Ishlovchilarning hayot faoliyati havfsizligiga doir huquqlarini ruyobga




Download 2,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet75/195
Sana24.05.2024
Hajmi2,9 Mb.
#252795
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   195
Bog'liq
hayot faoliyati xavfsizligi kitob

Ishlovchilarning hayot faoliyati havfsizligiga doir huquqlarini ruyobga
chiqarishdagi kafolatlari
19
Mehnat shartnomasi (bitimi) shartlari mehnatni muhofaza qilishga oid qonunlar va
boshqa me’yoriy hujjatlarning talablariga muvofiq bo‘lishi shart. Fuqarolarni ularning
salomatligiga zid bo‘lgan ishga qabul qilish man qilinadi.
Ma’muriyat xodimni kasb kasalligining paydo bo‘lish ehtimoli yuqori darajada ekanligi
oldindan ayon bo‘lgan ishga qabul qilayotganda uni bu haqida ogohlantirishi shart.
Korxona sog‘liqni saqlash idoralari tomonidan belgilangan tartibga muvofiq ravishda bir
qator kasblar va ishlab chiqarishlarning xodimlarini mehnat shartnomasini imzolash paytida-
dastlabki tarzda va mehnat shartnomasi amal qiladigan davrda vaqti-vaqti bilan tibbiy ko‘rikdan
o‘tkazishni tashkil qilishi shart. Xodimlar tibbiy ko‘riklardan o‘tishdan bosh tortishga haqli
emaslar.
Xodimlar tibbiy ko‘riklardan o‘tishdan bosh tortsalar yoki o‘tkazilgan tekshirishlarning
natijalari bo‘yicha tibbiy komissiyalar beradigan tavsiyalarni bajarmasalar, ma’muriyat ularni
ishga qo‘ymaslik xuquqiga egadir.
Xodim, agar u o‘zining salomatligi yomonlashishi mehnat sharoiti bilan bog‘liq deb
hisoblasa, navbatdan tashqari tibbiy ko‘rik o‘tkazilishini talab qilish xuquqiga ega.
Tibbiy ko‘riklarni o‘tkazish paytida xodimning ish joyi (lavozimi) va o‘rtacha ish haqi
saqlanadi.Ma’muriyat mehnatni muhofaza qilishning zamonaviy vositalarini joriy etilishi va
ishlab chiqarishda jarohatlanish hamda kasb kasalliklarining oldini oladigan sanitariya-gigiena
sharoitlarini ta’minlashi shart.
Xodimning salomatligi yoki hayotga xavf tug‘diruvchi vaziyat paydo bo‘lganda, u bu
haqda zudlik bilan ma’muriyatga xabar qiladi, bu hol nazorat organlari tomonidan tasdiqlangan
taqdirda ma’muriyat ishni to‘xtatishi va xavfni bartaraf etish chorasini ko‘rishi shart. Ma’muriyat
tomonidan zarur choralar ko‘rilmagan taqdirda, xodim ishni xavf bartaraf etilgunga qadar
to‘xtatib turishga haqlidir va unga hech qanday intizomiy jazo berilmaydi.
Ma’muriyat, agar mehnatni muhofaza qilish inspeksiyasi tomonidan tasdiqlangan,
xodimning hayoti va salomatligi uchun to‘g‘ridan-to‘g‘ri jiddiy xavf hamon saqlanib turgan
bo‘lsa, undan ishni qayta boshlashni talab qilishga haqli emas va xodimga ish to‘xtatib turilgan
butun davr uchun barcha moddiy ziyonni to‘lashi shart.
Ma’muriyat mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunlarni buzgan va bu nazorat
qiluvchi idoralar tomonidan tasdiqlangan taqtirda, mehnat shartnomasi xodimning arizasiga
ko‘ra unga ishdan bo‘shaganda beriladigan pul to‘langani xolda, istalgan paytda bekor qilinishi
mumkin.Xodimda kasb kasalligi belgilari aniqlangan taqdirda ma’muriyat tibbiy hulosa asosida
uni ixtisosini o‘zgartirgunga qadar o‘rtacha oylik ish haqi saqlangan holda boshqa ishga
o‘tkazishi lozim.
Korxonalarning barcha xodimlari, shu jumladan rahbarlari o‘z kasblari va ish turlari
bo‘yicha davlat nazorat idoralari belgilagan tartib va muddatlarida o‘qishlari, yo‘l-yo‘riqlar
olishlari, bilimlarini tekshiruvdan o‘tkazishlari hamda qayta attestatsiyadan o‘tishlari shart.
Ma’muriyat 
barcha 
yangi 
ishga 
kirayotganlar, 
shuningdek 
boshqa 
ishga
o‘tkazilayotganlar uchun ishlarni bajarishning xavfsiz usullarini o‘rgatishni tashkil etishlari,
mehnatni muhofaza qilish va baxtsiz hodisalarda jabrlanganlarga yordam ko‘rsatish bo‘yicha
yo‘l -yo‘riqlar berishlari shart.
O‘ta xavfli ishlab chiqarishlarga yoki kasbiy tanlov talab qilinadigan ishga kirayotgan
xodimlar uchun mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha imtihonlar topshiriladigan va keyin vaqti-
vaqti bilan qayta attestatsiyadan o‘tiladigan o‘quv o‘tkaziladi.
19
Ўзбекистон Республикаси Меҳнат Қонуни.


94
Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha belgilangan tartibda o‘qitish, yo‘l-yo‘riqlar berish va
bilimlarni tekshirishdan o‘tmagan shaxslarni ishga qo‘yish taqiqlanada.
Ma’muriyat xodimlarning mehnatni muhofaza qilish masalalari bo‘yicha malakasi
muntazam oshirib borilishini ta’minlashi shart.
Korxona xodimlari ish joylaridagi mehnat sharoitlarining ahvoli va muhofaza qilinishi,
bunda lozim bo‘lgan shaxsiy himoya vositalari, imtiyozlar va tovon pullari to‘g‘risida axborot
talab qilish huquqiga egadirlar, ma’muriyat esa ularga bunday axborotni berishi shart.
Xodimlarning ayrim toifalari (xotin-qizlar, yoshlar, mehnat qobiliyati cheklangan
shaxslar) shuningdek mehnatning og‘ir va zararli sharoitlarida ishlovchi xodimlar uchun
mehnatni muhofaza qilish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishning o‘ziga xos xususiyatlari
O‘zbekiston Respublikasi qonunlari bilan belgilanadi.

Download 2,9 Mb.
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   195




Download 2,9 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Ishlovchilarning hayot faoliyati havfsizligiga doir huquqlarini ruyobga

Download 2,9 Mb.
Pdf ko'rish