|
Ishlab chiqarish jarayonlarida oʻlchov tizimi va mahsulot sifatiga qoʻyiladigan talablar
|
| bet | 7/27 | | Sana | 01.06.2024 | | Hajmi | 7,89 Mb. | | #259037 |
Bog'liq diplom40Ishlab chiqarish jarayonlarida oʻlchov tizimi va mahsulot sifatiga qoʻyiladigan talablar
Bugungi kunda ishlab chiqarish korxonalarida oʻlchov ma’lumotlari mahsulot va jarayon boʻyicha qaror qabul qilish uchun foydalanilganda oʻlchov ma’lumotlarining toʻgʻri boʻlishi juda muhimdir. Agar oʻlchov tizimimizda xatolar boʻlsa, biz notoʻgʻri ma’lumotlarga asoslanib qaror qabul qilamiz. Shuning uchun oʻlchov tizimining tahlili (MSA) har qanday ma’lumotlarga asoslangan qaror qabul qilish jarayoni uchun mustahkam poydevor yaratishga imkon beradi.
Oʻlchov tizimining tahlili (MSA) nima. MSA - oʻlchov tizimining oʻzgarishi va aniqligini baholaydigan ilmiy va statistik jihatdan asoslangan jarayon. MSA oʻlchov tizimi takrorlanuvchanligi, takrorlanuvchanlik moyilligi, barqarorligi, ruxsati va chiziqliligini oʻlchaydi. MSA oʻlchov jarayonida mavjud boʻlgan oʻzgarishlar miqdorini aniqlashning eksperimental va matematik usuli sifatida aniqlanadi. Oʻlchov jarayonidagi oʻzgarishlar bizning umumiy jarayon oʻzgaruvchanligiga bevosita hissa qoʻshishi mumkin. MSA tizimning aniqligi va barqarorligini baholash orqali oʻlchov tizimini takomillashtirishga erishamiz. MSAga kirishdan oldin, biz oʻlchov tizimining ta’rifini va ba’zi umumiy oʻzgaruvchanlik manbalarini koʻrib chiqishimiz kerak. Oʻlchov tizimi ma’lum xususiyatlarning miqdorini aniqlashga imkon beruvchi tegishli oʻlchovlar tizimi sifatida tavsiflangan. Shuningdek, u muayyan oʻlchov birligini tasdiqlash yoki oʻlchanayotgan xususiyat yoki xarakteristikani baholash uchun zarur boʻlgan oʻlchagichlar, moslamalar, dasturiy ta’minot va xodimlar toʻplamini oʻz ichiga olishi mumkin. Oʻlchov jarayonida oʻzgaruvchanlik manbalari quyidagilarni oʻz ichiga olishi mumkin: Jarayon - sinov usuli, spetsifikatsiya Xodimlar - operatorlar, ularning malaka darajasi, tayyorgarligi va boshqalar. Asboblar / Uskunalar - oʻlchagichlar, moslamalar, ishlatiladigan sinov uskunalari va ular bilan bogʻliq kalibrlash tizimlari Oʻlchov qilinadigan narsalar - oʻlchangan qism yoki material namunalari, namuna olish rejasi va boshqalar. Atrof-muhit omillari - harorat, namlik va boshqalar.
Ushbu mumkin boʻlgan oʻzgaruvchanlik manbalarining barchasi oʻlchov tizimini tahlil qilishda hisobga olinishi kerak. Oʻlchov tizimini baholash oʻzgarishlarning eng ehtimoliy manbasini aniqlash uchun maxsus sifat vositalaridan foydalanishni oʻz ichiga olishi kerak. Koʻpgina MSA tadbirlari ikkita asosiy oʻzgaruvchanlik manbasini, qismlarni va bu qismlarni oʻlchashni tekshiradi. Ushbu ikki qiymatning yigʻindisi oʻlchov tizimidagi umumiy oʻzgarishlarni ifodalaydi.
Oʻlchov tizimini tahlil qilish (MSA) qanday amalga oshiriladi
MSA oʻlchov tizimining qobiliyatini, ishlashini va oʻlchangan qiymatlarga nisbatan noaniqlik miqdorini baholash uchun oʻtkazilgan tajribalar va tahlillar toʻplamidir. Biz toʻplangan oʻlchov ma’lumotlarini, ma’lumotlarni yigʻish va yozib olish uchun foydalaniladigan usullar va vositalarni koʻrib chiqishimiz kerak. Bizning maqsadimiz oʻlchov tizimining samaradorligini aniqlash, ma’lumotlardagi oʻzgarishlarni tahlil qilish va uning ehtimoliy manbasini aniqlashdir. Ma’lumotlariga koʻra, oʻlchov tizimining maqbulligi uchun umumiy qoidalar:
1-qadam: Namuna yigʻish va operatorni tanlash Keyingi qadam, har qanday ishlab chiqarish jarayonida mahsulotdan namuna olishdir. Kamida 10 ta namunani olish muhimdir. Namunalar tasodifiy tanlanganidan soʻng, tadqiqotda ishtirok etish uchun oʻlchov tizimi jarayonini muntazam ravishda yakunlaydigan uchta operatorni jalb qiling. Operatorlar oʻlchov natijasidan xabardor boʻlmasliklari shart.
2-qadam: Oʻlchash jarayoni Tasodifiy tanlab olingan 10 ta namunalarni oʻz ichiga oladi. Har bir operator namuna korpuslarini oʻlchaydi va ularning ma’lumotlarini yozib oladi. Har bir operator oʻnta tasodifiy namunani uch marta, jami oʻttiz marta oʻlchaydi.
3-qadam: Hisob-kitoblar Operatorlar oʻlchash ishlarini tugatgandan soʻng, tadqiqot tashkilotchisi MSA metodi orqali operatorlarning oʻlchov tizimini baholaydi. Agar oʻlchash natijalari orasidagi oʻzgarish juda katta boʻlsa, bu oʻlchov tizimidan foydalanib boʻlmaydi yoki aksincha ya’ni oʻzgarish katta farq qilmasa bu oʻlchov tizimidan foydalanish mumkin. Tashkilotchi oʻlchovlarni solishtirgandan soʻng, u quyidagi ma’lumotlarni aniqlash uchun hisoblash jarayonini boshlaydi: Bu yerda tashkilotchi ma’lumotlarning taqsimlanishiga qaraydi. Agar barcha raqamlar kerakli oʻrtacha qiymatga yaqin boʻlsa, operator, oʻlchash jarayoni va oʻlchash asboblari toʻgʻri ishlayotganligini anglatadi. Bu aniqlik deb ataladi va odatda hamma narsa toʻgʻri yoʻlda ekanligini anglatadi. Bu hisob-kitoblarning barchasi takrorlanuvchanlik qismini aniqlashga yordam beradi.
Takrorlanuvchanlik sizga oʻlchov tizimining qay holatda ekanligini koʻrsatib beradi. Ya’ni takrorlanuvchanlik 10 foizdan kam boʻlsa oʻlchov tizimi a’lo darajada ekanligini. Agar 10 foizdan 30 foizgacha holatda tizimning maqbul ekanligini koʻrsatadi. Bundan tashqari, bu dasturning ahamiyatiga, oʻlchash moslamasining narxiga, ta’mirlash qiymatiga va boshqa omillarga bogʻliq. Takrorlanuvchanligi 30 foizdan ortiqni koʻrsatsa oʻlchov tizimini qabul qilib boʻlmaydi. Siz bor e’tiboringizni oʻlchash tizimini takomillashtirishga qaratishingiz kerak. Bunda bizga oʻlchash tizimi tahlili (MSA) metodi orqali xatolikni nima sababdan yuzaga kelayotganligini aniqlash imkonini beradi.
Mahsulot sifatini yaxshilashga oid tadbirlar majmuasiga quyidagilar kiradi: mahsulotning sifat koʻrsatkichlarini yaxshilashga qaratilgan asosiy tajriba va loyihalashtirish ishlari hamda tashkiliy-texnikaviy tadbirlar; ishlab chiqarish texnikasi va texnologiyasini takomillashtirishga oid tadbirlar; xomashyo va materiallar sifatini oshirish boʻyicha ta’minlovchilarga qoʻyiladigan talablar; mahsulot sifatini oshirish boʻyicha oʻtkaziladigan ilmiy-tadqiqot, tajriba va loyihalashtirish boʻyicha ilmiytekshirish, loyihalashtirish tashkilotlariga beriladigan topshiriqlar; texnikaviy hujjatlarni yaxshilash tadbirlari; texnologik intizomga rioya qilishni tekshirish sharoiti, ishlab chiqarishni oʻlchov asboblari bilan ta’minlash, ularning aniq ishlashini kuzatib turish tadbirlari; standartlarni oʻzlashtirish, ularga rioya qilish, buyumlarni unifikatsiyalashtirish, yuqori sifatli mahsulot ishlab chiqarish, nuqsonlarning oldini olish va iste’molchilar tomonidan boʻladigan noroziliklarni kamaytirish boʻyicha tadbirlar. Ushbu va boshqa bir qator tadbirlarning oʻz vaqtida bajarilishini toʻla-toʻkis ta’minlash uchun ularning bajarilish muddatlari, mas’ul kishilar, muayyan xarajatlar va ularning iqtisodiy samaradorligi, raqobatbardoshligi hamda boshqa koʻrsatkichlar aniqlanadi. Ma’lumki, raqobat va raqobatbardoshlik oʻrtasida dialektik aloqadorlik mavjud boʻlib, biri ikkinchisidan kelib chiqadi. Raqobat korxona (firma)larni raqobatbardosh tovarlar ishlab chiqarishga va raqobatbardosh xizmatlar koʻrsatishga undaydi. Raqobatbardoshlik nisbiy oʻlchov boʻlib, uning xususiyati shundan iboratki, uni raqobat predmeti (mahsulot raqobatbardoshligi)ga nisbatan ham qoʻllash mumkin. Mahsulotning raqobatbardoshligi deganda, iste’molchining aniq ehtiyojlarini qondirish va uni xarid qilish hamda keyinchalik undan foydalanish uchun sarflanadigan xarajatlar darajalari boʻyicha uni, ya’ni mahsulot boshqa shunday tovarlardan ajralib turadigan tavsiflar yigʻindisi tushuniladi. Mahsulotning raqobatbardoshligi - u biror bir firma tomonidan ishlab chiqarilgan, raqobatchi firmalarning xuddi shunday tovarlariga qaraganda yaxshiroq iste’mol xususiyatlari va texnik-iqtisodiy parametrlariga ega boʻlgan tovarlarning iste’molchilar tomonidan ajratib olinish qobiliyatidir. Raqobatbardoshlik aynan bozorda kuzatiladi va tovarlarning iste’molchi ehtiyojlariga muvofiq kelishi solishtirib va tekshirib koʻriladi. Ana shunda tovarning raqobatbardoshligi real xaridni amalga oshirayotgan xaridor uchun jozibadorlik darajasini koʻrsatadi
Avvalo biz ishlab chiqarish jarayonlarida mahsulot sifatiga qoʻyiladigan talablar oʻrganishdan oldin mahsulot va maxsulot sifati tushunchalariga toʻxtalib oʻtamiz.
Mahsulot — iqtisodiy faoliyatning ashyolar va xizmatlarda mujassam etilgan natijasi. Uning moddiy-buyum shakli moddiy mahsulot koʻrinishiga ega. Marketingda mahsulot iste'molchi talabiga koʻra iste'molchi foydalanishi uchun taqdim etilgan ob'ekt, tizim yoki xizmatdir ; xaridorning xohish yoki ehtiyojini qondirish uchun bozorga taklif qilinishi mumkin boʻlgan har qanday narsadir . Chakana savdoda mahsulotlar koʻpincha tovar deb ataladi va ishlab chiqarishda mahsulotlar xom-ashyo sifatida sotib olinadi va keyin tayyor mahsulot sifatida sotiladi. Xizmat ham mahsulot turi sifatida qaraladi.
|
| |
