• 1.2. ALT tarkibi va strukturasi
  • Loyihalovchi nimtizimlar.
  • Xizmat ko‘rsatuvchi nimtizimlar.
  • ALT – unifikatsiyalashgan modullardan maksimal foydalaniladigan ixtisoslashtirilgan




    Download 389,02 Kb.
    bet4/74
    Sana08.01.2024
    Hajmi389,02 Kb.
    #132704
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   74
    Bog'liq
    Toshkent davlat texnika universiteti-fayllar.org

    ALT – unifikatsiyalashgan modullardan maksimal foydalaniladigan ixtisoslashtirilgan 


    tizimdir. Yuqori effektivlik va universallik talablari, odatda, bir-biriga qarama-qarshidir. Loyihalash
    vazifalarini yechishda kam vaqt va materiallar sarf bo„lishida ifodalanadigan ALTning yuqori 
    samaradorligiga tizimlarning ixtisoslashtirilishi hisobiga erishiladi. Ixtisoslashtirilgan ALTni ishlab
    chiqishga ketadigan sarfni kamaytirish uchun ularni unifikatsiyalashgan tarkibiy qismlardan 
    maksimal foydalangan holda tuzish maqsadga muvofiqdir. Unifikatsiyalashning zaruriy sharti – turli
    texnikaviy ob‟yektlarni modellashda, tahlil va sintez qilishda umumiy holatlarni qidirishdadir. 
    1.2. ALT tarkibi va strukturasi 
    Nimtizimlar ALTning tarkibiy strukturaviy qismi bo„lib, loyihalovchi tashkilotning tashkiliy 
    strukturasi bilan chambarchas bog„lanadi; ularda ixtisoslashgan vositalar kompleksi yordamida
    ALTning funktsional tugal masalalar ketma-ketligi yechiladi. 
    Vazifasi bo„yicha nimtizimlarni loyihalovchi va xizmat ko„rsatuvchilarga ajratishadi.

    Loyihalovchi nimtizimlar. Ular ob‟yektga yo„nalgan bo„ladi va loyihalashning ma‟lum
    bosqichini yoki o„zaro bevosita bog„langan loyihalash masalalarining bir guruhini amalga oshiradi. 
    * Loyihalovchi nimtizimlarga misollar: buyumlarni eskiz loyihalash, korpus detallarini loyihalash, mexanik
    ishlov berish texnologik jarayonlarini loyihalash. 


    Xizmat ko‘rsatuvchi nimtizimlar. Bunday nimtizimlar umumiy tizimga ishlatiladi va
    loyihalovchi nimtizimlar o„z funktsiyalarini bajarishda ularni qo„llab-quvvatlashni hamda ularda 
    olingan natijalarni shakllantirish, uzatish va chiqarishni ta‟minlaydi.
    * Xizmat ko„rsatuvchi nimtizimlarga misollar: avtomatlashtirilgan ma‟lumotlar banki, hujjatlashtirish 
    nimtizimlari, grafik kiritish-chiqarish nimtizimi.
    ALTning tizimiy birligi bir-biri bilan o„zaro bog„langan modullarning mavjudligi hamda 
    o„zaro bog„lanishni amalga oshiruvchi interfeyslar tizimi kompleksi bilan ta‟minlanadi; modullar
    loyihalanadigan ob‟yektni butunligicha belgilaydi. Loyihalovchi nimtizimlar ichidagi tizimiy birlik 
    ushbu nimtizimda loyihaviy yechimi olinishi kerak bo„lgan ob‟yekt qismining yagona informatsion
    modeli mavjudligi bilan ta‟minlanadi. 
    Amaliy masalalarda loyihalanadigan ob‟yekt modellarini shakllantirish va ulardan foydalanish
    avtomatlashtirilgan loyihalash tizim (yoki nimtizim)lari vositalari kompleksi (ALTVK) bilan amalga 
    oshiriladi.
    ALTVK tizimining strukturaviy qismlari bo„lib turli vositalar komplekslari hamda tashkiliy 
    ta‟minlash komponentlari xizmat qiladi. Vositalar kompleksi – ALTning mos loyihalovchi va (yoki)
    xizmat ko„rsatuvchi nimtizimlaridan foydalaniladigan, tirajlash uchun mo„ljallangan va ma‟lum klass 
    (tur, rukum) ob‟yektlarini loyihalashga yo„nalgan va (yoki) unifikatsiyalashgan protseduralarni
    bajarishga mo„ljallangan komponentlar va (yoki) vositalar kompleksi majmuidir. 
    Vositalar kompleksi tayyorlanadigan, tirajlanadigan va ALT tarkibida qo„llaniladigan sanoat
    buyumlariga kiradi va spetsifikatsiyalanadigan buyumlar kabi hujjatlantiriladi. 
    ALT vositalari kompleksi va komponentlarining turlari (1.1-rasm). Vositalar kompleksini ikki
    turga: bir turdagi ta‟minlash vositalari kompleksiga (texnikaviy, dasturaviy, informatsion) va 
    kombinatsiyalashgan vositalar kompleksiga ajratishadi.
    Bir turdagi ta‟minot vositalari komplekslari bir turdagi ta‟minlash komplekslaridan va (yoki) 
    komponentlaridan tarkib topadi; kombinatsiyalashgan vositalar komplekslari esa – har xil turdagi
    ta‟minlash komplekslari va komponentlari majmuidan tashkil bo„ladi. Vazifasi ishlab-chiqarish-
    texnikaviy bo„lgan mahsulotlarga taalluqli kombinatsiyalashgan ALTVKlar ikki turga bo„linadi:
    − dasturaviy-metodik kompleks (DMK); 
    − dasturaviy-texnikaviy kompleks (DTK).
    D a s t u r a v i y m e t o d i k k o m p l e k s loyihalash ob‟yekti (ob‟yektning bir yoki bir 
    necha qismi yoki bir butun ob‟yekt) bo„yicha tugal loyiha yechimini olish yoki unifikatsiyalashgan
    protseduralarni bajarish uchun zarur bo„lgan dasturaviy, informatsion va metodik ta‟minotlar 
    (matematik va lingvistik ta‟minotlar komponentlari bilan birga) komponentlarining o„zaro
    bog„langan majmuidan iborat. 



    6

    1.1-rasm. ALT vositalari kompleksi va komponentlarining turlari 


    Vazifasi bo„yicha DMKlar u m u m t i z i m i y DMKlarga va b a z a v i y DMKlarga 

    bo„linadi; bazaviy DMKlar o„z navbatida muammoga yo„nalgan va ob‟yektga yo„nalgan DMKlarga


    bo„linadi. 
    D a s t u r a v i y - t e x n i k a v i y k o m p l e k s DMKlarning texnikaviy ta‟minotning
    komplekslari va (yoki) komponentlari bilan o„zaro bog„langan majmuidan iborat. 
    Vazifasi bo„yicha DTKlar a v t o m a t l a s h t i r i l g a n i s h j o y i (AIJ) va
    m a r k a z i y h i s o b l a s h k o m p l e k s l a r i (MHK)ga bo„linadi. 
    Vositalar komplekslari o„zlarining hisoblash va informatsion resurslarini birlashtirib nimtizim
    yoki butun tizimlarning lokal hisoblash tarmoqlarini tashkil qilishi mumkin. 
    Dasturaviy informatsion, metodik, matematik, lingvistik va texnikaviy ta‟minot turlarining
    komponentlari vositalar komplekslarining tarkibiy qismi hisoblanadi. 
    ALTVK funktsiyalarini samarali bajarishi vositalar komplekslari tarkibiga kiruvchi
    komponentlarni sotib olinadiganlari bilan o„zaro moslashuvini ta‟minlagan holda ishlab chiqish 
    hisobiga erishilishi kerak.
    Umumtizimiy DMKlar dasturaviy, informatsion, metodik va boshqa turdagi ta‟minotlarni o„z 
    ichiga oladi. Ular boshqaruv, nazorat, hisoblash jarayonini rejalashtirish, ALT resurslarini
    taqsimlashni bajarish va nimtizim yoki butun ALT uchun umumiy bo„lgan boshqa funktsiyalarni 
    amalga oshirish uchun mo„ljallangan.
    Umumtizimiy DMKlarga misollar: monitor tizimlari, ma‟lumotlar bazalarini (MB) boshqarish 
    tizimlari, informatsion-qidiruv tizimlari, mashina grafikasi vositalari, dialogli rejimni ta‟minlovchi
    nimtizimlar va h.k. 



    Download 389,02 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   74




    Download 389,02 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    ALT – unifikatsiyalashgan modullardan maksimal foydalaniladigan ixtisoslashtirilgan

    Download 389,02 Kb.