O c h I q kon ishlari t e X n o L o g I y a s I, m e X a n I z a t s I y a s I va




Download 8,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet109/139
Sana16.02.2024
Hajmi8,39 Mb.
#157908
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   139
Bog'liq
ochiq kon ishlari texnologiyasi mexanizatsiyasi va kon ishlarini

Konni ochiq usulda qazib olish tizimi
deganda kon-tayyorlash, ochish va 
qazib olishishlarining bajarilish ketma-ketligi tushuniladi. M uayyan karyer 
holatida qabul qilingan qazib olish tizimi barcha a tro f muhitni muhofaza qilish 
qoidalarini bajargan holda, foydali qazimla zaxiralarini xavfsiz, iqtisodiy va 
to ’la qazib olishni ta ’minlashi kerak.
G orizontal va nishab konlami qazib olishda kon-tayyorlash ishlari 
karyem ing qurilish davrida yakunlanadi. Bu holatda foyalanish davrida yangi 
gorizontlam i ochish talab qilinmaydi va qazib olish tizimi ochish va qazib olish 
tartibini k o ’rsatadi. Bevosita yer yuzasiga chiqadigan foydali qazilm alam i qazib 
olishda ochish ishlari mavjud b o ’lmaydi va katta e ’tibor talab qilmaydi. Unda 
qazib olish tizimi qazib olish va yangi gorizontlam i ochish b o ’yicha kon- 
tayyorlash ishlarini k o ’rsatadi.
O chish, qazib olish va kon - tayyorlash ishlarini bajarish uchun muayyan 
tartibda va ketm a-ketlikda turli kon va transport uskunalari q o ’llaniladi. 
K aryerda 
texnologiya 
tanlashda 
barcha 
asosiy 
va 
yordamchi 
ishlar 
m exanizatsiyalanganligini ta’minlash holati bajarilishi kerak, tanlanadigan 
m exanizatsiyalar va mashinalar o ’zining unumdorligi bilan bir biriga mos 
kelishi va belgilangan kon ishlarini bajarish qobiliyatiga ega b o ’lishi kerak, bu 
esa kom pleks mexanizatsiyalash talablariga to ’g ’ri keladi. Ochiq kon ishlarini 
mexanizatsiyalash nafaqat og ’ir q o ’l mehnatini mexanizatsiyalashda, balki 
yuqori unum dorlikka erishishni ham talab qiladi. Shu sababli asosiy va 
q o ’shim cha ishlam i bajarishda eng yaxshi texnik k o ’rsatkichlarga erishish bilan 
yaxshi iqtisodiy k o ’rsatkichlarga erishish talablarini qo ’yiladi. Kon massasini 
zaboylardan bir tekisda qazib olib qoplovchi tog’ jinsini ag ’darma va foydali 
qazilm alam i boyitish fabrikalariga tashishga xizmat qiladigan kon-transport, 
maydalash-ajratish va karyerdagi q o ’shimcha uskunalar majmuasi karyem ing
282


kompleks mexanizatsiyalash asosini tashkil qiladi. Konning qazib olish tizimi va 
karyem ing kompleks mexanizatsiyalanishi o ’zaro bog’liq.
Qazib olish tizimi elementlarining о ’Ichamlari
(pog’onalar balandligi, ishchi 
va ishchi bo ’lmagan maydonlar kengligi, ishlar fronti uzunligi, ishlar frontining 
siljish tezligi, panellar o ’lchamlari va boshqalar) uskunalar majmuasi 
parametrlari bilan bog’liq. Shu sababli ular bir bo’lgan ochish va qazib olish va 
uskunalar majmuasining texnologik ko’rsatkichlari bilan birgalikda ko’rilishi 
kerak. Bu texnologiya va kompleks mexanizatsiyalashning birligini ta’minlash 
maqsadida akad. V.V.Rjevskiy tomonidan ochish va qazib olish texnologik 
komplekslariga uskunalar va texnologik echinmalar birligi tushunchasi kiritilgan 
(birinchi o ’rinda qazib olish tizimi va ularning parametrlari bo’yicha), ular 
o ’zaro belgalangan hajmlarda kon ishlarining xavfsiz, katta unumli va iqtisodiy 
bajarilishini ta’minlaydi.Kon ishlarining texnologik majmualari qo’llaniladigan 
uskunalar majmuasi bilan farq qiladi, ularning variantlari esa - kon 
uskunasining turi va parametrlari bilan farq qiladi, shuningdek uskunalaming 
texnologik o ’matilish variantlari bilan ham farq qiladi. bir turdagi uskunalarda 
texnologik majmualar karyer ishchi maydoniga ko’ra rejada va chuqurlikda 
turlicha joylashishi mumkin. Bu o ’rinda faqatgina ochish va qazib olish 
ishlarining texnologik o ’lchamlari o’zgaradi. Bunday turdagi texnologik 
majmualar ekskavastiya sxemasi deb ataladi.
8 .2 . QAZIB OLISH TIZIM I ELEMENTLARI VA ULARNING O LCHAMLARI
Q azib olish tizimi elementlariga pog’ona, pog’ona ishlar fronti, karyer ishlar 
fronti, karyeming ishchi maydoni, ishchi maydonchalar, transport va xavfsizlik 
bermalari kiradi.

Download 8,39 Mb.
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   139




Download 8,39 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O c h I q kon ishlari t e X n o L o g I y a s I, m e X a n I z a t s I y a s I va

Download 8,39 Mb.
Pdf ko'rish