156
pasaytirgich
Rasm. 6 Prizma sirtini yustirovka qilish. c1 Prizma stoli uchun yustirovka vintlari, h ( flint )
shisha prizma tutgichda
Burishga imkon yaratish bilan prizma sirtiga parallel yustirovka qilish
:
– Teleskopni shunday buringki, u kollimatorga o’tkir burchakda
joylashsin va uni shu
joyida qotirish vinti yordamida mahkamlang(Rasm.6 va Rasm.7 ga qarang) Prizmani
prizma stolidagi tutgichga (h) Rasm.6 da keltirilganidek o’rnating va bunda prizmaning
bir tomoni prizma stolidagi ikkita sozlash vintlari orqali o’tkazilgan (faraziy) chiziqqa
parallel bo’lsin. Prizma stolini to prizmaning bir qirrasidan
akslangan tirqish tasviri
teleskopda ko’rinmaguncha buring va keyin prizma stolini qotirish vintini (f1)
mahkamlang. Orqadagi sozlash vintlaridan (c1) foydalanib, tirqishning akslangan
tasvirini vizir kesishmaning markaziga siljiting. Prizma stoli burilganda
akslangan tirqish
o’zgarmasligi uchun quyidagi ikki amalni bajaring:
1) Prizma stolini mahkamlab turgan vintni(f1) bo’shating va tirqishning tasviri prizmaning
keyingi sirtida akslanmaguncha prizma stolini buring va keyin prizma
stolini qotiruvchi vintni mahkamlang.
2) Prizma stolining orqa tomonidagi(teleskopda ko’rinib turibdi) o’rnatish
vinti yordamida
tirqishning akslanishini vizir kesishmaning o’rtasiga olib keling.
157
Rasm 7 Spektrometrnihg asosiy qurilmasi va prizma stoli. c1 Prisma stoli, c2 Prisma stolini
to’g’rilash vintlari, f1 Prisma stolini qotirish vinti , f2 Graduirovka qilingan aylanani qotirish
vinti, f3 Teleskopni burish uchun nozik sozlash vinti, f4 Teleskopni qotirish
vinti(ko’rinmagan), f5 Noniuslar, f6 Lupa, f7
Gardirovka qilingan aylana
