9. (2.12)
form ulasi
b o ’yicha b urg’ulash
stanoklarining
ishchi
parkini aniqlaym iz
Nc
= 14000000 / 26320*53 = 10
20% zax irad a inventar parki 12 ta burg’ulash stanoklarini tashkil qiladi.
3-B O B . T O G ' JINSLARINI QAZIB OLISH VA YUKLASH.
3 .1 . QAZISH-YUKLASH USKUNALARI VA QAZISH VA YUKLASHNING
TEXNOLOGIK SXEM ALARI.
Q azish-yuklash ishlari kon massasini massivdan olib uni tashish vositalariga
yuklash yoki ag ’darm aga ko ’chirishga asoslangan. Qazish-yuklash vositalari
sifatida
karyerlarda
davriy
va to ’xtovsiz
ekskavastion
mashinalardan
foydalaniladi (rasm. 3.1). Davriy mashinalarda (bir cho’michli
ekskavatorlar,
yuklagichlar, g ’ildirakli skreperlar, buldozerlar va boshqalar) ishchi organ bitta
cho’m ichdan yoki kesuvchi elementdan tashkil topadi (buldozeming lemexi),
ishchi organlar qazish va kon massasini tashish ishlarini davriy am alga oshiradi.
T o ’xtovsiz m ashinalarda (ko’pcho’michli zanjirli va rotorli ekskavatorlar va
boshqalar) cho’mich (qazgich) chegaralangan traektoriya b o ’yicha harakatlanadi
va yukning cheksiz oqimini ta ’minlaydi. Zaboy o ’zidan
uchli maydon, chiyalik
yoki pog’ona m aydonini tashkil etadi. T og’ jinslari tuzilishiga k o ’ra zaboylar bir
turli b o ’lishi m um kin (oddiy) va k o ’p turli (murakkab). Bir turli zaboylarda to g ’
jinslari bir hil xususiyatli bo’ladi, turli zaboylarda esa - turli xususiyatli (ochish
tog’ jinslari turli xususiyatga ega, qoplovchi va foydali qazishma turli
xususiyatli). O ddiy zaboylami qazib olish umumiy holat bilan amalga oshiriladi.
M urakkab zaboylarda foydali qazilmani va qoplovchi to g ’ jinslarini
qazib olish
turli xususiyatlilarda alohida b o ’ladi (selektiv).
80
3.1-rasm .. Qazib-yuklovchi m ashinalarning sxemalari.
A - to ’g ’ri m exanik ch o ’m ichli; b - qaytma cho’michli; v - draglayn; g - greyfer; d - k o ’p
ch o ’m ichli zanjirli ekskavator, e -
rotorli ekskavator; j - g ’ildirakli ekskavator,
i.
- buldozer; i
- shnekli b u rg ’ulovchi m ashina; 1 - yuklagich.
Qazib olish zaboyining joylashuviga ko’ra va qazib olish uskunasini
o ’m atish gorizontda joylashtirishga ko’ra yuqori, pastki
va aralash qazib olishli
b o ’ladi. Shu k o ’rinishda pastki, yuqori va aralash yuklashli bo’ladi (rasm. 3.2).
3.2-rasm .. E kskavator ishining sxemasi:
