• CHIZMACHILIK DARSLARIDA KOMPYUTER DASTURIDAN FOYDALANISH IMKONIYATI VA SAMARADORLIGI Aminov Akmal Shavkatovich
  • O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi buxoro davlat pedagogika instituti




    Download 5,14 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet149/239
    Sana19.05.2024
    Hajmi5,14 Mb.
    #244342
    1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   239
    Bog'liq
    “SAN’AT, TIL VA MADANIYAT MASALALARINI ILMIY O’RGANISHDA FAN VA

    Литература 
    1. Асафьев Б.В. Музыкальная форма как процесс. - М.: Музыка, 1971. - 376 с. 
    2. Асафьев Б.В. Русская музыка XIX и начала XX века. - Л.: Музыка, 1979. - 341 
    с. 
    3. Каган М.С. Музыка в мире искусств. - СПб.: «UT», 1996. - 232 с. 
    4. Кон Ю.Г. Избранные статьи о музыкальном языке. - СПб.: Композитор, 
    1994. - 160 с. 
    CHIZMACHILIK DARSLARIDA KOMPYUTER 
    DASTURIDAN FOYDALANISH IMKONIYATI VA 
    SAMARADORLIGI 
    Aminov Akmal Shavkatovich 
    Buxoro davlat universiteti dotsenti 
    Annotatsiya: 
    U
    s
    hbu maqolada chizmachilik darslarida kompyuter dasturidan 
    foydalanish imkoniyati va samaradorligi bo
    ʻ
    yicha quyidagicha fikr yuritilgan. Chizmachilik 
    fanini kompyuter dasturlari yordami orqali dars mavzularini samarali o‘tish usullari bo‘yicha 
    atroflicha yoritib berilgan.
     
    Tayanch so‘zlar
    axborot texnologiyalar, tasavvur, 3D modellashtirish, visuallashtirish, 
    kompyuter texnologiyasi, loyiha.
    Hozirgi zamonda axborot texnologiyalari jadal rivojlanib borayotgan 
    sari ta’lim jarayoniga o
    ʻ
    z ta’sirini o
    ʻ
    tkazmoqda. Axborot texnologiyalari 
    har bir sohaga oid turli dasturlar orqali turli maqsadlarda samarali 
    foydalanishadi. Sohaga oid zomonaviy dasturlarning yangi versiyasi 
    kundan – kunga imkoniyatlari ko
    ʻ
    payib, bu ish samaradorlik va 
    unumdorlikka olib keladi. O
    ʻ
    quv mashg
    ʻ
    ulotlariga zamonaviy axborot 
    texnologiyalar asosida o
    ʻ
    qitish usullarini joriy etish bugungi kunning 
    dolzarb 
    masalasiga 
    aylangan. 
    Shu 
    maqsadda 
    yangi 
    axborot 
    texnologiyalarni joriy etish bugungi kun vazifasidir [1].
    Chizmachilik fanini tushuntirishda so
    ʻ
    z bilan ifodalash emas balki 
    chizmalar asosida tasavvurimizga keltiramiz. Bu fanning chizmasiz biron 
    bir tushunchalarni tushuntirish mushkul hisoblanadi. Masalan qurilish 
    planlari yoki gumanitar sohaga oid diagrammalar va rasmlar hamda turli 
    xil loyihalarni chizmachilik fani o
    ʻ
    rgatadi. Chizmachilik fani o
    ʻ
    rta 
    maktabning 8-9 - sinflarda haftada bir soat o
    ʻ
    rgatiladi. Shundan kelib 
    chiqib, XXI asr o
    ʻ
    qituvchisi har bir mavzuga oid axborot texnologiyalardan 


    269 
    foydalangan holda ma'lumotlarni PowerPoint dasturlardan foydalanib 
    o
    ʻ
    qitish taklif etiladi. Bu juda keng tarqalgan taqdimot dasturini osongina 
    o
    ʻ
    zlashtirish imkoniyatlarga ega. Taqdimot dasturida osongina ishlay 
    olish va ranglardan juda boy hamda qiziqarli darslar yaratish uchun 
    dasturiy 
    ko
    ʻ
    nikmalarni 
    talab 
    qilmaydi. 
    O
    ʻ
    qituvchi 
    ko
    ʻ
    rgazmali 
    qo
    ʻ
    llanmalar sifatida taqdimot dasturidan foydalanib obyektlarni
    shakllarni kuzatib tahlil qilish ko
    ʻ
    nikmalarini egallaydi. O
    ʻ
    quvchilar bu 
    taqdimotli dasturlardan bilimlari mustahkam bo
    ʻ
    lishiga va mavzuga 
    qiziqishlari oshadi. Prezentatsiyaga grafik ishlarni bajarishda o
    ʻ
    ziga xos 
    maqsadga ega. Slayd filmlarni yaratish bo‘yicha annimasion bo
    ʻ
    limidan 
    foydanib 
    o
    ʻ
    quvchilarga 
    ikki 
    o
    ʻ
    lchamli 
    modellashtirish 
    bo
    ʻ
    yicha 
    tasavvurlarni oshirishlari mumkin. Taqdimot slayt yaratishda o
    ʻ
    qituvchi 
    ssenariy muallifi, rejissor, rassom dizayner va loyihachi sifatida o
    ʻ
    zini 
    namoyon qilish bo
    ʻ
    ladi.
    Bundan tashqari taqdimot sifatida chizmachilik fanining proyektsion 
    mavzularini axborot texnologiyalarini qo
    ʻ
    llagan holda o
    ʻ
    qituvchi grafik 
    dasturlariga murojaat qilishi mumkin. Grafik dasturlardan biri AutoCAD 
    dunyoning 18 tiliga tarjima qilingan. Dasturdan turli loyihalarni bajarish, 
    yaratish imkoniyatlari keng. Grafik dasturi hozirgi kunda dunyoning 150 
    mamlakatlaridan ko
    ʻ
    prog
    ʻ
    i foydalanib kelinmoqda. Dunyo mamlakatlari 
    foydalanib kelinayotgan grafik dastur Compass-3D bunda mashinasozlik 
    chizmachiligi bo‘yicha standart detallarning ikki va uch o‘lchamli 
    modellari mavjud. Barcha 3D modellashtirish va vizuallashtirish 
    imkoniyatlariga ega bo
    ʻ
    lgan dastur 3DStudoMAX bo
    ʻ
    lib, Real 
    yaratilmagan obektlarni vizual holatda ko
    ʻ
    rish imkoniyati mujassamligini
    ,
    real holatda ko
    ʻ
    zga ko
    ʻ
    rinmaydigan obyektlar ko
    ʻ
    rinadi. Masalan, 
    dvigitelning yoqiladigan yonilg‘isi va porshinlarning aylanma harakatini 
    kuzatish mumkin. Kompyuter texnologiyasi yordamida tabiiyki, talaba 
    chizmalarni bajarishning dastlabki ko
    ʻ
    nikmalarni oladi. Biroq, o
    ʻ
    quvchi 
    chizmalarni bajarish usullarini o
    ʻ
    zdashtirgandan so
    ʻ
    ng kompyuterda 
    chizilgan o
    ʻ
    quv materiallarning bir qismini bajarish tavsiya etiladi. 
    Yuqorida aytib o
    ʻ
    tgan dasturlardan keng foydalangan holda proyektsion 
    chizmachilik darslariga foydalanish o
    ʻ
    rinli hisoblanadi. Bunday kompyuter 
    dasturlardan foydalanib o
    ʻ
    quv darslarini tashkil etish talabalarning fazoviy 
    tasavurlarini oshirish kabi ilmiy tadqiqot ishlari olib borilgan. Ilmiy 
    tadqiqotlar bo
    ʻ
    yicha ijobiy natijalar olingan.
    Bundan tashqari kompyuter dsturlari orqali talabalarning bilimlarini 
    tezkorlik bilan aniqlashda tematik nazorat qilish uchun elektron test 
    dasturlarini qo
    ʻ
    llanilishi samarali natijalarni berishi mumkin. Test dasturi 
    QuizMarker bo
    ʻ
    lib o‘zida 11 ta usul testi bajarish mumkin. O
    ʻ
    qituvchi 
    testni baholash mezonlarini va vaqti hamda pochtaga keladigan xabarni
    belgilashi mumkin. 


    270 

    Download 5,14 Mb.
    1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   239




    Download 5,14 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi buxoro davlat pedagogika instituti

    Download 5,14 Mb.
    Pdf ko'rish