25
Musiqa madaniyati darslarida o‘quvchilar musiqaning ifoda
vositalari to‘g‘risida tushunchaga ega bo‘ladilar. O‘qituvchi har bir musiqa
darslarida kuylanadigan qo‘shiqlarning mazmuni, xarakteri hamda xilma-
xil ifoda vositalarini o‘quvchilarga anglatishi lozim.
Musiqa darslarida o‘qituvchi o‘quvchilarga lad haqida ma’lumot
berib boradi. O‘quvchilar dastlab
ladning eng oddiy elementlari, so‘ngra
ularning tuzilishi, tarkibi, bosqichlari, xarakteri kabi ma’lumotlarga ega
bo‘ladilar. Ladning eng oddiy elementlaridan biri biror bir qo‘shiqning
tugallangan yoki tugallanmaganligidir. So‘ngra qo‘shiq kuyning
tugallanishida muhim rol o‘ynaydigan tovush ya’ni
tonika haqida
tushuncha beriladi.
O‘quvchilar altersiya belgilari – diez va bemol bilan tanishadilar.
Qo‘shiqlarni notaga qarab o‘rganish va kuylash mashg‘ulotlari ko‘proq
amalga oshiriladi. Solfejio qilib kuylanadigan mashq va qo‘shiqlar
aksariyat hollarda tayyorlanmasdan turib to‘g‘ridan-to‘g‘ri notaga qarab
aytilishi lozim.
Musiqa madaniyati darslarida o‘quvchilar ovozini tarbiyalab
borishda quyidagi natijalarga erishiladi. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari
bilan ishlashda
uchraydigan qator masalalar, ovozni rivojlantirish va
tarbiyalashning ayrim usullari haqida fikr yuritiladi. Musiqa darslarida
o‘quvchilar ovozini rivojlanirish va tarbiyalashda
ovozni qizdirish juda
katta ahamiyatga egadir.
Ovozni qizdirish dars mashg‘ulotlari boshida olib boriladi. Shu bilan
bir qatorda ovozni sozlash, ovoz apparatini asar ustida ish olib borishga
tayyorlash vazifasini bajaradi. Ovozni qizdirish
quyidagi talablar asosida
olib borilsa, ovozni rivojlantirishda yaxshi natijalar beradi.
