Ma’lumotlarni ifodalanishini tanlash uchun tavsiyalar




Download 0,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/20
Sana27.06.2024
Hajmi0,79 Mb.
#266014
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   20
Bog'liq
Jumayev Almurod Kenja ogli

Ma’lumotlarni ifodalanishini tanlash uchun tavsiyalar. 
Ma’lumotlar ifodalanishini tanlash—masala yechilish jarayonini muhim 
bosqichlaridan biridir. 
Birinchidan, olinganma’lumot va javoblarning ichki tasvirlanishi insonmuloqoti 
uchun odatiydir. Bu inson faoliyatini avtomatlashtirish vositasi sifatida EHMdan kelib 
chiqadigan talab. Haqiqatdan ham, agar ma’lumotlarni chiqarish uchun, ularni 
tayyorlash uchunmurakkab ish talab etilsa, u holda tashqi namoishni noto’g’ri 
tanlanganligini bildirish kerak. Bunday ishlarni ko’p qismini EHMning o’zi bajarishi 
mumkin. Insonga qo’yilganminimal talab, ya’ni ma’lumotlarni tayyorlash uchun 
olinadiganma’lumotlarni namoishini tanlash hisobiga EHMda masalaning qismiy 
yechimi sifatida rejalashtirish kerak. Xuddi shunday talablar masalaning natijaviy 
ma’lumotlarini chiqarish uchun ham qo’yiladi. Ishlab chiqilgan dasturning foydaliligi 
uning minimumga olib kelishi mumkinligida bo’lib, agar chop etilganma’lumot
foydalanuvchidan talab etilganmurakkab ish—javob ma’lumotlarini masalaning boshqa 
tasvirlanishiga o’tkazish bilan bog’liq bo’lsa. 
Ikkinchidan, bu masala yechimining samarali algoritmini qurish imkoniyatidir. 
Bu imkoniyat olinadigan ichki namoish va masalaning oraliq ma’lumotlarini tanlanishi 
hisobiga realizatsiya qilinadi. Yuqorida aytilganidek,samaraliroq algoritm tuzish 
uchunma’lumotlarning tashqi namoishi bilan bir qatorda yana undanmukammal ichki 
namoishi talab etilishi mumkin. Masalan, agar algoritmda masala yechimidan kelib 
chiqadigan qismiy ma’lumotlarning qo’llanilishi ko’p qirrali bo’lsa, u holda ularni 
faylda 
saqlash 
uchun 
fayl boshiga ko’p marta qaytishga va kelib 
chiqadiganma’lumotlarni ko’p martadan qarashga to’g’ri keladi. Dastur samaraliroq 
bo’ladi, agar kelib chiqadiganma’lumotlarning shunday namoishiga o’tkazishni taqozo 
etsaki, agar natija kerakli komponentalarga to’g’ri murojaat ta’minlansa. Ko’pgina 


19 
masalarda shunga o’xshash o’tkazishlar, ya’ni ichkisidan tashqisiga o’tkazish masala 
yechimining salmoqli qismini tashkil etadi, unga diqqatni qaratish kerak. 
Masalaning kelib chiqadiganma’lumotlarini kiritish uchun tashqi fayldan 
elementlar ketma-ketligi sifatida tayyorlanadi, ulardan har biri butun yoki haqiqiy son. 
Ichki namoishga o’tkazish, ko’pincha, kiritish bilan birgalikda olib boriladi. Boshqa 
hollarda,ma’lumotlarni dastlab oraliq namoishlarga o’tkazish shuning bilan ishni ichki 
o’tkazishni bir necha jarayonlarga bo’lish maqsadga muvofiq bo’ladi.
Agar chiqadiganma’lumotlarning tashqi namoishi inson uchun tabiiy ravishda 
aniqlansa va masala yechimining algoritmidan hech qanday bog’liq bo’lmasa, u holda 
ichki namoish umuman boshqacha tus oladi. Asosiy prinsip shun dan iboratki, algoritm 
strukturasi va unda ishlatiladiganma’lumotlarning strukturasini aniqlashtirishning 
ketma-ket qadamlari bilan bir qatorda ishlab chiqilishi kerak. Dastur tuzishning bunday 
qaralishi xatoliklarga olib kelishi mumkin. 
Algoritmvama’lumotlar strukturasini bir vaqtda ishlab chiqarish natijasida 
ma’lumotlarning abstrakt turi tushunchasi kelib chiqadi. Abstrakt tur konkret turdan 
farqli ravishda konkret tur konstruksiyasiga bog’liqmas va faqat tur nomini fiksirlaydi. 
Natiljada bu turga tegishli qiymatlarni qayta ishlash mumkin bo’ladi. Bu qanday 
dasturlash bo’lmasin, algoritm ishlab chiqishining dastlabki bosqichida dasturlash 
tilidagi konkret turlarni fiksirlashga hojat yo’q. Algoritmning boshlang’ich qurilishi 
ma’lumotlarning qandaydir abstrakt turi amallarini qo’llaydi. 

Download 0,79 Mb.
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   20




Download 0,79 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Ma’lumotlarni ifodalanishini tanlash uchun tavsiyalar

Download 0,79 Mb.
Pdf ko'rish