ehtiyojlari va individual imkoniyatlarning xilma-xilligini hisobga olgan holda barcha ta’lim oluvchilar uchun ta’lim tashkilotlarida ta’lim olishga boʻlgan teng imkoniyatlarni ta’minlashga qaratilganligi hamda alalik bolalarni o`rganishda umum ta`lim maktablarda ishlash va ularga ta`lim – tarbiya berishga qaratilgan.
Mamlakatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki kunlardanoq milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalangan, jamiyat taraqqiyotiga o‘z hissasini qo‘shishga qodir, jismoniy va ma’naviy yetuk avlodni kamolotga yetkazishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Bolalik bosqichida inson psixologo-pedagogik jihatdan kuchli ta’sirlanadi. O‘sib kelayotgan bola organizmi, uning miya tuzilishining ichki imkoniyatlari chegarasizligini inobatga olgan holda tashkil etilgan korreksion-pedagogik, psixologik hamda tibbiy ishlar bolaning birlamchi nuqsonini kamaytirib, ikkilamchi nuqsonlarning oldini olishga yordam beradi. Bularning hammasi rivojlanishida nuqsoni bo‘lgan bolani mustaqil, hech kimga qaram bo‘lmagan holda hayot kechirishga tayyorlash omillaridir Alohida yordamga muhtoj bolani kompleks reabilitatsiyalash quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi: «tibbiy, psixologik, pedagogik va ijtimoiy-iqtisodiy, qabul qilingan tizim va jarayon, bartaraf etish, korreksiyalash yoki to‘liq kompensatsiyalashga yo‘naltirilgan. Uning maqsadi «alohida yordamga muhtoj bolaning ijtimoiy mavqeyini, moddiy jihatdan mustaqilligini va uning ijtimoiy moslashishini reabilitatsiyalash».
Dizartriya bolalarda nutq kamchiliklari o‘z-o‘zidan barham topmaydi, balki vaqt o‘tgan sari yanada mustahkamlanib ,zo‘rayib boradi. Nutq kamchiligiga ega kishilar logopedik yordamga muhtoj bo‘ladilar. Dizartriya nutq kamchiliklari bolaning afaqat nutqiga , balki uning umumiy rivojlanishiga ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi.
Dizartriyada miyning turli joylarida jarohatlanishlarni aniqlash mumkin. Masalan, miya yarim sharining chap va o‘ng tomonida, yetti tuxumsimon markazdan o‘tuvchi sistemada < asab tugunchalri qobig‘ida , diensifal doirada ,tort tepaligida va orqa miyada kuzatilishi mumkin.
|
| |
