• Neksiya avtomobilining o‘t oldirish tizimi umumiy sxemasi.
  • Batareyali o‘t oldirish tizimi




    Download 6,77 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet94/132
    Sana27.05.2024
    Hajmi6,77 Mb.
    #255120
    1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   132
    Bog'liq
    “BC” toifadagi transport vositalarining tuzilishi va ularga texnik xizmat ko‘rsatish Jizzax ATtexnikum O\'MTi

    Batareyali o‘t oldirish tizimi. 
    Ushbu tizim quydagi asosiy asboblardan 
    iborat: o‘zgarmas tok manbai (akkumulator yoki generator), uzgich 
    taqsimlagich, kondensator, yondirish g‘altagi va yondirish svechalari. Aytib 
    o‘tilgan asboblar ikkita elektr zanjirni tashkil qiladi: birlamchi va ikkilamchi. 
    Birlamchi tok zanjiri quyidagilardan iborat: energiya manbai Ç, uzgich, 
    yondirish g‘altagining birlamchi cho‘lg‘ami L1 va uzgich kontaktlariga paralel 
    ulangan kondensator C1 dan iborat. 
     
     
     
    45-rasm. 
    Neksiya avtomobilining o‘t oldirish tizimi umumiy 
     sxemasi. 
    Ikkilamchi tok zanjiri: yondirish g‘altagini ikkilamchi cho‘lg‘ami L2 dan, 
    yondirish svechalaridan va yuqori kuchlanish tokni o‘tkazuvchi simlardan 
    iborat. 
    Yondirish kaliti ochilib kontaktlar bir biriga ulanib turganida birlamchi 
    zanjirdan tok o‘taboshlaydi, buning natijasida yondirish g‘altagini birlamchi 
    cho‘lg‘am atrofida, o‘zakdan chiqqan magnit maydonini kuch chiziqlari xosil 
    bo‘ladi. Magnit maydonini kuch chiziqlari birlamchi cho‘lg‘am bilan birga 
    ikkilamchi cho‘lg‘am L2 ni o‘ramlariga ham kirib o‘tadi. Yondirish g‘altagi 
    kuchlanishni kuchaytiruvchi transformator vazifasini bajaradi. Agar birlamchi
    cho‘lg‘amda kuchlanish 10...12V ni tashkil qilsa, ikkilamchi 
    cho‘lg‘amda kuchlanish 300…400V gacha oshadi. 
    Yondirish svechasini elektrodlari orasidagi havo masofasidan (tirqishdan) 
    elektr uchquni o‘tishi uchun kamida 16000…20000 V kerak buladi. 
    Bunday yuqori kuchlanish impulsi birlamchi tok zanjiri uzgich kontakitlari 
    tomonidan uzilishi bilan xosil bo‘ladi, chunki tok yunalishi bilan magnit 
    maydonini kuch chiziqlari ham keskin yo‘qola boshlaydi. Magnit kuch chiziklari 
    katta tezlikda o‘zak tomonga intilish jarayonida ikkilamchi cho‘lg‘am 
    o‘ramlarini kesib o‘tadi. Buning natijasida ikkilamchi cho‘lg‘amda 16...25kV 


    gacha yuqori kuchlanishli elektr yurituvchi kuch (EYUK) xosil bo‘ladi va shu 
    tufayli yondirish svechasi elektrodlari orasidan elektr uchqun o‘tadi. 
    Birlamchi tok zanjiri uzilganda yondirish g‘altagini birlamchi cho‘lg‘amida 
    ham 200...400V o‘z-o‘zini induksiyalash EYUK toki xosil bo‘lib, uning 
    yo‘nalishi ikkilamchi cho‘lg‘amdan chiqgan tokga qaramaqarshibo‘ladi. 
    Shuning uchun bu tok ochilib turgan uzgich kontaktlariorasidan uchqunlanib 
    o‘tishiga olib ketadi, natijada ular tez-tez kuyib,kichik kuchlanishli tokni 
    o‘tkazishi mumkin. Kontaktlarga paralel ulab qo‘yilgan kondensator S1 o‘z-
    o‘zini induksiyalash EYUKni o‘ziga qabul qilib kontaklarni kuyishdan saqlaydi. 
    Undan keyin kondensatordagi tok birlamchi cho‘lg‘am orqali zaryadsizlanishi 
    natijasida ikkilamchi cho‘lg‘amda tok xosil bulishiga olib keladi. Bu 
    zaradsizlanish indukitiv fazasini uzoqroq davom etishiga olib keladi, bu xol o‘z 
    navbatida aralashmani yaxshiroq yonishini ta’minlaydi. 

    Download 6,77 Mb.
    1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   132




    Download 6,77 Mb.
    Pdf ko'rish