88
6. Monoxromatik yorug’lik interferensialanuvchi ikkita to’lqinlari orasidagi optik yo’l
farqi ∆ = 0,3λ; fazalar farqi ∆φ aniqlansin.(0,6)
7. Yung tajribasida ikkita tirqish orasidagi masofa d = 1mm, tirqishlardan ekrangacha
bo’lgan masofa l = 3m. Agar ekranda interferension yo’llarning yo’llarning kengligi b
= 1,5 mm bo’lsa, monoxromatik yorug’lik manbai chiqarayotgan to’lqinning uzunligi
λ aniqlansin.(500 mm)
8. Yung tajribasida tirqishlar orasidagi masofa d=0,8 mm. Interferension yo’llarning
kengligi b = 2 mm bo’lishi uchun ekranni tirqishdan qanday l masofada joylashtirish
kerak?(2,5 m)
9. Lloyd ko’zgusining muayyan joylashishida ekrandagi interferensiya yo’lining
kengligi b = 1 mm bo’ldi. Ko’zguning o’ziga parallel ravishda ∆d = 3 mm
siljitganlaridan keyin interferension yo’llarning kengligi o’zgardi.
Interferension
yo’llarning kengligi oldingidek qolishi uchun ekranni qaysi yo’nalishda va qancha ∆l
masofaga siljitish kerak? Monoxromatik yorug’likning to’lqin uzunligi λ = 6 mkm.
(1 m)
10. Havoda turgan sovun parasiga ( n = 1,3 ) oq yorug’lik nurlarining dastasi normal
tushadi. Pardanoing qanday eng kichik d qalinligida to’lqin uzunligi λ = 0,55 mkm
bo’lgan qaytgan yorug’lik, interferensiya natijasida maksimal kuchaygan bo’ladi?
(0,1 mkm)
11. Shisha ponaning sirtlari o’zaro θ = 0,2° burchak tashkil qiladi.
Ponaga uning
sirtiga normal ravishda to’lqin uzunligi λ = 0,55 mkm bo’lgan monoxromatik yorug’lik
nurlari dastasi tushadi. Interferension yo’l (polosa) ning kengligi b aniqlansin.(3.15
mm)
12. Yupqa shisha ponaga uning sirtiga normal yo’nalishda monoxromatik yorug’lik (λ
= 600 nm) tushadi. Agar qaytgan yorug’lik uchun qo’shni
interferension minimumlar
orasidagi masofa b= 4 mm bo’lsa, pona sirtlari orasidagi burchak θ aniqlansin.(10,3)
13. Nyuon xalqalarini kuzatish uchun mo’ljallangan qurilmada egrilik radiusi R
2
= 2 m
bo’lgan yassi botiq linzaning botiq sirtiga qavariq tomoni bilan qoyilgan R
1
= 1m
egrilik radiusli yassi qavariq linzaga to’lqin uzunligi λ = 0,5 mkm bo’lgan yorug’lik
normal ravishda tushadi. Qaytayotgan yorug’likka
kuzatilayotgan Nyutonning
uchinchi qora halqasi radiusi r
3
aniqlansin.(1,73 mm)
89
14. Qaytayotgan yorug’likdagi Nyutonning ikkinchi
va birinchi qora xalqalari
orasidagi ∆r
2,1
masofa 1 mm ga teng. O’ninchi va toqqizinchi
halqalari orasidagi
masofa ∆r
10,9
aniqlansin.(0,39 mm)
15. Yassi qavariq linza qavariq tomoni bilan shisha plastina ustida yotibdi.
Qaytgan
yorug’likda (λ = mkm) birinchi yorug’ Nyuton xalqasi ko’ringan
joydagi havo
qatlamining qalinligi d aniqlansin.(0,15 mkm)
