• 2. ComboBox boshqarish obyekti va uning xossalari. ComboBox
  • Listbox va combobox obyektlari. Listbox boshqarish obyekti




    Download 21,76 Mb.
    bet31/36
    Sana03.06.2024
    Hajmi21,76 Mb.
    #259811
    1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   36
    Bog'liq
    Bidosheva Saida Rajab qzi

    Listbox va combobox obyektlari. Listbox boshqarish obyekti;



    Reja:
    1. Delphida Listbox boshqarih obyekti
    2. Delphida combobox obyekti
    1. ListBox boshqarish obyekti va uning xossalari. RadioGroup obyektining bittagina kamchiligi bo'lib, undagi variantlar ro'yxati uzun bo'lsa, u ekranda ko'p joy egallaydi. Bu kamchilikdan holi bo'lgan obyektlar ham bог. Ulardan biri obyektlar panelining standart jildida joylashgan ListBox (Ro'yxat qutisi) boshqarish obyektidir:

    ListBox obyekti ekranga variantlar ro'yxatini chiqaradi. Agar bu ro'yxat uzun bo'lib, u obyektga ajratilgan joyga sig'masa, uning o'ng tomonida vertikal surgich paydo bo'ladi. Uni surib ro'yxatning kerakli joyiga o'tish mumkin.


    ListBox obyektining xossalarining ko'pchiligi RadioGroup obyekti xossalari bilan bir xiL Uning Items xossasi yordamida ro'yxat elementlari kiritiladi. Itemlndex xossasida ro'yxatning tanlangan elementining tartib raqami saqlanadi. Bu yerda ham tartib raqami 0 dan boshlanadi.
    Columns xossasi ro'yxat ekranga nechta ustun bo'lib chiqishini ko'rsatadi. Agar uning qiymati 0 bo'lsa, ro'yxat ustunlarga bo'linmaydi. ListBox ning Columns xossasidan feqat juda zarur bo’lganda foydalanish lozdm. Chunki bir nechta ustunlarga joylashgan ro'yxat ro'yxatga ham o'xshamay qoladi.

    2. ComboBox boshqarish obyekti va uning xossalari. ComboBox
    (yashirin ro'yxat qutisi) obyekti oldingilariga nisbatan ancha qulay bo'lib, undan ko'proq foydalaniladi. Uning qulay tomoni u kiritish maydonchasi Edit kabi kam joy oladi. Uning o'ng tomonidagi uchburchak shaklidagi tugmani bosib, yashirin ro'yxatni ekranga chiqarish mumkin.
    Yuqoridagi rasmda Word matn muhairirining shrift muloqot darchasidagi yashirin ro'yxatlar qizil ramkalarda ko'rsatilgan. Bu obyektning ham ko'p ishlatiladigan xossalari Items, Remind» va Column lardir. ComboBox da ro'yxat bandini tanlash yoki Yangi bandni kiritish mumkin.
    3. SplnEdit boshqarish obyekti va uning xossalari. Oldingi ilovalarda sonli kattaliklarni kiritish uchun Edit obyektidan foydalangan edik, Undan foydalanganimizda kiritilgan kattalikni matn satri turidan butun son turiga o'tkazishga to'g'ri kelgan edi. Agar unga sonni kiritishda xatoga yo'l qo'yilsa, masalan, 3 o'rniga uch ni kiritsak, ilova o'z ishini to'xtatib, xato to'g'risida xabar chiqaradi.
    SpinEdit (sonni kiritish maydonchasi) obyekti butun sonlarni kiritish uchun mo'ljallangan, Unda awaldan belgilab qo'yilgan oraliqdagi butun sonni kiritish imkoniyati mavjud. Bu ilovalar uchun juda qulay. Yuqoridagi rasmda bu obyektlardan ikkitasi yashil hoshiyaga olingan.
    SpinEdit obyekti obyektlar panelining Samples (Namunalar) jildida joylashgan. Bu jild ekranda ko'rinmaydi. Uni ko'rish uchun jildlar ro'yxati oxiridagi uchburchak ko'rinishidagi tugmalardan ikkinchisini bir necha marta bosish kerak:

    SpinEdit da sonni bevosita uning kiritish maydonchasiga kiritish mumkin. Undagi sonni kiritish maydonchasining o'ng tomonidagi ikki tugma yordamida awaldan belgilangaii qadam bilan kamaytirish yoki oshirish mumkin.


    SpinEdit ga kiritilgan sonning qiymati uning Value (qiymat) xossasida saqlanadi. Sonning qabul qiladigan eng kichik qiymati Mm Value, eng katta qiymati MaxValue xossalarida saqlanadi. Agar bu xossalar qiymati 0 ga teng bo'lsa, sonning qiymatiga chegara qo'yilmaydi. In pre mem (qadam) xossasida son qiymatining o'sish qadami ko'rsatiladi. Dastlab u 1 ga teng.

    Eng yaxshi futbolchi ilovasi. Yangi obyektlardan foydalanishni o'rganish uchun eng yaxshi futbolchi tanlovi ilovasini yaratamiz. Yangi ilova yaratib, uning oynasiga bitta I JtstBox, bitta ComboBox, bitta SptriEdit va bitta Button obyektli ListBox ning Itera: xossasini ikki marta bosib, hosil bo'lgan muloqot darchasida yuqoridagi rasmda ko'rsatilgan 8 ta futbolchi ro'yxatini kiritamiz* Spinlklit obyektini tanlab, Object Injector oynasida uning MaxVaJuc xossasini 5, MmVaJuc xossasini 1, Value xossasini 5 ga teng qilib o'matamiz.
    Button 1 obyektini ikki marta bosib, dastur kodi oynasini chaqiramiz va B'JttonlClick protsedurasiga quyidagi kodni kiritamiz:

    Protseduraning birinchi, uchinchi va yettinchi satrlari oynada borligini unutmang. Ikkinchi satrda ikkita Yangi o'zgaruvchi yaratiladi. To'rtinchi satrida ulardan birinchisi: i ga tanlangan futbolchining ro'yxatdagi raqami beriladi. Shu satrda bu raqamning nomanfiyligi tekshiriladi (aks holda futbolchi tanlanmagan bo'ladi). Oltinchi satrda ikkinchi o'zgaruvchi: j ga ComboBox I ro'yxatining i-satridagi son (dastlab u 0 ga teng) beriladi. Oltinchi qatorda bu songa SpinEditl dagi son (futbolchiga berilgan baho) qo'shiladi va u matn satriga aylantirilib, ComboBox 1 ro'yxatining i-satriga yozib qo'yiladi.

    OK

    ini rasmda ко6 rsatilgandek j oylaymiz.
    Natijada ComboBox 1 dagi ro'yxatda har bir futbolchi to'plagan ballar yig'ilib boradi. Uni obyektning o'ng tomonidagi uchburchak ko'rinishida tugmani bosib, xohlagan paytimizda ko'rishimiz mumkin. Ilovani F9 tugmasini bosib ishga tushiramiz. Unda birinchi ro'yxatdan futbolchini tanlab, ikkinchi maydonchada unga berilgan bahoni tanlaymiz va OK tugmasini bosamiz (chapdagi rasm). Bir necha marta futbolchilarga ovoz berib, natijani ko'rish uchun uchinchi maydonchaning o'ng tomonidagi uchburchak tugmani bosamiz (o'ngdagi rasm).

    Nazorat savollari.

    1. ComboBox obyektining asosiy xossalari vazifalarini aytib bering.

    2. SpinEdit obyektining asosiy xossalari vazifalarini aytib bering.


    Amaliy dasturlar va ulardan turli kasbiy sohalarda foydalanish imkoniyatlari.


    Reja:
    1. Zamonaviy matn muharrirrlari.
    2. Matn muharrirlari funksiyalari.
    3. Maxsus tahrirlovchilarning vazifalari

    Amaliy dasturlar foydalanuvchi tomonidan aniq amallar bajarilishini ta`minlaydi. Amallarga misol keltirsak unga matn kiritish, rasm chizish, fototasvirlarni qayta ishlash, illustrasiya, video ma`lumotlarni qayta ishlash, audio ma`lumotlarni qayta ishlash, aloqa o`rnatish, hisob - kitob ishlari kabi amallar misol bo`la oladi.
    Kompyuter tizimi bilan o’zaro muloqotda bo’lish, ko’nikmalarni hosil qilishda va amaliy dasturiy ta'minot bilan ishlashda, ishni odatda matn redaktorlaridan boshlanadi
    Matn kiritish dasturlar.
    Matn kirituvchi dasturlar qisqa hajmdagi matnlarni va ko`p sahifali matnli ma`lumotlarni kiritish uchun mo`ljallangan. Bu dasturlarning mavjudligi shu yo`nalishda ishlaydigan mutaxassislar uchun qulay va ularning ish samaradorligini, hamda uning sifatini oshiradi. Aniqrog`i bir marotaba kiritilgan ma`lumotni kompyuterning xotirasida uzoq muddatda saqlashi, o`zgartirish kiritishi, nusxa olishi va istalgan nusxada chop etib olishi mumkin.
    Matnli muharrirlar matnli axborotni qayta ishlash uchun mo’ljallangan va asosan quyidagi vazifalarni bajaradi:
    matnni faylga yozish; qo’shimcha kiritish, chiqarib tashlash, ramzlar, qatorlar, matn parchalarini almashtirish; orfografiyani tekshirish; matnni turli shriftlarda bezash; matnni tekislash; boblarni tayyorlash, matnlarni sahifalarga bo’lib tashlash; so’z va jumlalarni izlash va almashtirish; matnga sodda bezaklar kiritish; matnni terib tayyorlash.
    Komp’yuterda turli matnli ma’lumotlarni, nashriyot mahsulotlarini tayyorlash, tahrir qilish va ularni sahifalashga xizmat qiluvchi vositalar bo’lib, imkoniyatlariga ko’ra quyidagi guruhlarga bo’linadi:
    - oddiy matnli ma’lumotlarni, turli formulalarni yozish, tahrir qilish va bosmaga chiqarishga imkon beruvchi vositalar. Bularga LUX, Leksikon, PE2, Chiwriter, WD, Multi-Edit kabi dasturlar misol bo’la oladi;
    - yuqori sifatli matnli ma’lumotlarni, nashriyot mahsulotlarini (reklama varaqalari, blankalar, vizit kartochkalari va h.k.) tayyorlash va ularni bosmaga chiqarishga imkon beruvchi vositalar. Bularga WinWord, Word Perfect, Word Star, XYWrite, AmiPro kabi dasturlar misol bo’la oladi;
    - murakkab nashriyot mahsulotlarini sifatli tayyorlash va ularni sahifalash imkonini beruvchi vositalar. Bularga Corel Wentura, Page Maker, Ventura Publisher, Quark Xpress kabi dasturlar misol bo’la oladi.
    Grafik dasturlar.
    Bunday dasturlar grafik tasvirlarni qayta ishlash va yaratishga muljallangan. Grafikaga misol qilib rasm chizish, tasvirlarni qayta ishlash, fotosuratlarni qayta ishlash, 3D yoki uch tomonlama ko`rinadigan ob`yektlarni yaratish, badiiy grafika, illyustrasiya yaratish kabi amallarni olish mumkin. Undan tashqari bunday dasturlarda tasvirlardan nusxa olish, tayyor ob`yektlarga o`zgartirish kiritish, uzatish, qabul qilish, kengaytmalarini o`zgartirish, grafo-montajlar qilish hatto matn kiritish kabi amallarni bajarish mumkin.

    Download 21,76 Mb.
    1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   36




    Download 21,76 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Listbox va combobox obyektlari. Listbox boshqarish obyekti

    Download 21,76 Mb.