155
a teleskop, c1 prizma stoli uchun vintlar, e Kollimator, g yassi shisha plastina tutgichda
Teleskop optik o’qini spektrometr o’qiga perpendikulyar yustirovka qilish:
Yassi shisha plastinani prizma stoli markazidagi tutgichga (g), kollimatorga(e) nisbatan 45°
burchak ostida shunday joylashtiringki, prizma stolining ikki sozlash vintlari
boyicha o’tkazilgan (faraziy) chiziq yassi shisha plastinaning yon tomoni sirtiga parallel
bo’lsin (Rasm.4 ga qarang). Teleskopni (a) yassi shisha plastinaning biror bir yon qirrasiga
perpendikulyar qilib shunday to’g’rilangki, vizir kesishma shu sirtda akslansin. Gorizontal
vizirni uning aksi bilan mos keladigan qilib sozlang. Bu sozlashni to’g’ri amalga oshirish
uchun, yarim farqni teleskop balandligini sozlash vinti (a6) (Rasm.3) orqali, boshqa yarim
farqni esa prizma stolini o’rnatish vinti (c1) orqali bajaring. Bu ikki amalni gorizontal
vizir va uning ko’zguli tasviri yassi shisha plastinadan ikki tarafda ham mos kelmaguncha
takrorlang:
1) Rasm.4 da keltirilganidek, ko’rish trubasini 180° ga vizir kesishma yassi plastinaning
qarama-qarshi tarafida akslanadigan qilib buring.
2) Vizir kesishma va uning ko’zguli aksi mos kelishini tekshiring. Agar mos kelmasa,
yuqorida keltirilganidek, yarim farqni teleskop balandligini sozlash vinti (a6) (Rasm.3)
orqali, boshqa yarim farqni esa prizma stolini o’rnatish vinti (c1) orqali bajaring.
Teleskop balandligini sozlash vintini (a6) kontrgaykadan foydalanib qotiring. Prizma
stolidan yassi shisha plastinani tutgichi bilan oling. Yoritish manbaini ta’minlash
kuchlanishidan uzing.
